Job Kramer (USAR-team): ‘Je wilt niet beslissen over leven en dood’

28 februari 2023, 11:45 Algemeen

Op 6 februari werden Turkije en Syrië getroffen door twee vernietigende aardbevingen. Rijswijker Job Kramer was teamleider van de Nederlandse afvaardiging van de Urban Search And Rescue (USAR) die bestond uit 65 personen en acht honden. Hun taak was het opsporen en redden van mensen die nog levend onder het puin lagen.

Door Ronald Mooiman

“Nog nooit zijn door de USAR zoveel mensen gered en geholpen”, vertelt Job Kramer in zijn woonkamer. “Ik was eindverantwoordelijk voor de inzet van ons team, dat bestond uit 65 mensen. Het grootste deel van mijn werk gebeurde in de eerste 48 uur. Je moet ervoor zorgen dat je snel ter plekke bent. Maandag om 3 uur ’s nachts werd er duidelijk dat er een hevige aardbeving was. Om 5 uur kreeg ik een telefoontje en om 7 uur waren we in Zoetermeer op het hoofdkwartier om alles voor te bereiden.”

Om half 12 was het hele team paraat met materieel en honden

“Om half 12 was het hele team paraat met materieel en honden. Defensie zorgde voor het vervoer. Om 7 uur ’s avonds vlogen we richting Turkije. Dus twaalf uur tussen voorbereidingen en vertrek. De kans op overlevenden is in de eerste uren het grootst. Na die tijd is er meestal andere hulpverlening nodig, zoals de opvang van mensen en medische hulp. Je hebt beelden gezien, maar het is moeilijk in te schatten omdat het ’s nachts gebeurd is. We kregen onderweg te horen dat er een tweede aardbeving was geweest, dus dan weet je dat het echt pittig gaat worden. Met name de wanhoop en paniek bij de mensen maakten veel indruk op ons.”

‘Met name de wanhoop en paniek bij mensen maakten veel indruk op ons.’ - USAR

Onder het puin vandaan

De eerste redding was na vier uur werk van een kind

“Ik ben supertrots dat we 12 mensen hebben hunnen redden. In totaal zijn er rond de 200 mensen gered. De eerste redding van ons was na vier uur werk van een kind en het mooie is dat je na vier dagen zoeken nog een jongen van acht jaar onder het puin vandaan haalt. Dat zijn de ‘toevalstreffers’, vaak houden ze het niet langer dan 3 dagen vol onder het puin zonder drinken. Maar je ziet ook de ellende die je achterlaat. We hebben ook mensen zien overlijden die we niet konden helpen. We hebben het maximale gedaan, maar we waren niet alleen, we waren met 90 internationale teams.”

‘We hebben een aantal situaties gehad waar we door moesten, later hoor je dan dat die mensen toch gered zijn. Dat is een kippenvelmoment.’ - USAR

Keuze

“Schokkend is dat je soms moet kiezen. De keuze wie je gaat redden is een pijnlijke. Je wilt niet beslissen over leven en dood, maar we kunnen niet te lang bezig zijn met één slachtoffer. Die keuzes doen heel veel pijn. De mensen in het veld maken die pijnlijke keuzes. We hebben een aantal situaties gehad waar we door moesten, later hoor je dan dat die mensen toch gered zijn. Dat is een kippenvelmoment.”

De keuze wie je gaat redden is een pijnlijke

“Iedereen wordt in Nederland na terugkomst nog gebeld door de operationeel leidinggevende en de psycholoog. Begin april is er nog een dag dat iedereen bij elkaar is om alles te delen. En dan moeten we elkaar goed in de gaten te houden. We hebben het nog niet in deze hevigheid meegemaakt. Ook het besef dat, ondanks de naschokken, toch weer alle 65 teamleden weer levend terug zijn, is mooi. Dan besef je ook hoe groot de risico’s waren. We zijn nu een aantal weken niet inzetbaar. Daarna staan we weer klaar voor hetgeen wat komen gaat.”