Vijf jonge giertjes in Avifauna
Vijf jonge giertjes in Avifauna (Foto: )

Dierentuinen strijden samen tegen bedreiging gieren

Nieuws

Alphen - Dankzij een unieke samenwerking tussen vier dierentuinen zijn er tien zeer bedreigde Rüppellsgieren en drie witkopgieren uit het ei gekropen. Hierdoor zijn er nu in zowel Vogelpark Avifauna, Diergaarde Blijdorp, Beekse Bergen en Dierenpark Amersfoort jonge gieren te zien. Niet eerder waren er zoveel jongen in Nederlandse dierentuinen: een primeur!

Nieuwe aanwas bij gieren is van belang, omdat ze in het wild ernstig worden bedreigd. Het is daarom belangrijk dat dierentuinen een reservebestand opbouwen van bedreigde soorten.

Meer jongen door wisseltruc

Om tot dit mooie resultaat te komen is er gebruik gemaakt van een natuurlijk fenomeen. Gieren leggen doorgaans één ei per seizoen, maar wanneer deze verloren gaat, leggen ze vaak een tweede ei. Daarom halen de verzorgers in Avifauna en Blijdorp het eerste ei weg om in de broedmachine te laten uitkomen, zodat de ouders een tweede ei leggen en de kans op meerdere jongen van deze bedreigde diersoort toeneemt. De afgelopen jaren heeft Avifauna hier veel ervaring mee opgedaan en verschillende eieren zijn naar de broedmachine in Blijdorp gebracht.

Tien bedreigde Rüppelsgieren en drie Witkopgieren geboren

Zodra het kuiken uitkomt wordt het een paar dagen met de hand gevoerd zodat het fit en sterk is. Dan keert het terug naar de ouders en wordt het gewisseld met het tweede ei dat weer naar de broedmachine wordt gebracht. Als het tweede ei uitkomt, wordt voor dit jong geschikte pleegouders gezocht. Het pleegjong wordt doorgaans opgevoed als hun eigen jong. Door de samenwerking tussen de dierentuinen, kunnen er meer eieren worden uitgebroed en zijn er meer pleegouders beschikbaar. Avifauna en Blijdorp hebben elkaar hier vorig jaar al in gevonden.

Bijzonder is dat de samenwerking nu is uitgebreid met Beekse Bergen en Dierenpark Amersfoort. Zij stelden met succes een adoptiekoppel vale gieren beschikbaar zodat in beide tuinen een pleegjong van Rüppellsgieren kon worden opgevangen. In Avifauna wordt dit jaar bij vijf koppels Rüppellsgieren een jong groot gebracht, waaronder zelfs een mannelijk koppel! Ook uniek is het koppel witkopgieren dat momenteel twee van de jongen tegelijk opvoedt.

Stamboeken

Diergaarde Blijdorp coördineert het populatiemanagementprogramma van de Rüppellsgieren en Avifauna van de witkopgieren. De coördinator bepaalt samen met een commissie van experts welke dieren nakomelingen mogen krijgen en uitgewisseld moeten worden. Ook wordt bepaald naar welke dierentuin de jongen gaan als ze groot zijn. Hiervoor is computersoftware ontwikkelt die de genetica van de populatie analyseert. Daarnaast bepalen de experts ook het beleid voor de lange termijn.

Bedreiging

Gieren worden in het wild ernstig bedreigd en ook de voortplanting in dierentuinen is moeizaam voor vele soorten. In Afrika leidt met name het stropen van neushoorns en olifanten tot een sterftetoename bij gieren. De stropers vergiftigen karkassen om zo gieren te doden die anders hun illegale activiteiten kunnen verraden. Ze cirkelen namelijk rond boven het aas waardoor rangers de stropers makkelijk kunnen vinden. Maar ook in Azië worden gieren ernstig bedreigd.