Johannes van Rest
Johannes van Rest (Foto: collectie van Koos van Leeuwen )

De geschiedenis van Monster

Peter de Zeeuw levert regelmatig artikelen aan over de geschiedenis van Monster. Eerder plaatsten wij een artikel over het voormalig politiebureau. Deze week over:

A.J. van Rest: Een Poeldijker in dienst van de gemeente Monster

De Bezettingsjaren

De beheersing van de Nederlandse staat en al zijn organen was voor de Duitsers van groot belang, in de eerste plaats om het staatsapparaat mede dienstbaar te maken aan de belangen van de door de Duitsers gewenste beheersing van het economische leven, contrôle op het gemeenschapsleven en nazificatie van politie en rechtspraak. Om deze doelen te bereiken werden zogenaamde Verordeningen uitgevaardigd door de Rijkscommissaris (Dr. Arthur Seyss-Inquart). Zij hadden kracht van wet. Op 25 mei 1940 neemt de door Adolf Hitler op 18 mei 1940 benoemde Rijkscommissaris het hoogste regeringsgezag in het civiele ressort over van de naar Engeland uitgeweken regering en al vrij spoedig verscheen, op 5 juni 1940, de eerste Verordening. Ook Van Rest en Kampschöer kregen vanzelfsprekend te maken met de aan hen opgelegde Duitse wetgeving. De Haagsche Courant van 1 september 1941 schreef:

"De burgemeester van Monster heeft ingevolge de achtste verordening, art. 3 (Verordeningenblad 152 , 12 augustus 1941) bepaald dat in volgorde als zijn vertegenwoordiger optreedt: 1 wethouder A.J. van Rest te Poeldijk, 2 wethouder F. de Smit te Monster."

Waarnemend burgemeester

Het vertrek van Kampschöer (Zie: Monsterse Courant, 31 aug. 2022), die om onbekende redenen op 9 juli 1944 zijn ontslag indiende, had als consequentie dat Van Rest, conform bovengenoemde Verordening, om de ontstane lacune tijdelijk op te vullen, als zijn vertegenwoordiger optrad. Hij heeft dat gedaan tot aan de komst van de NSB’er Ipenburg die op 13 september 1944 zijn intrede deed als waarnemend burgemeester van Monster.

Als politiek betrouwbaar persoon werd Van Rest, na de arrestatie van Ipenburg in het gemeentehuis op 7 mei 1945, vrijwel direct naar voren geschoven om opnieuw de honneurs waar te nemen als wnd. burgemeester van de gemeente Monster. Hij heeft dit gedurende vele maanden met verve gedaan. De benoeming (18 april 1946) van Wouters tot burgemeester van Monster, onthief hem automatisch van zijn taak als waarnemend burgemeester.

Afscheid

Op maandag 12 augustus 1946 werd na de raadsvergadering afscheid genomen van een man die gedurende 26 jaar als raadslid, wethouder en waarnemend burgemeester de gemeente Monster had gediend. Burgemeester Wouters verwoordde het aldus:

“Deze toch is sinds 1920 lid van den Raad en bovendien gedurende al die 26 jaren tevens wethouder; ik kan niet ten volle naar voren brengen alles wat de Heer van Rest gepresteerd heeft. Toch blijkt, dat zijn werken op prijs gesteld is, want anders zouden de kiezers hem niet onafgebroken 25 jaar lang telkens weer opnieuw gekozen hebben”.

Na deze warme woorden bood burgemeester Wouters namens B. en W. en de Raad als blijvende herinnering een schilderij aan. Van Rest dankte voor de hartelijke woorden en geschenken en sprak de volgende woorden tot de genodigden: "De aangeboden geschenken beschouw ik als bewijs van waardering. Vooral het gemeentepersoneel ben ik dankbaar en ik zou nog wel gaarne eenige tijd gebleven zijn, doch de toestand is gewijzigd en daar heeft men zich bij neer te leggen”.

Een Koninklijke onderscheiding zou van Rest niet ten deel vallen, wel een pauselijke. Hij werd begiftigt in augustus 1942 met het Erekruis Pro Eccl(a)esia et Pontifice. Tijdens zijn afscheid werd door de Raad voorgesteld om een pas aangelegde straat naar hem te vernoemen. In een brief wees hij, bescheiden als hij was, dit af. Pas na zijn overlijden werd in Poeldijk een straat naar hem vernoemd. Al met al een karige beloning voor een man die als wethouder gedurende de crisisjaren en de don-kerste jaren van de Nederlandse geschiedenis de gemeente Monster grote diensten heeft bewezen. Arnoldus Johannes van Rest stierf op 79-jarige leeftijd tijdens zijn reis naar Beauraing, een bedevaartplaatsje aan de rand van de Belgische Ardennen.


De rouwbrief in de krant.