Hans Spekman en Friso Teerink van het Zeehuis
Hans Spekman en Friso Teerink van het Zeehuis (Foto: Ed Bausch)

‘Hier kunnen wij dus zelf iets aan doen’

Nieuws

BERGEN AAN ZEE-‘Ontwaakt verworpenen der aarde, verdoemd in hong’rige sfeer’. Zo begint De Internationale. Lang niet op alle 1 mei vieringen klinkt nog dit lied. Maar zanger Steven van het Alkmaars Straatorkest begon hiermee maandagavond zijn optreden in Natuurvriendenhuis Het Zeehuis in Bergen aan Zee met liedjes over strijd en vrijheid. Maar niet nadat Hans Spekman, als directeur van het Jeugdeducatiefonds zijn 1-mei lezing had gegeven. “Hopelijk is dit de start van een nieuwe traditie”, zei Friso Teerink van de activiteitencommissie van het Nivonhuis aan de Verspijckweg, een van de voormalige koloniehuizen.

door Ed Bausch

Hans Spekman gaf 1 mei lezing in Bergen aan Zee

En als je Hans Spekman uitnodigt ben je verzekerd van een fel verhaal over (gebrek aan) rechtvaardigheid. Hij was wethouder in Utrecht voor de PvdA, later Tweede Kamerlid en daarna landelijk voorzitter van zijn partij. Sinds enige jaren is hij directeur van het landelijke Jeugdeducatiefonds. “Hier kan ik echt wat doen, want kinderen lijken de dupe te zijn van de groeiende armoede in ons land.” Zijn gedrevenheid voor de nood van kinderen op scholen slaat aan, want hij begon als enige, bij het nog nieuwe fonds. En nu al is er een heel team dat keihard werkt om gelden te werven om daarmee mogelijk te maken dat kinderen uit arme gezinnen wél met alles op hun school mee kunnen doen. Dat wou hij de circa 30 dertig aanwezigen even vertellen. “En wij, wijzelf, kunnen er wat aan doen, zolang schandelijke armoede bestaat in ons land, anno 2023.”

Meeslepend speechen als Obama

Een redevoering van Spekman roept herinneringen op aan de speeches van voormalig president Barack Obama. Het ritme, de passie. Maar vooral zijn het de voorbeelden, de schrijnende voorbeelden, die Hans Spekman opnoemt die zijn toehoorders op het puntje van hun stoel laat zitten. “Dit kunnen we toch niet laten gebeuren”, dacht hij toen hij van het fonds hoorde. “Inmiddels heb ik vijfhonderd scholen in het hele land bezocht en je staat er van te kijken hoeveel leven in armoedige gezinnen. Soms slapen ze niet eens op een bed, dan weer gaan ze zonder ontbijt naar school. Of ze durven niet te zeggen dat ze niet met de klas meekunnen naar iets dat een beetje geld kost. Spekman noemde serieuze percentages.

Het Jeugdeducatiefonds

“Het gaat niet alleen om het geld, het eten. Het gaat er ook om dat je als kind dingen kunt meemaken, even in een andere wereld kunt kijken, mee kan naar een museum of een concert, dat je kunt zien dat de wereld groter is dan de armoede waar je als kind in bent geboren. Want je armoede wordt groter als je context altijd maar klein is, je wordt sterker als je wel mee kan. Op de scholen zie je de armen voor morgen. Het belang van de achtergestelde is gewoon niet geborgd in onze samenleving. En dat is heel erg.” Toch wil hij niet al te veel subsidie van de overheid. “Dan raken we misschien gebonden. We willen gewoon, soms stante pede, ergens iets voor een kind op een school kunnen oplossen. Wij halen gelden op bij particulieren, bij bepaalde fondsen en we werken samen met de stichting Leergeld en het sportfonds.”

Schrijnende situaties

Eens zei Spekman in de Tweede Kamer: “Nivelleren is een feestje.” Velen vielen over hem heen. “Maar ik vind het nog steeds. De veel te grote en nog steeds groeiende ongelijkheid is zó schadelijk.” Dus helpt zijn fonds om huisuitzettingen te voorkomen, zodat kinderen in hun klas kunnen blijven. “Dus trekken we overal aan de bel om het onderwijs op niveau op peil te houden. Het is zo schrijnend dat juist op scholen met veel achterstandskinderen de klassen veel te groot zijn.”

‘De wereld steunt op nieuwe krachten, begeerte heeft ons aangeraakt’, is ook zo’n regel uit De Internationale. Dat lied mag wat ouderwets lijken, het was een mooie stap van het Zeehuis om Hans Spekman in Bergen aan Zee te laten spreken, op 1 mei. “Als we niet goed voor onze kinderen kunnen zorgen zijn we straks zelf het kind van de rekening.”

Kijk op jeugdeducatiefonds.nl.

Illustratie Y. Kager
Hans Spekman in zijn betoog