Het einde van de ‘veertigdagentijd’, vooruitkijken naar Pasen

di 12 mrt, 10:14 Nieuws

LANDSMEER - Komende week breekt voor Christenen een speciale periode aan: de ‘Stille Week’. Deze stille week luidt het einde in van de ‘veertigdagentijd’, de tijd tussen Aswoensdag en Pasen. Het is een vooruitkijken naar Pasen. Maar, wat houdt dat eigenlijk in? Wat is de achtergrond? Jan Rijswijk, scriba (secretaris) van de Protestantse Gemeente Landsmeer, legt het uit. 

Het speelt zich alles af in Jeruzalem en omgeving. Historisch gezien was het land op dat moment bezet door de Romeinen. Opstootjes, verzet, misschien wel bevrijdingsbewegingen. Vandaar dat de Romeinen alert zijn als er een vreemdeling de stad binnen komt en met veel enthousiasme wordt ontvangen door de bevolking die in hem een mogelijke verlosser zien van de Romeinen. Maar ach, die gast op die ezel, daar gaat weinig dreiging van uit. Jezus reageert ook anders dan verwacht. Hij gaat niet tekeer tegen de Romeinen, maar tegen handelaars die de tempel ontwijden, tegen schijnheilig gedrag, tegen Joodse leiders die zich erg belangrijk vinden. En dat roept natuurlijk weerstand op. Jezus wordt vals beschuldigd, verraden en overgeleverd aan de Romeinen. 

De Romeinse baas ter plekke, de prefect Pilatus, zit er mee in zijn maag, want hij weet dat de aanklacht tegen Jezus vals is. Maar omdat de stad vol gestroomd is met mensen die het Joodse Paasfeest willen vieren (Pesach, de uittocht uit Egypte, de verlossing uit de slavernij) en Pilatus geen zin heeft in opstootjes, geeft hij gehoor aan de kreet van de menigte: “Kruisig hem!”. Wel wast hij demonstratief zijn handen in onschuld. Alles wordt prachtig gezongen en gereciteerd in bijvoorbeeld ‘de Mattheüs Passion’ waar in onze dagen velen naar luisteren, maar ook in ‘De Passion’, die donderavond 28 maart op TV wordt uitgezonden.

Tweede verhaal

Voor Christenen is er een tweede verhaal. Wie eind december in Het Kruispunt ‘A Christmas Passion’ heeft gezien - niet gezien? Komende december een herkansing - weet dat de geboorte van Jezus vrij speciaal was. In zijn leven straalt hij dat ook uit. Hij verzamelt een groep mensen om zich heen (de ‘discipelen’) en trekt door het land, waarbij hij mensen terecht wijst, geneest en Het Goede voorleeft, ook al gaat dat niet altijd zachtzinnig. Hij is de personificatie van de leefregels uit het ‘Oude’ (beter gezegd ‘Eerste’) Testament, en daarmee voor ons een bron van inspiratie. Zozeer zelfs, dat velen hem als ‘Zoon van God’ gaan zien. Zijn dood aan het kruis (een veelvuldig toegepaste wrede straf in die tijd) krijgt speciale betekenis doordat ‘op de derde dag’ (vrijdag gekruisigd, dan zaterdag sabbatsdag, dat wat nu Paasmorgen heet) het graf leeg blijkt te zijn - ondanks het feit dat het graf werd bewaakt door een soldaat. Opstanding uit de Dood. Je kunt het letterlijk nemen, je kunt het beeldtaal noemen, in ieder geval vinden we hier de kern van het Christendom. Voor de een is het ‘verzoening van zonden’, voor de ander is het de aansporing je fouten achter je te laten, een nieuwe start te maken. Sterker: je mag een nieuwe start maken. Sta op.

Programma Het Kruispunt

Wat staat er, voor zowel kerkleden als niet-kerkleden, op het programma in Het Kruispunt (Calkoenstraat 12a) in deze Stille Week? 

Palmpasen, Palmzondag, 24 maart, aanvang 10.00 uur. Palmzondag is de dag waarop we de intocht van Christus gedenken. Jezus wordt als koning binnengehaald in Jeruzalem. De mensen juichen Hem toe en zwaaien met palmtakken. Nu komt alles goed! Maar let op de manier waarop Jezus de stad binnenrijdt: op een ezel. Zonder wapens en paarden, kwetsbaar en weerloos. Het rijk van Christus is kennelijk heel anders dan de koninkrijken die we kennen, en zijn heerschappij anders dan die van menselijke heersers.

Vespers in de Stille Week, 25, 26 en 27 maart, aanvang 19.30 uur. Met Palmzondag begint de zogenaamde Stille Week, de week voor Pasen. Het zijn dagen die ons op een indringende manier stilzetten bij de weg van Christus, omdat ze aansluiten bij de laatste week die Christus doorbracht in Jeruzalem. De wereld staat in brand. We zien beelden van vermoorde mensen op straat, een onafzienbare stroom van vluchtelingen trekt over de wereld, de schepping kreunt en steunt. We staan even stil in een vesper, op maandag-, dinsdag- en woensdagavond in Het Kruispunt. Een moment van stilte en gebed, met enkele lezingen. Duur: circa 20 minuten.

Witte Donderdag

Witte Donderdag, 28 maart, aanvang 19.30 uur. Op Witte Donderdag viert Christus het Pascha met zijn leerlingen. Daaraan voorafgaand gaat Jezus door de knieën om de voeten van zijn leerlingen te wassen. Opnieuw een beeld van zijn dienende liefde. Tijdens de Paasmaaltijd wordt de uittocht uit Egypte herdacht. Maar Christus verbindt die geschiedenis met zijn eigen levensweg. Door zijn lijden en dood ontstaat een nieuwe weg van vergeving en bevrijding. Dit is een ‘Dienst van Schrift en Tafel’ (denk aan de beroemde schilderijen over ‘het laatste avondmaal’ dat Jezus viert met zijn leerlingen).
En eenmaal thuis kan men op TV weer ‘De Passion’ zien.

Goede Vrijdag, 29 maart, aanvang 20.30 uur. Goede Vrijdag is de dag van het kruis. Golgotha laat een uitbarsting van geweld zien. Een rechtvaardig mens sterft aan de haat van mensen. In het klein zien we rond het kruis van Christus wat keer op keer gebeurt onder ons mensen. Opvallend genoeg probeert Jezus het geweld niet te sussen of te vermijden. Hij gebruikt op zijn beurt geen geweld om mensen tot overgave te dwingen. Hij draagt het diepste lijden en deelt zo in óns diepste lijden. Door Christus zijn we in schuld, ellende, ziekte en zelfs de dood niet meer overgelaten aan onszelf.

Stille Zaterdag, Paasnacht, 30 maart, aanvang 20.30 uur. Op Stille Zaterdag gedenken we dat Christus in het graf ligt. Daar waar al het leven dood loopt. Maar: het nieuwe licht komt binnen, in de vorm van de Paaskaars waarvan het licht op Goede Vrijdag was gedoofd.

Pasen, 31 maart, aanvang 10.00 uur. En dan is het Pasen. Het belangrijkste Christelijke feest: de opstanding van Jezus. Maria van Magdalena gaat naar het graf en ontdekt dat het leeg is. Wat betekent dit voor ons? Dominee Han van Popering gaat voor in deze dienst van Schrift en Tafel. Deze feestelijke dienst begint om 10.00 uur, maar mogelijk eerder met muziek

Iedereen is van harte uitgenodigd. Dat kan overigens ook online via www.pglandsmeer.nl/kerktv.