In Memoriam

Henk Ras

Algemeen

De op 17 juni overleden Henk Ras (79) was een Noordse pionier. Een heel beschaafde weliswaar, maar een gedreven voorvechter voor Noord, juist toen het nog onbekend en onbemind was. Toen hij in 1968 vanuit 'de stad' naar Noord kwam, in Plan van Gool ging wonen en zijn praktijk als psychiater begon verklaarde zijn omgeving hem voor gek. Maar het ongepolijste Noord stal meteen zijn hart.

In zijn latere woning op de Buiksloterdijk schonk een buurman hem een in eigen tuin opgegraven kruik uit de 15e eeuw. Ras besefte hoe ver de geschiedenis van dit stuk Amsterdam terugging. Noord heeft een eigen museum nodig, vond hij, en na zijn pensionering zorgde hij ervoor dat dat er ook kwam. Onder de stoere naam Museum de Noord ging het in 2009 open in het oude badhuis van Vogeldorp, met die kruik als eerste inspiratie.

Precies in die tijd begon het stadsdeel aan de weg te timmeren met de ambitie een echt stuk Amsterdam te worden. Nieuwe initiatieven als de Tolhuistuin, de Noorderparkkamer, de Storkhal en de stichting NDSM bundelden hun krachten met bestaande organisaties en begonnen de Cultuurtafel onder het motto 'Noord is ruig, onaf en binnenkort wereldberoemd'. Henk Ras paste wonderwel tussen de jonge pioniers en alternatieve aanpakkers die Noord op de kaart gingen zetten. Zijn charme en eruditie deden de hemelbestormers beseffen dat Noord niet alleen een spannende toekomst had, maar ook een interessant verleden. Zijn keurige verschijning stond een grote gunfactor niet in de weg. Na zijn vertrek bij het museum en uit Noord in 2014 bleef hij betrokken: zo kwam hij in 2019 naar de activistische voorstelling 'Verdedig Noord' van Chris Keulemans en Massih Hutak en bemoeide hij zich stevig met de discussie achteraf.

Op één punt had hij ongelijk: hij vond dat Noord helemaal geen tweede museum nodig had en dat het EYE Filmmuseum geen succes zou worden. Maar los van dat kleine foutje zal Noord hem herinneren als de motor achter Museum de Noord en als de culturele godfather die hij was.

Louis Pirenne

(Pirenne was tussen 2009 en 2017 cultureel aanjager van stadsdeel Noord)