‘Dodenherdenking Rozenburg boeit sommigen van mijn generatie niet’
CultuurDe Dodenherdenking op Rozenburg had een belangrijke boodschap voor de jeugd, “ook al boeit het sommigen van mijn generatie niet,” sprak Bas van Eijsden, het jongste lid van de dorpsraad van Rozenburg.
Door Kor Kegel
Hij had zich voor zijn toespraak afgevraagd hoe zijn generatie zich verhoudt tot de Dodenherdenking op 4 mei en Bevrijdingsdag op 5 mei en hoe hij er zelf tegen aankijkt. “Bij 4 mei denk ik altijd aan vrijheid. Je zou denken: dat is toch op 5 mei? Dat klopt ook wel en toch denk ik ieder jaar weer op 4 mei aan vrijheid,” begon hij zijn heldere betoog na de twee minuten stilte die de aanwezigen in acht namen op de begraafplaats van Rozenburg.
In Stille Tocht ging het naar de herdenkingsplaats.
Niet eens stil
“Twee minuten van herdenken dat mensen hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid,” vervolgde hij. “Sommigen van mijn generatie boeit dat niet. Ze zijn niet eens stil. Anderen van mijn generatie zijn wel stil, maar weten niet waarvoor. Even om het in perspectief te stellen: mijn opa is geboren op woensdag 11 juli 1945; hij heeft de oorlog niet eens bewust meegemaakt. Zo ver sta ik van de oorlog af. De generaties na mij staan daar nóg verder van af.”
Frank Schellenboom en René van den Beemt leggen een krans namens het Oranjecomité Rozenburg.
Boeken en films
“Maar ik heb wel het geluk om opgevoed te zijn in een gezin waar het belangrijk was om met Dodenherdenking stil te zijn. Eerst weet je niet waarom, maar later ga je er steeds meer over lezen, op de middelbare school, in boeken en in films. Mijn vader kijkt altijd oorlogsfilms op de bank – zo kwam ook ik steeds meer te weten. Maar voor deze toespraak ben ik toch even gaan googelen. Ik kwam op de site van het Nationaal Comité 4 en 5 mei en daar staat dat we tijdens de Nationale Herdenking alle burgers en militairen herdenken, die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar dan ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord; zowel tijdens de Tweede Wereldoorlog en de koloniale oorlog in Indonesië als in oorlogssituaties en bij vredesoperaties daarna.”
Jongeren leggen bloemen.
ik denk dat mijn generatie meer mag beseffen dan ooit, wat wij aan die mensen te danken hebben
“Maar wat mij betreft gaat deze herdenking nog veel verder dan dat. Met deze herdenking op 4 mei mogen we ook beseffen hoeveel geluk wij hebben dat wij in een vrij land leven met een democratie en een rechtsstaat. Voor die vrijheid hebben mensen hun leven moeten geven. En ik denk dat mijn generatie meer mag beseffen dan ooit, wat wij aan die mensen te danken hebben. Dat zeker met de oorlog die op óns continent gaande is, en die heel erg dichtbij is, maar ook met de oorlogen die op andere continenten plaatsvinden. Ik hoop dat we ook daarbij stilgestaan hebben.”
De doedelzakspelers lopen voorop. - undefined
Mijn digitale wereld
Bas van Eijsden sprak uit overtuiging: “Terwijl ik deze toespraak schreef, keek ik even op mijn telefoon, mijn social media, mijn digitale wereld. En ook op zo’n moment besef ik wat voor vrijheid ik heb gekregen. Ik heb deze vrijheid gekregen om te doen en laten en te schrijven wat ik wil, maar een andere generatie heeft zich daarvoor moeten opofferen. En dat is denk ik nooit te bevatten. Daarom ben ik net twee minuten stil gebleven en zal ik altijd op 4 mei twee minuten stilte houden. Om te beseffen wat niet te beseffen is. De vrijheid die wij hebben gekregen… we mogen nooit vergeten dat er mensen zijn gedood voor onze vrijheid.”
De trompettist kent de muziek uit zijn hoofd.
Dodelijke steekpartij
Hij eindigde zijn toespraak met een korte reactie op de dodelijke steekpartij op Koningsdag op het Raadhuisplein: “Ik wil toch kort eindigen met wat er afgelopen week gebeurd is op het dorp. We zouden onze vrijheid nooit mogen gebruiken om de vrijheid van een ander te nemen. Mensen hebben moeten strijden voor onze vrijheid. Laten we daar zuinig mee omgaan.”
Daarna las hij een zelf geschreven gedicht voor – opdat wij nooit vergeten.
Meisje onwel
De kranslegging verliep ingetogen als altijd. Tegen het eind van de plechtigheid werd een meisje onwel en werden de hulpdiensten gealarmeerd. Een ambulance was snel ter plekke en met het meisje ging het al snel weer goed. De doedelzakspelers die de begraafplaats wilden verlaten moesten om de ambulance heen lopen.
De ambulance kan zonder het meisje vertrekken.
Foto’s van Patrick Wanders.