Kaft van het boekje 'Teun en Tom.'
Kaft van het boekje 'Teun en Tom.' (Foto: aangeleverd)

'Schrijver van jeugdboeken'

Enkhuizen heeft een paar bekende schrijvers voortgebracht: Alie Smeding, bekend van haar controversiële en feministische romans en natuurlijk K. Norel, schrijver van 130 boeken waaronder het bekende “Engelandvaarders.” Van een heel andere aard waren de boeken van de Enkhuizer Nico Marinus Schouten (1894 - 1954): hij schreef kinderboeken. 

Na de lagere school ging hij, waarschijnlijk door zijn vriendschap met de jongens Kroeb, bij slagerij Kroeb werken. In 1914 werd hij gemobiliseerd, zijn diensttijd bracht hij door op Urk, daar was een interneringskamp voor buitenlandse officieren. Na de oorlog werkte hij als broodventer bij Brood en Koekbakkery Algemeen Belang. Daarnaast was hij als organist actief in de Apostolische kerk in de Vijzelstraat. 

Verhalen vertellen

Op woensdagmiddag vertelde hij daar aan kinderen op een boeiende manier zowel Bijbelse als ook eigen verhalen. Hij had daarmee veel succes. Waarschijnlijk kreeg hij hierdoor zoveel zelfvertrouwen dat hij het in 1936 aandurfde een tekst aan uitgeverij Callenbach te sturen. De uitgeverij werkte samen met de Nederlandsche Zondagschool Vereeniging en gaf weinig kostende protestants-christelijke lectuur en godsdienstige plaatjes uit in hoge oplagen.. 

Populair

De boeken van Nico Schouten waren zo populair, vooral in Enkhuizen, omdat zijn verhalen op ware gebeurtenissen waren gebaseerd. Zijn eerste boekje, Teun en Tom, ging bijvoorbeeld over twee jongetjes: Teun Lub, zoon van een melkboer en Doede de Vries, zoon van de eigenaar van de Oranjezaal. Die twee hadden stopverf uit de ramen van de Boschschool gepeuterd. Meester Cees de Jong betrapte ze. Ook al waren de namen hier en daar veranderd, de meeste Enkhuizers herkenden dit verhaal toch. 


Ze haalden nog meer kattenkwaad uit zoals het oprapen van twee cent. Later geven ze dit gevonden geld aan hun juf voor de arme onchristelijke kindertjes in Afrika. Voor het slapen gaan bekennen de jongens aan hun moeders dat ze gejokt hebben en moeten ze bidden: "Lieve Heer, wil U me het kwaad, dat ik heb gedaan, als `t U blieft vergeven?”

Veelschrijver 

Later, na de tweede Wereldoorlog heeft hij ook voor volwassenen geschreven. In totaal staan er ongeveer 35 titels van boeken en novelles op zijn naam. Hij was dus een echte veelschrijver die zwaar werk kon combineren met het schrijverschap. Behalve de toegankelijkheid van zijn verhalen, korte zinnen en eenvoudig taalgebruik, was zijn werk ook zo populair omdat hij ondeugende avonturen van kinderen combineerde met de protestants christelijke moraal. In de tijd van de verzuiling paste dit goed in de protestantse zuil. Een groot deel van de boeken van Nico Schouten hebben wij in onze bibliotheek. Voor leden van Oud Enkhuizen zijn deze te leen.


Dit is een ingezonden stuk door: Jorien Kant
Archiefcollectief Vereniging Oud Enkhuizen.