Rijswijkse kunstenaar schildert in droombeelden

8 mei 2023, 12:30 Cultuur

Kunst Ter Plekke komt er weer aan! De jaarlijkse kunstroute in de Rijswijkse wijk Leeuwendaal wordt dit jaar afgetrapt met een lezing door Koerdische schilder Hoshyar Rasheed. Vrijdagavond 12 mei spreekt de kunstenaar over zijn werk in de Leeuwendaalkerk.

Door: Marc Tangel

De uitnodiging om spreker te zijn tijdens de Leeuwendaallezing kwam voor Rasheed als een totale verrassing: “Ik woon pas acht maanden in Rijswijk”, vertelt de kunstenaar. “Ik dacht niet dat iemand mij hier al kende. Natuurlijk heb ik in het verleden mijn kunst geëxposeerd en ik geef wel eens een lezing, bijvoorbeeld in Amsterdam, maar dat ik nu in mijn nieuwe woonplaats gevraagd ben, vind ik bijna niet te geloven”.

Rijswijk

Over zijn verhuizing naar Rijswijk is Rasheed dan ook zeer positief: “Dit is een schitterende plek om te wonen”, merkt hij op. “De mensen zijn ook erg vriendelijk. Ik heb in mijn leven op veel verschillende plaatsen gewoond, maar ik heb nog nooit zulke lieve buren gehad als hier. Het valt me ook op dat jonge mensen zich hier netjes gedragen. Ze hebben nog respect voor de ouderen”.

Droombeelden

Hoshyar Rasheed werd geboren in een familie van activisten, kunstenaars, critici en kunsthistorici in Sulaymaniyah, Iraaks Koerdistan. Zijn kunstwerken zijn vaak geïnspireerd door Koerdische poëzie. “Ik teken of schilder in droombeelden”, zegt hij. “Ik vertaal gedichten in een gevoel. Veel gedachten kun je niet goed uitdrukken in woorden, maar komen wel goed tot hun recht in de kunst. Mijn werk bestaat vooral uit abstracte en figuratieve vormen”.

Optelsom

Via Koerdistan en Rusland, kwam Rasheed in Nederland terecht, waar hij zijn studie voltooide aan de Rietveld Academie. Inspiratie put hij vooral uit poëzie uit zijn geboorteland, maar hij kijkt ook verder om zich heen: “Mooie gedichten zijn er over de hele wereld gemaakt”, meent hij, “maar het vertalen ervan is moeilijk. Zie het originele gedicht en de vertaling als twee geliefden, maar dan met glas ertussen. Voor mij is een gedicht geen pure informatie, maar een optelsom van metaforen en uitdrukkingen. De interpretatie daarvan is altijd aan de vertaler”.

Symboliek

Die geheimzinnigheid is volgens Rasheed mede het belang van kunst. “Mensen willen moderne kunst graag vertalen naar woorden”, begint hij. “Wat is de boodschap? Waarom is dit schilderij of deze tekening gemaakt? Het Koerdistan van mijn jeugd stond onder druk van het Iraaks regime. Als kunstenaar ga je dan juist op zoek naar een taal waarin je je kan uitdrukken, zonder dat deze door de tegenpartij vertaald kan worden. Je zoekt naar symboliek. De kleur rood staat bijvoorbeeld voor de bereidheid om te sterven voor het vaderland, de hang naar vrijheid. Zie het als metaforen op doek. Je creëert je eigen wereld”.

Herinneringen

Tijdens de lezing in de Leeuwendaalkerk gaat Hoshyar Rasheed dieper in op zijn eigen werk. Aan de hand van afbeeldingen vertelt hij over zijn inspiratiebronnen en de herinneringen aan de Koerdische cultuur. “We moeten in het nu leven”, vindt Rasheed, “Niet te veel in de toekomst, maar ook niet in het verleden, al heb je wel verleden nodig om door te kunnen met de toekomst. Heftige herinneringen leveren bijvoorbeeld de mooiste kunst op, zowel positief als negatief. Van liefde en poëzie, tot haat en oorlog en alles daar tussenin. Als ik de herinnering weghaal uit mijn kunst, dan blijft er niks van over”.

De lezing van Hoshyar Rasheed vindt plaats op vrijdag 12 mei in de Leeuwendaalkerk aan de Oranjelaan 62 in Rijswijk. De avond start om 20.00u en de toegang is gratis.