Burgemeester Wouters.
Burgemeester Wouters. (Foto: Geleverd door Peter de Zeeuw)

De Geschiedenis van Monster

Peter de Zeeuw levert regelmatig artikelen aan over de geschiedenis van Monster. Eerder plaatsten wij een artikel over het voormalig politiebureau. Deze week deel 1 over Burgmeester Wouters,

Burgemeester Wouters (1895 - 1963)

Op 25 april 1946 deed K.L.J. Wouters zijn intrede als burgemeester van de gemeente Monster. Direct na zijn indiensttreding gonsde het gerucht dat hij tijdens de oorlogsjaren fout was geweest. Waar kwam deze verdachtmaking vandaan, maar vooral ook: was het waar dat hij tot aan de bevrijding (op 17 september 1944) van Valkenswaard, waar hij vanaf november 1940 burgemeester van was, al te veel “Deutschfreundlichkeit” en slap optreden vertoonde?

Karel Louis Joseph Wouters werd geboren op 5 april 1895 te Geleen als zoon van Johan Frederik Wouters (1848-1920) en Wilhelmina Anna Elisa Weeda (1855-1904), zijn tweede vrouw. Wouters trad op 2 september 1927 in het huwelijk met Alice Therese Christine Antoinette Lambooij, geboren op 15 juni 1899. Op 2 maart 1931 werd hun enige kind, Elly, geboren. Alice Lambooij was een dochter van J.M.J.H. Lambooij, een officier die, na functies te hebben bekleed bij het leger, de KMA en de Hogere Krijgsschool, minister van Oorlog en Marine werd in het 1ste kabinet-Colijn. Het huwelijk met zijn dochter verschafte Wouters, zelf van eenvoudige komaf – zijn vader was brigadier bij de Koninklijke Marechaussee en na zijn pensionering brievengaarder –, ongetwijfeld toegang tot de hogere sociale kringen.

Officier 22ste Regiment Infanterie

Na zijn studie aan de Koninklijke Militaire Academie te Breda, werd hij op 1 september 1919 benoemd tot 2e luitenant van het 22ste Regiment Infanterie behorende tot de XIe Infanteriebrigade te Ede. Op 30 december 1921 werd hij overgeplaatst naar het Regiment Grenadiers. Op 16 september 1923 werd Wouters bevorderd tot 1ste luitenant.

Het bevorderingsbeleid in die dagen verliep voor veel officieren stroef en het was lang wachten op de volgende bevordering. We kunnen slechts gissen naar de beweegredenen waarom Wouters zijn militaire carrière beëindigde. Het is niet ondenkbaar dat hij door zijn invloedrijke schoonvader, die zelf na zijn militaire carrière in 1929 tot burgemeester van Hilversum werd benoemd, het advies heeft gekregen om zijn militaire loopbaan te beëindigen en te kiezen voor het burgemeesterschap.

Burgemeester van de gemeente Vinkeveen

Na zijn eervol ontslag uit het leger in 1926, werd hij nog in datzelfde jaar, bij Koninklijk Besluit nr. 26 van 2 oktober 1926, op 31-jarige leeftijd benoemd tot burgemeester van de in de provincie Utrecht gelegen gemeente Vinkeveen. In Vinkeveen liet hij een goede indruk achter, getuige de kranten die het volgende, toen hij bekendmaakte dat hij zou vertrekken naar Dongen, over hem schreven: In deze plaats (Vinkeveen) heeft hij heel wat werk verzet en in enkele jaren tijds is hij op allerlei gebied reorganiseerend opgetreden. Voor de tuinders is hij een grooten steun geweest en vooral de glascultures hadden zijn aandacht.

Aantrekkingskracht tuindersdorp Monster

Dit verklaart mogelijk ook de aantrekkingskracht die het tuindersdorp Monster op hem had om gedurende de zomermaanden van 1926 als volontair werkzaamheden op de secretarie van de gemeente Monster uit te voeren om hiermede bestuurlijke ervaring op te doen. Met ingang van 15 juli 1931, Koninklijk Besluit nr. 93 van 27 juni 1931, volgde zijn benoeming tot burgemeester van het Brabantse Dongen. Zes jaar later nam hij definitief afscheid van het leger. Het Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander van 18 september 1937 meldde: “Bij K.B. is, met ingang van 1 October 1937, op het daartoe hen gedaan verzoek ontslag verleend uit den militairen dienst, aan de Reserve 1ste Luitenant K.L.J. Wouters van het Regiment Grenadiers”.

Burgemeester van de gemeente Valkenswaard

Drie jaar later, om precies te zijn op 1 november 1940, volgde zijn benoeming tot burgemeester van het eveneens in Brabant gelegen Valkenswaard. In het Noordbrabantsch Dagblad het Huisgezin 31 October 1940, lezen we de volgende interessante passage: M. Peeters, herbenoemd burgemeester der gemeente Gassel, heeft de voorgeschreven eeden afgelegd in handen van den Commissaris der provincie Noord-Brabant (van Rijckevorsel), evenals K.L.J. Wouters, benoemd burgemeester der gemeente Valkenswaard.

Het kan niet anders dan dat de benoeming van Wouters de goedkeuring had van de omstreden secretaris-generaal van het ministerie van Binnenlandse Zaken Mr. Dr. K.J. Frederiks.



Commissaris der Provincie

Mogelijk dat het bericht in het Noordbrabantsch Dagblad na de oorlog aanleiding gaf voor verdachtmakerij richting Wouters. Het is ook goed te weten dat de functie van Commissaris van de Koningin van de Provincie Noord-Brabant al vanaf het jaar 1928 werd uitgeoefend door Jhr. Mr. Dr. A.B.G.M. van Rijckevorsel. 


De functiebenaming van Commissaris der Koningin werd al vrij snel door de Commissaris-Generaal voor Bestuur en Justitie, Dr. Friedrich Wimmer, gewijzigd in Commissaris der Provincie, blijkens een bericht in De Gemeentestem van 17 augustus 1940, no. 4638: 


Afbeelding