Portretten van Haarlemse Oekraïners (5): Het leven van de jonge turnster Masha uit Dnipro
CultuurHAARLEM - Op 9 maart 2022 kwamen Masha (11), haar moeder Inna (48) en broer Mykhailo (18) vanuit Dnipro in Haarlem aan. Dat had een reden. Het halve gezin logeert nu al bijna een jaar bij een voormalige karateleerling van Masha’s vader, de IT’er Max en zijn vrouw. Vader Vyascheslaw, haar oudste broer Vasyl en Masha’s twee oma’s zijn nog in Oekraïne. Inna: “We wonen in een flat op de elfde verdieping, in de buurt van een fabriek die wapens produceert.”
Door Willem Brand
Met hulp van de Wit-Russische in Haarlem wonende tolk Alexandra volgt een gesprek bij Stem in de Stad met Masha en haar moeder Inna.
Speciale school
Masha heeft een druk leven, maar niet drukker dan in Dnipro, een stad van een miljoen burgers die zwaar onder Russisch vuur ligt en waarvan bijna de helft van de bevolking is gevlucht. Ze zat op een speciale school voor jonge sporters die kans maken om op de Olympische Spelen uit te komen. Masha was derde in haar leeftijdsklasse bij de nationale kampioenschappen ritmische gymnastiek en trainde vijf keer per week. Masha: “Op mijn vijfde zat ik op ballet, een docent vond dat ik aanleg voor turnen had.”
Sportieve vader
Inna vertelt dat haar man de spil is van de familie als het om sporten gaat. Hij geeft les in karate en doet met kinderen scouting. Inna: “Met zoon Vasyl beklom hij de hoogste Russische berg, Mount Elbrus (5632 m) en ook de Mount Blanc.” Masha heeft haar vaders sportgenen. Samen met vriendin Khadiza (13) gaat ze vier keer per week met de bus naar Amsterdam waar ze ritmische gymnastiek beoefent. Masha: “De trainingen zijn minder zwaar dan in Oekraïne. Daar moesten we soms met gewichten aan onze benen trainen.”
Internationale school
Maar ook op school blinkt Masha uit. Zij is leergierig en beheerst de Engelse taal al aardig. Dat heeft ze weer van haar moeder, die Oekraïense literatuur geeft aan leerlingen van het hoogste niveau op een middelbare school.
Masha: “Ik zit vier dagen per week in een Oekraïense taalklas (red. de Internationale Taalklas Haarlem), waar ik onder andere Nederlands leer. Op woensdag volg ik online lessen van mijn Oekraïense school. Ook zit ik op zondag op de Weekendschool in het gebouw van de Maarten Luther Kingschool met alleen Oekraïense kinderen en docenten. We leren en doen daar leuke dingen. In de zomervakantie bezocht ik samen met mijn moeder en mijn vriendinnetje Alina viermaal Artis en musea in Amsterdam en Den Haag. Ik teken ook graag en chat veel met een vriendin die in Duitsland woont.”
Inna voelt zich opgenomen in de Nederlandse samenleving door alle hulp die ze krijgt. “Er is medische hulp en de kinderen krijgen onderwijs. Dat voelt fijn. Maar ik mis mijn man ontzettend. Nederland is een mooi land, maar thuis is beter. Masha voelt zich hier aardig thuis.” Masha: “De mensen geven om me en om mijn gezondheid. Weet jij dat ik na drie keer al kon schaatsen op de ijsbaan in het Reinaldapark?”
Dankzij donaties via Haarlem4Ukraine hebben twee ziekenhuizen in Dnipro een generator gekregen. Hulp blijft nodig! Doneren kan via NL70 RABO 0190106670 Stichting Haarlem4Ukraine.
Haarlem4Ukraine
Traditiegetrouw wordt er om 16:55 uur op alle Bevrijdingspodia vijf minuten lang stilgestaan bij het feit dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Bevrijdingspop Haarlem staat op 5 mei samen met vrijwilligersorganisatie Haarlem4Ukraine en de Oekraïense indie pop band Tonka stil bij de aanhoudende oorlog in Oekraïne.
We staan steeds verder van de Tweede Wereldoorlog af. Juist daarom is het belangrijk dat nieuwe generaties zich ook bewust blijven dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. De aanhoudende oorlog in Oekraïne doet ons beseffen hoe belangrijk het is om stil te staan bij onze vrijheid. Daarom is het Haarlemse thema in 2023 ‘Vrijheid is niet vanzelfsprekend’.
In Haarlem en omstreken wonen nu ongeveer 900 Oekraïners. In gastgezinnen, op de twee cruiseboten of in hotels en appartementen. Zij zijn dankbaar hier te kunnen zijn, maar diep in hun hart willen zij niks liever dan weer terug naar hun eigen land. Ten minste, als het daar veilig is! Oorlog is verschrikkelijk en de Oekraïnse mensen in Haarlem, die dag in dag uit met onzekerheid leven over hun familie en vrienden, over hun huis, hun werk, brengt de oorlog ineens dichtbij.
In Nederland is Bevrijdingsdag een bijzondere traditie, en de huidige situatie in Oekraïne benadrukt het belang van deze traditie. Vrijheid is niet vanzelfsprekend, deze moet herdacht en gevierd worden. Hopelijk komt de dag snel dat de Oekraïnse mensen ook hun vrijheid weer kunnen vieren.
