Raadslid Femke Flietstra van Onafhankelijke Partij Alkmaar (OPA).
Raadslid Femke Flietstra van Onafhankelijke Partij Alkmaar (OPA). (Foto: via commissievergadering Gemeente Alkmaar)

Gaat Alkmaar belastingen referendabel maken?

Politiek

ALKMAAR – Een referendum is een goed democratisch instrument om burgers te betrekken bij politieke besluitvoeringen, daarover was de meerderheid het eens tijdens de Commissievergadering Bestuur en Middelen. Als het aan de Onafhankelijke Partij Alkmaar (OPA) ligt, dan worden ook belastingen referendabel. Die wens stuitte op verzet.

Partijen waren het in grote lijn eens met de referendumverordening zoals deze aan de raad werd aangeboden, een document dat al klaar lag alvorens het huidige college zich installeerde. Raadslid Femke Flietstra van OPA trapte af met drie verbeterpunten. Zo moeten gemeentelijke belastingen volgens de partij ook referendabel zijn, omdat “belastingen zoveel mensen raakt, dat ze er ook wat van mogen vinden door middel van een referendum”. Flietstra vond daarbij dat de referendumcommissie transparant moest zijn en niet in beslotenheid moet vergaderen. Ze zag hiervoor geen grondslag in de verordening. “We zijn voor openbaar tenzij, en dat tenzij kunnen wij niet vinden op dit moment.” Als laatste wilde zij de drempel voor het indienen van een definitief verzoek voor een referendum verlagen naar 2000, het liefst 1500, in plaats van de 3000 handtekeningen die nu worden aangehouden. “Als de drempels te hoog zijn, dan kunnen we daar wat aan doen, dus stellen wij een verlaging voor.”

Belastingen

De belastingen referendabel maken, dat zagen andere partijen niet zitten. Volgens raadslid Steven Smit van D66 is het een lastig en ingewikkeld onderwerp om in een heldere vraagstelling in een referendum te krijgen. “Dan zouden we zoveel informatie moeten geven dat het belastingdeskundigen worden.” Willem Peters van de VVD zag een rampscenario opdoemen voor de ozb: “Straks komt er een bijdehande burger die denkt: ik verzamel 1500 man en maak de ozb referendabel zodat ik geen ozb meer hoef te betalen.” Niet iets waar de raad zich zorgen over hoeft te maken, vond Flietstra. “Als die burger 1500 mensen kan verzamelen die allemaal naar het gemeentehuis gaan met hun legitimatie en een handtekening zetten, dan is er genoeg grond om daar een referendum over te houden.” Zelfs als de uitslag uiteindelijk zou zijn dan de meerderheid geen ozb wil betalen dan heeft de gemeenteraad alsnog het laatste woord. “Het is een serieus geluid dat we serieus moeten nemen en daarnaast is het ook nog eens een raadgevend referendum.”

Zestien jaar

GroenLinks had de wens om de minimale leeftijd voor het referendum te verlagen van achttien naar zestien jaar. “Jongeren van zestien jaar en ouder zijn een politieke overtuiging aan het ontwikkelen”, zei raadslid Tineke Bouchier. “Ze zouden meer betrokken willen zijn en we willen ze ook meer betrekken. Het is juridisch mogelijk.” Hoewel veel partijen er positief tegenover stonden, vond Ben Bijl van BAS het overdreven. “Er zijn ook veertien en vijftienjarigen die zo bewust zijn. Zo blijf je doorgaan.” Commissielid Timo Schotten van CDA vond het eveneens niet wenselijk. “Er is genoeg ruimte voor op school bij maatschappijleer en genoeg aandacht. Er is ook een jongerenraad, dat is een goed middel.”

Het onderwerp zorgde voor voldoende stof tot nadenken, reden genoeg voor partijen om nogmaals in beraad te gaan bij hun fractie. De verordening zal daarom opnieuw worden behandeld tijdens de gemeenteraadsvergadering van donderdag 6 juli.