Studiekosten versus scholingsplicht
Recent is een uitspraak gepubliceerd over het terugvorderen van gemaakte studiekosten door de werkgever.
Na ontslag door een werknemer, beroept de werkgever zich op het studiekostenbeding in de arbeidsovereenkomst en vordert studiekosten terug. Dit beroep slaagt niet omdat de kantonrechter van oordeel is dat de werkgever de financiële consequenties van het studiekostenbeding op voorhand aan de werknemer duidelijk had moeten maken. In dit geval betroffen het, in verhouding tot het loon, hoge studiekosten. Met name als het gaat om een hoog bedrag dient de werknemer hiervan op de hoogte te worden gesteld (vindplaats: ECLI:NL:RBLIM:2021:413).
In de wet is een scholingsplicht opgenomen voor werkgevers en daardoor is de werkgever verplicht om werknemers opleidingen en cursussen te laten volgen die noodzakelijk zijn voor de uitoefening van zijn of haar functie. Een studiekostenbeding kan uitkomst bieden. Uit de rechtspraak volgt dat het van de omstandigheden van het geval afhangt of een studiekostenbeding in een procedure stand houdt. Het studiekostenbeding kent geen wettelijke regeling. Dit betekent niet dat de werkgever alle vrijheid heeft bij het opstellen van een studiekostenbeding. De bevoegdheden van de werkgever worden begrensd door wettelijke bepalingen, bestaande uit de eisen van goed werkgeverschap en de redelijkheid en billijkheid. Daarnaast is in de rechtspraak een aantal voorwaarden ontwikkeld voor het rechtsgeldig overeenkomen van een studiekostenbeding. Zo is terugbetaling van studiekosten slechts aan de orde als het initiatief tot ontslag bij de werknemer ligt.Op 1 augustus 2022 moet de Nederlandse overheid de Europese richtlijn ‘transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden’ hebben geïmplementeerd. De richtlijn is in het leven geroepen om de arbeidsvoorwaarden te verbeteren en minimumrechten in het kader van scholing aan elke werknemer in de Unie te geven. De verwachting is een wijziging in de Nederlandse wetgeving nodig is als het gaat om het studiekostenbeding. Als voornoemde richtlijn straks van toepassing is, mogen hoogstwaarschijnlijk vanaf 1 augustus 2022 geen nieuwe studiekostenbedingen meer worden afgesproken voor verplichte opleidingen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de opleiding tot advocaat van een advocaat-stagiaire.
Voor nu is van belang om concreet te zijn over het bedrag van terugbetaling van studiekosten, anders kan de rechter het studiekostenbeding terzijde schuiven.Schipper en Lof AdvocatenAstrid Lof
