Ingezonden brief/opinie - Een weggooitarief voor Haarlem
HAARLEM - "Haarlem doet het qua afvalscheiding iets beter dan andere steden. Daar mogen we als Haarlemmers terecht trots op zijn. Maar toch gooien we gemiddeld ook nog steeds 114 kilo per jaar aan herbruikbare grondstoffen weg bij het restafval. Dat wordt allemaal verbrand en dat is zo zonde. En het beter afval scheiden stagneert; in 2022 scheidden we 51% van ons afval, evenveel als het jaar daarvoor. Hoe kunnen we het nog beter gaan doen?
Het antwoord komt van onze buren: Velsen. Of vele andere gemeenten, waaronder ook steden als Apeldoorn, Maastricht en Antwerpen. Bij hen betaalt u voor uw hoeveelheid restafval, terwijl u gft, plastic, papier en glas gratis kwijt kan, omdat dit hergebruikt wordt. Oftewel ‘de vervuiler betaalt’, want voor het afval dat u echt weggooit betaalt u. Ik noem het daarom het liefst een ‘weggooitarief’. Op 13 februari schreef het HD over de goede resultaten hiervan in Velsen: na een jaar met dit nieuwe systeem is er 38% minder restafval ingezameld. Dat zijn ruim 475 volle vuilniswagens minder die naar de verbrandingsoven rijden. En de waardevolle stroom aan gft-afval (die voor allerlei duurzaam hergebruik geschikt is) nam juist met 28% toe.
Ik hoor u misschien al denken: “Ha, logisch dat er minder restafval is want er wordt zeker veel meer gedumpt!”. Dat is inderdaad een probleem, maar vooral in de beginperiode. Want, zo blijkt nu: in Velsen is het aantal meldingen over dumpingen of afval naast de bakken na een jaar alweer terug op het niveau van 2022, voordat het nieuwe systeem werd ingevoerd. Het kan dus!
'Laten we ook in Haarlem de vervuiler betalen'
Laten we daarom ook in Haarlem de vervuiler laten betalen, en de rest (de overgrote meerderheid van de Haarlemmers) daardoor minder. Dat vergt politieke en bestuurlijke moed, en vooral gesprekken en samenwerking met alle Haarlemmers. De 1.300 gesprekken die afvalcoaches in Velsen hebben gevoerd zijn wederom een goed voorbeeld, net zoals de buurtproeven.
En natuurlijk moet het wel kunnen; Haarlemmers in hoogbouw of met weinig plek in huis moeten we de juiste hulpmiddelen aanbieden. Zodat ook u de voldoening kunt ervaren die het mij geeft sinds ik gft-afval ben gaan scheiden in ons gezin: ja, het is iets meer gedoe, er is soms een vliegje, maar u heeft nog maar één restafvalzak per twee weken.
'En belangrijk: dat scheelt geld'
En belangrijk: dat scheelt geld. Nu al, zoals Velsen wederom aantoont: driekwart (!) van de inwoners gaat daar dit jaar minder betalen dan vorig jaar. En vooral ook in de komende jaren, want het verbranden van restafval wordt steeds hoger belast. Als we dus niets doen gaat de rekening voor iedereen sowieso sterk omhoog.
Terwijl Haarlem ten opzichte van de andere steden nu nog de op drie na laagste kosten heeft. Dus nu is het moment om te investeren. En samen het nieuwe systeem te gaan ontdekken en te leren hoe het werkt voor ons in Haarlem. Dat is goed voor de wereld, onze mooie stad en zelfs voor uw portemonnee."
Steven Jonker - Commissielid beheer gemeenteraad namens D66