Blijven strijden voor rechtvaardige samenleving op Dag van de Arbeid
PolitiekHAARLEM - Mooi initiatief van de FNV Lokaal Haarlem om op 1 mei de viering van de Dag van de Arbeid nieuw leven in te blazen. Dat gebeurde in de Pletterij met als muzikale rode draad het Haarlems Straatorkest. Natuurlijk werd er begonnen met het spelen en meezingen van ‘De internationale’.
Door Willem Brand
In veel landen is 1 mei een vrije dag, behalve in Nederland. Het was in de jaren twintig van vorige eeuw een feestdag met een idealistisch tintje. In Haarlem werd dan een demonstratieve optocht gehouden. Iedereen liep achter het vaandel van zijn eigen vakbond. Bij het Concertgebouw werden de aanwezigen toegesproken door een bekende spreker, iemand van de Tweede Kamer bijvoorbeeld. De Stem des Volks zong strijdliederen. Na de Tweede Wereldoorlog vonden de 1 mei vieringen op het vlooienveld voor het Provinciehuis plaats. Dan werd de rode vlag gehesen. Een belangrijke rol in de organisatie speelde de AJC, de Arbeiders Jeugdcentrale.
Vrienden
John Schrama van FNV-lokaal had alle lokale politieke partijen uitgenodigd behalve de PVV en FvD. Met die partijen werkt de FNV principieel niet samen. “Het is jammer dat Jouw Haarlem en de SP hier niet zijn. Ze zouden wel komen, maar zegden op het laatste moment af. Andere partijen waren te verdeeld of niet enthousiast om hier aan deel te nemen. Even goede vrienden.”
Arbeid en kapitaal
“De werkende klasse legt het nog steeds af tegen het grootkapitaal,” zei Maarten Wiedemeijer van de PvdA in zijn toespraak. Wie kijkt naar de economie ziet dat arbeid steeds minder waard wordt en het kapitaal groeit. In Nederland wordt een kleine groep steeds rijker omdat vermogen overgeërfd wordt. Om het verschil tussen arm en rijk te verkleinen zou de erfbelasting op omhoog moeten, vond Maarten. Hij pleitte ook voor een hoger minimumloon. Daarop riep een aanwezige: “Weg met het flexwerk.”
Petten en hoeden
Tweede spreker Danny van Leeuwen van de Actiepartij hield een interessant betoog, die begon met een analyse van een foto uit 1948 van het verwijderen van tramrails op het Stationsplein. Je ziet mannen met hoeden en mannen met petten. “Ik dacht eerst: ik zie de arbeidersstrijd in een notendop. Je kunt je afvragen of er behalve voor het werk ook belangstelling was de arbeidsomstandigheden en de beloning.” Van Leeuwen stipte aan dat de wederopbouw gestalte kreeg door een zekere mate van solidariteit, die na de loonmatiging in ruil voor arbeidstijdverkorting (akkoord van Wassenaar) en de privatiseringsgolf van de jaren negentig in de zogenaamde neoliberale bv Nederland op de achtergrond is geraakt.
Winstdenken en rechtvaardigheid
De macht van de werknemer leek door de macht van de vakbonden te zijn gegroeid, maar die is uitgehold door flexcontracten. Misschien bestaat Jan met de pet niet meer, feit is wel dat het winstdenken de economie in de greep heeft en dat solidariteit voor ‘de werkende arme’ hard nodig is. De werknemer kan zich sterk maken door ‘een leven lang te blijven leren’. “De strijd voor een rechtvaardige samenleving blijft,” vatte John Schrama samen.
