De smederijtocht gaat van start op fluisterboot Blauwjantje van Natuurmonumenten.
De smederijtocht gaat van start op fluisterboot Blauwjantje van Natuurmonumenten. (Foto: Natuurmonumenten/Martin Stevens)

Unieke smederijtocht op Nieuwkoopse Plassen

NIEUWKOOP - Op de Nieuwkoopse Plassen vindt donderdag 11 mei om 13.00 uur een unieke smederijtocht plaats. "Varend over de Nieuwkoopse Plassen ontdek je waar de turf vandaan komt, en aan land zie je de smid aan het werk." Deze tocht is een samenwerking tussen The Lake-Inn, het Smederijmuseum Nieuwkoop en Natuurmonumenten.

"De eerste smederijen in Nieuwkoop dateren uit de 14e eeuw als ambacht aan huis. Doordat er veel vraag was naar smeedwerk voor de veenderij, de landbouw en de bouw, werden de smederijen belangrijk voor de economie van Nieuwkoop."

"In de 18e en 19e eeuw kwam dit tot een hoogtepunt: ruim tweehonderd knechten waren aan het werk en sommigen smederijen verdienden wel 50.000 gulden per jaar", aldus Natuurmonumenten.

'Smid was onmisbaar voor turfwinning'

"De smid was onmisbaar voor de turfwinning. De smederij was destijds de enige plek met de juiste materialen en kennis in huis om gereedschap voor de turfwinning te maken."

Technieken

"Met behulp van vuur, aangeblazen door een blaasgalg, werden metalen flink verwarmd zodat het vervormbaar werd. Vervolgens werd het in precies de juiste vorm geslagen of werden er andere technieken toegepast zoals lassen, splijten, buigen, wellen, om het gereedschap verder te vormen. Goed gereedschap was essentieel voor turftrekken en turfsteken."

'Beleef geuren en kleuren van het voorjaar'

"De smederijtocht gaat van start op fluisterboot Blauwjantje van Natuurmonumenten. Beleef de geuren en kleuren van het voorjaar op de Nieuwkoopse Plassen. Laat je meenemen in de geschiedenis van turf, petgaten en legakkers terwijl de boot naar de Zuidplas koerst."

Boswachters

"De vrijwillige boswachters nemen je direct terug mee in de tijd. Eenmaal aangekomen op de Zuidplas, leggen we de boot aan."

"De ene helft van de groep gaat naar het Smederijmuseum, dat zich in één van de laatst overgebleven huissmederijen van Nieuwkoop heeft gevestigd. Hier stookt de smid het vuur hoog op en laat hij zien hoe vroeger het gereedschap voor de productie van turf werd gemaakt."

Genieten

"De andere helft van de groep kan even rustig genieten van een kop koffie/thee en appeltaart bij de Lake Inn (bij de prijs inbegrepen). Vervolgens wisselen de groepen om. Daarna stappen we weer samen de boot op en sluiten we de tocht af bij de opstaplocatie."

"Voor meer informatie over onder meer de kosten en om aan te melden voor deze excursie, ga naar de agenda op de website: www.natuurmonumenten.nl/nieuwkoop."

'Varend over de Nieuwkoopse Plassen ontdek je waar de turf vandaan komt.'