Helen begint met delen, is de gevleugelde uitspraak van Paula.
Helen begint met delen, is de gevleugelde uitspraak van Paula. (Foto: Mabel Böhms Media)

Paula organiseert Talking Circles: ‘Je merkt dat je er niet alleen voor staat’

Algemeen

Seksueel misbruik en huiselijk geweld kenmerken haar jeugd. Nu wil Paula Buitelaar (53) uit Naaldwijk slachtoffers en mensen rondom slachtoffers van seksueel misbruik en seksueel geweld ondersteunen. Daarom organiseert zij Talking Circles voor lotgenotencontact in Naaldwijk.

door Evelyne Lammerding

Ze heeft er lang niet over gepraat en systematisch verdrongen, het geestelijke en lichamelijke geweld dat haar als kind werd aangedaan. Paula Buitelaar groeide op in een gezin waar huiselijk geweld aan de orde van de dag was.

“Ik heb een narcistische moeder die mij geestelijk en een vader die mij lichamelijk mishandelde.” Tussen haar 5e en 12e werd Buitelaar misbruikt door een familielid. Pas later, toen ze 34 was, sprak ze er voor het eerst over met een hulpverlener. Ze kwam bij die hulpverlener terecht nadat ze was ingestort. “Als je er niet over praat uit schuld- of schaamtegevoel, gaat het in je lichaam vastzitten,” weet ze uit ervaring.

“In een hypnose-sessie kwamen we erachter wat precies de oorzaak is voor mijn instorten.” Dat bleek het misbruik te zijn geweest. Oud zeer kwam voluit naar boven. “Als je met zulke problemen zit en er niet over praat, word je op een moment ziek. De onverwerkte emoties gaan in je lijf zitten. Ik werd getriggerd toen de kinderen klein waren en hun lichaam begonnen te ontdekken.’’

Later werd zij opnieuw slachtoffer van seksueel misbruik. Daarover loopt een rechtszaak.

Buitelaar heeft intensief aan haar verwerking gewerkt en is er bovenop gekomen. Nu wil zij slachtoffers helpen bij hun verwerking van seksueel misbruik.

Talking Circles

Buitelaar verleent hulp via het landelijke ‘Project Speak Now’ dat in verschillende plaatsen Talking Circles kent. Buitelaar heeft de Talking Circle in Naaldwijk opgezet. Zij begeleidt deze ook. “Dat doe ik samen met Rosanne van het Project Speak Now. Rosanne komt uit Rotterdam.”

De talking circle wordt gehouden in gemengde groepen. “Voor mannen is het extra moeilijk om over seksueel misbruik te praten. Zij hebben nog meer met victim blaming en shaming te maken. Reacties als: je had je toch kunnen verdedigen horen zij vaak.”

Ook zijn er vrouwengroepen. De wijzende vinger gaat ook nog vaak naar vrouwen die het slachtoffer zijn van seksueel misbruik. “Reacties als je zal het wel hebben uitgelokt, komen vaak voor,” noemt Buitelaar als voorbeeld.

Slachtoffers worden vaak niet geloofd als zij later vertellen over het misbruik uit hun jeugd door een bekende of een familielid. Dat terwijl slachtoffers zelf al met de schadelijke gevolgen ervan kampen en bovendien schuld- en schaamtegevoel kennen. “In de talking circle praten we over die gevoelens van schuld en schaamte. Je merkt ook dat je er niet alleen voor staat. Dat gevoel hebben veel slachtoffers, dat ze er alleen voorstaan.”

Tegelijkertijd gaan de gevolgen van seksueel misbruik ver, legt Buitelaar uit. Als voorbeelden noemt ze gevoelens van onveiligheid en minderwaardigheidsgevoelens. “Je kunt je ook vies voelen, soms gaat het zover dat je jezelf niet waard vindt om te leven. Veel slachtoffers kunnen ook moeilijk functioneren. Of ze werken juist heel hard om er geen aandacht te hoeven besteden.”

Tijd en ruimte

De talking circle bestaat uit maximaal zes deelnemers. “Zo heeft iedereen ruim de tijd om te praten,” verklaart Buitelaar dat aantal. De begeleiders openen de cirkel en vertellen over hun geschiedenis en ervaringen. “We hebben een talking stick in het midden en wie wil, pakt de stick en daarmee het woord. Een ander mag niet inbreken als degene met de stick aan het woord is. Op dat moment gaat het alleen om die persoon.”

Belangrijkste doel is dat deelnemers hun verhaal kunnen vertellen en dat er naar hen wordt geluisterd, legt Buitelaar uit. “In de groep vinden deelnemers herkenningspunten bij de ander. Daarom is het juist zo goed om met lotgenoten te zijn. Helen begint met delen, is mijn gevleugelde uitspraak.” Wanneer een deelnemer is uitgesproken, volgt eventueel een reactie van de begeleiders.

Na afloop van een talking circle vragen de begeleiders hoe het met de deelnemers gaat, of ze nog iets nodig hebben en of het lukt thuis te komen. Deelnemers kunnen later ook nog contact met Buitelaar opnemen, of via de stichting een gesprek met haar aanvragen.

Dankbaar

De eerste talking circle in Naaldwijk was 7 februari. “Ik ben er dankbaar voor dat we drie mensen hebben kunnen ontvangen,” zegt Buitelaar. “Het is de bedoeling je pijn om te zetten in iets wat je helpt. Make your scars your stars.”

De volgende talking circle is dinsdag 7 maart, van 19.30 tot 21.30 uur. Daarna is er tot en met december eens per maand een bijeenkomst in wijkcentrum de Hooge Hasta. Opgeven kan via www.seksueelmisbruik.nl.

Paula Buitelaar hoopt de deelnemers hoop te kunnen geven om hun trauma’s te verwerken. “Ik ben er ook bovenop gekomen. Als ik het kan, waarom een ander dan niet?”