De ondergang van de abdij
Zeven juni 1573 staat te boek als de dag waarop de abdij van Egmond is verwoest. Is het uitgebreide complex van de abdij daadwerkelijk op één dag met de grond gelijkgemaakt? Paul Buitenhuis, die zich al vele jaren heeft toegelegd op de studie van de abdij, is op zoek gegaan in oude bronnen en verslagen van ooggetuigen. Hij wilde achterhalen wat nu precies is gebeurd. In een lezing van de HVA op dinsdag 7 februari a.s. doet hij verslag van zijn bevindingen.
Al vanaf 1567, zo rond het begin van de 80-jarige oorlog, kwam de abdij regelmatig in zwaar weer terecht. De aanwezigheid van kostbare bezittingen in de abdij lokte verschillende plunderingen uit. Watergeuzen speelden daarbij een belangrijke rol. Het beleg van Haarlem, dat in december 1572 een aanvang nam en later het beleg van Alkmaar in 1573 bepaalden mede de teloorgang van de abdij. Zo is kennelijk bewust in het voorjaar van 1573 besloten de abdij te slopen. Willem van Oranje zou daartoe toestemming hebben verleend.
Doel was om stenen en balken te gebruiken bij de aanleg van de nieuwe verdedigingslinie van de stad Alkmaar, die ontworpen was door de Alkmaarse landmeetkundige Adriaen Anthoniszoon. Zo zijn met dat sloopmateriaal – als onderdeel van de nieuwe verdedigingswerken – onder meer de nieuwe Kennemer- en de Nieuwlanderpoort gebouwd. Nu we dit jaar het beleg van Alkmaar van 450 jaar geleden herdenken, is het goed om ons te realiseren dat de ondergang van de abdij van Egmond de stad Alkmaar mede heeft geholpen de aanval van het leger van Filips II te weerstaan.
De lezing van Paul Buitenhuis vangt aan om 20.00 uur in de Sociëteit, Varnebroek 31 te Alkmaar. Zie ook onze website.
Klaas te Bos, HVA