Lia is molenaar op de Schaapweimolen
Kalm en monumentaal staat hij in het landschap van Hoekpolder, naast voorbijrazende auto's over de A4: de Schaapweimolen.
"Er stoppen regelmatig mensen om een praatje te maken. Ook heb ik contact met een echte 'molenfan' in Rijswijk. Wij delen dezelfde passie," vertelt vrijwillig molenaar Lia van de Kruyk. Ze woont in Zoetermeer met haar gezin en werkt als verpleegkundige bij een huisarts in Leidschendam-Voorburg. Lia groeide op met molens. Haar vader is beroepsmolenaar. Ze spreekt de taal die molenaars moeten kunnen spreken: van de lucht, als er harde wind of regen op komst is - "Als molenaar probeer je nooit nat te regenen" - van het geluid van de wieken - beginnen die te hard te fluiten, dan draaien ze te hard - en van de wachtdeur: blijft die open, dan pompt de molen hard genoeg het water weg. Als-ie dichtklapt, mag er wel een tandje bij worden gezet.
De Schaapweimolen is haar derde molen sinds Lia haar opleiding bij het Gilde Hollandse Molen afrondde. Ze zorgt inmiddels drie jaar voor de Schaapweimolen, momenteel samen met molenaar Wim en medevrijwilliger Mark (21), die net zijn diploma in het molenaarsvak heeft behaald.
Wie de molen binnengaat, maakt een tijdreis naar de 19e eeuw. Sliepen de molenaar en zijn vrouw echt in zó'n kleine bedstee? Ja, is het antwoord van Lia: "Ze sliepen in die tijd rechtop, anders waren ze bang 'zo dom als de kinderen' te worden." Ook niet heel comfortabel: het geluid van de ronddraaiende, enorme houten spoel in de woonkamer, achter twee houten deurtjes. Dat brengt continu een enorm lawaai voort. "Vroeger was dat minder erg," vertelt Lia. Toch kende een poldermolenaar geen luxe leven: ze moesten de eindjes aan elkaar knopen. "Een poldermolenaar was in dienst van de polder of het waterschap. Hij kreeg een vaste, lage vergoeding voor zijn werk. Om dat aan te vullen moest hij er ander werk bij doen, bijvoorbeeld boeren helpen op het land. Korenmolenaars hadden het beter."
Zo heeft ze nog veel meer te vertellen, 13 mei. Wat Lia vooral belangrijk vindt: "Dat de mensen weten wat de poldermolen voor functie heeft. Het mooiste gebeurt bij het scheprad. Daar zie je hoe hij water uit de polder in de boezem maalt, vanwaar het naar de rivier stroomt, die zich op gelijk niveau aan de zee bevindt. Hierdoor komt het land droog te staan en kunnen we er wonen. De Schaapweimolen maalt nog steeds water omhoog, maar heeft tegenwoordig vooral de functie van cultureel erfgoed."
Op zaterdag 13 mei op Nationale Molendag zijn bezoekers vanaf 7 jaar bij de Schaapweimolen welkom tussen 11.00 en 16.00 uur. De toegang is gratis, maar een kleine donatie voor de onkosten is welkom. Adres: Molenwetering 2. Parkeren: Van der Kooijweg.