Vaccinatie weigeren: géén reden voor ontslag op staande voet

Partnerbijdrage
Vaccinatie weigeren: géén reden voor ontslag op staande voet.
Vaccinatie weigeren: géén reden voor ontslag op staande voet. (Foto: Feydzhet Shabanov - stock.adobe)

Er is veel te doen over de Corona-check app. Het idee is dat werkgevers ook de mogelijkheid moeten krijgen om werknemers te verzoeken een coronatoegangsbewijs te laten zien. Daartoe is wel een wetswijziging nodig. Mogen werkgevers van hun werknemers eisen dat zij zich laten vaccineren? En wat is rechtens wanneer een werknemer weigert om zich te vaccineren tegen Covid-19?

Er is (nog) geen wet die de werkgever toestaat zijn personeel te dwingen om zich te laten vaccineren. De verplichting tot vaccineren is een inbreuk op grondrechten, zoals het recht op lichamelijke integriteit en het recht op privacy. De werknemer beslist dus uiteindelijk zelf of hij zich wil laten vaccineren. Maar hoe staat het dan met de verantwoordelijkheid als werkgever voor een veilige werkplek? En bestaat er een rechtvaardiging voor de vaccinatieplicht? 

Inmiddels is een eerste uitspraak over deze kwestie gedaan door een rechter te Curaçao. 
Een uitspraak die ook voor de Nederlandse rechtspraak relevant is.

De rechter te Curaçao oordeelde dat een algemene vaccinatieplicht niet bestaat en dat zo’n verplichting evenmin past binnen de arbeidsverhouding. Vaccineren raakt immers het grondrecht van burgers op onaantastbaarheid van het menselijk lichaam en het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer, aldus de rechter. Volgens de rechter moet de werkgever deze grondrechten van de werknemers respecteren. (Vindplaats: ECLI:NL:OGEAC:2021:132).

In de kern gaat het om de vraag of een werkgever zijn werknemer direct of indirect kan verplichten zich te laten vaccineren tegen Covid-19. In het verlengde daarvan ligt de vraag voor of de weigering van een werknemer om dit te doen een dringende reden voor ontslag op staande voet oplevert. Er bestaat geen wettelijke basis voor een vaccinatieplicht, zodat een ontslag op staande voet wegens het niet laten vaccineren door een werknemer niet rechtsgeldig is. 

Toch heeft een werkgever de wettelijke plicht om zijn werknemers op de werkplek zo veel mogelijk te beschermen tegen een Covid-19 besmetting. Deze verantwoordelijkheid kan meewegen bij de beoordeling of sprake is van een legitiem doel om inbreuk te maken op de grondrechten van uw werknemers.

In de Curaçaose kwestie was naar het oordeel van de rechter niet gebleken van omstandigheden die maakten dat de inbreuk gerechtvaardigd is. In dit geval was het blootstellingsrisico op het kantoor beperkt. Bovendien geldt sowieso dat ontslag op staande voet als ultimum remedium moet worden beschouwd. Of de komende wetswijziging tot een andere koers zal leiden, valt nog te bezien.

Schipper en Lof Advocaten
Astrid Lof