Waarschuwing voor politieke onervarenheid nieuwe Eerste Kamer
AlgemeenVoormalig Eerste-Kamerlid en Noorderling Margo Andriessen aan het woord
NOORD - Dat wordt nog wat, die lading gloednieuwe BBB’ers die begin juni de bankjes van de Eerste Kamer gaan bestormen. In Noord kunnen we er een klein beetje over meepraten, want het stadsdeel kent één voormalig Eerste-Kamerlid met recente Haagse ervaring: Margo Andriessen. Zij is de D66’er die twee jaar geleden Thom de Graaf in de Eerste Kamer opvolgde. Voor zover bekend is zij de enige Noorderling die het politiek zo ver geschopt heeft. Hoe kijkt zij tegen de machtsverhoudingen in de nieuwe Eerste Kamer aan?
door Tom Tossijn
De afgelopen dagen is veel geschreven over de bezetting van de Eerste Kamer, maar dan vooral over de nieuwe politieke verhoudingen en meerderheden. En die zijn eind mei pas echt duidelijk, als Provinciale Statenleden op de kandidaten van hun partij gaan stemmen. Noorderling Margo Andriessen, woonachtig in het oude dorp Nieuwendam, was een deel van de vorige zittingsperiode Eerste-Kamerlid: van september 2018 tot juni 2019.
Als Kamerlid met ervaring én als voormalig lid (tussen 2018 en 2022) en voorzitter van de Stadsdeelcommissie Noord heeft Andriessen haar politieke sporen wel verdiend. Met die kennis en ervaring kijkt ze dan ook met gemengde gevoelens naar het grote aantal bestuurlijk en politiek onervarenen dat binnenkort in de Eerste Kamer zal zitten.
Voorzitterschap Eerste Kamer?
Het eerste lastige punt is de keus voor het voorzitterschap van de Eerste Kamer, voorwaar geen kinderachtige functie. Anders dan in de Tweede Kamer wordt in de Eerste Kamer doorgaans een lid van de grootste partij als voorzitter gekozen. Maar wie van de 17 leden van het BBB-smaldeel zou dat kunnen? Andriessen: “Ik kan me niet goed voorstellen dat een nieuweling, BBB of niet, alle fijne kneepjes van het voorzitterschap beheerst. Daar komt bij dat er relatief weinig tijd is voor al het werk: alle vergadertijd is op één dag, meestal de dinsdag, samengeperst. Er zijn altijd bomvolle agenda’s.”
Lastig is ook het nogal afwijkende interne machtsevenwicht tussen Tweede en Eerste Kamer bij de grootste partij BBB. Zoals het er nu naar uitziet zitten er in de Eerste Kamer 17 BBB’ers, maar in de Tweede Kamer (waarvan de leden in principe pas over twee jaar weer worden gekozen) zal de komende twee jaar maar één BBB’er te vinden zijn.
Andriessen: “Er is in de Tweede Kamer maar één BBB-Kamerlid dat haar 17 collega’s in de Eerste Kamer kan aansturen. Hoe ga je dan om met wenselijke toezeggingen van ministers, die door één Tweede-Kamerlid nauwelijks afdwingbaar zijn?” En let wel: de Eerste Kamer kan alleen reageren op wetsvoorstellen, maar mag zelf geen amendementen of initiatief-wetsvoorstellen indienen.
Omgevingswet
De laatste vraag is: wat merkt Noord van de nieuwe Eerste Kamer? Meer dan je zou denken.
Andriessen: “Ze zijn momenteel als een gek wetsvoorstellen aan het afronden vóór 30 mei, zodat de Eerste Kamer er nog in haar oude samenstelling over kan besluiten. Met stoom en kokend water worden extra vergaderingen op maandagen en dinsdagen gepland. Dat haastwerk heeft voor Noord in enkele gevallen grote betekenis, zoals de vaststelling van de nieuwe Omgevingswet die ingaat op 1 januari 2024, na zes jaar steggelen. De hele ruimtelijke ordening in Noord hangt van de nieuwe wetgeving af”.