Het gemaal van de Plaspoel- en Schaapweipolder aan het Jaagpad.
Het gemaal van de Plaspoel- en Schaapweipolder aan het Jaagpad. (Foto: Rodi.nl)

Dit moet je weten over regenplassen en wateroverlast in Rijswijk

Algemeen

De afgelopen weken is het grondwaterpeil in Rijswijk flink gestegen. Als er meer regen valt dan kan worden afgevoerd, ontstaan er overal waterplassen. Hoe zit dat precies, wat doet de gemeente eraan en wat kunnen woningeigenaren doen om wateroverlast te voorkomen?

Grote regenplassen is wat wij zien als het langdurig veel heeft geregend, maar onder de grond gebeurt ook veel. Grondwater bestaat vooral uit regenwater dat in de bodem is gezakt. Er gebeuren eigenlijk twee dingen met regenwater: het valt op groen (tuinen, grasvelden of duinen) of op ‘beton’: straten, pleinen en daken. Dat laatste water stroomt weg naar de rioolwaterzuivering. 


Een grote regenplas in het Havenkwartier, 19 januari 2023. - Rodi.nl

De gemeente probeert het regenwater steeds meer direct af te voeren naar sloten of vijvers of in de grond te laten zakken. Dan wordt het niet afgevoerd naar de zuivering. Hierdoor wordt het grondwaterpeil hoger. Het droger worden van de bodem kan er ook voor zorgen dat er meer grondwater blijft staan. En soms blijft de grondwaterstand hetzelfde, maar zakt de bodem naar het grondwaterpeil toe; dit laatste gebeurt het meest bij veengrond. 


Grote waterplas in het Elsenburgerbos. - Rodi.nl

Wintermaanden

In deze tijd van het jaar is er vaak een neerslagoverschot: er valt heel veel regen en er verdampt minder. In de zomer staat het grondwater lager dan in de winter, maar de afgelopen twaalf jaar is het grondwaterpeil in Rijswijk gemiddeld wel hetzelfde gebleven. 

Als de grondwaterstanden heel hoog zijn, kan er wateroverlast ontstaan in woningen. De gemeente Rijswijk ontving hier afgelopen tijd veel vragen over. Kelders kunnen vollopen, funderingen beschadigd en houten vloeren aangetast. De gemeente meet de grondwaterstand op 60 locaties in Rijswijk. Dit doet ze met een monitoringssysteem van peilbuizen. Inwoners kunnen online checken hoe het ervoor staat op de website van de gemeente. (Momenteel is de pagina waarop dit kan alleen even uit de lucht, omdat de gemeente bezig is met een vernieuwing van de website, red.)


Voor overlast door grondwater op particulier terrein is de eigenaar verantwoordelijk. - Rodi.nl

Hoogteverschil

Wie vindt dat het in januari al veel regende, kan zijn of haar borst natmaken voor komende maand. In februari valt meestal de meeste neerslag. Ook dit jaar verwacht Weeronline.nl vooral in de eerste weken van februari meer regen. Het regenwater dat in de winter valt verdampt minder snel dan in de zomer, waardoor er vaak in het midden van vlakken, niet-gedraineerde terreinen het water tot boven het maaiveld kan komen. Het maaiveld is nooit helemaal vlak. Soms kan het terrein hoogteverschillen van 10 cm bevatten. Dat betekent dat het water naar het laagste punt stroomt, waar dan plassen water ontstaan.

Te veel water

Als er te veel water staat op terreinen, kan het water worden afgevoerd met slangen (drainage, red.). Maar dat is niet goed voor het milieu: door de warme en droge zomers wordt de bodem al zo hard en wordt water opnemen bij regen steeds moeilijker. De bodem nog verder uitdrogen kan er juist voor zorgen dat er dan wateroverlast ontstaat.


Wateroverlast in en rond huizen

Toch moet de gemeente wel iets doen als in de openbare ruimte - op straat bijvoorbeeld - door een te hoge grondwaterstand overlast ontstaat. Dat geldt niet voor problemen met grondwater op eigen terreinen. Huiseigenaren zelf zijn verantwoordelijk op hun terrein wateroverlast op te lossen. Dat geldt ook voor het drooghouden van de grond waarop hun woning staat, en voor de bouwkundige staat en het onderhoud van de woning, dus bijvoorbeeld het waterdicht houden van kelders.

Bron: www.rijswijk.nl, foto’s Groot Rijswijk.