Noordkronieken

Deelder

Algemeen
Afbeelding
Foto: Jitske Schols

Tegen de achterkant van snackbar Pietje Frietje aan de Meeuwenlaan staat een kleine elektriciteitskast. En daarop heeft iemand een affiche geplakt met het gezicht van Jules Deelder. In de rechterbovenhoek staan de drie Andreaskruizen van Amsterdam. Meer niet. Het is een mysterie.

Hoe komt hij daar terecht? Deelder zelf gaat het antwoord niet geven. Hij had altijd veel te zeggen maar zwijgt nu voorgoed. Ik vraag me af of hij in levenden lijve ooit in Noord is geweest. Meer 010 dan hij worden ze niet meer gemaakt. Ik ga het niet proberen, maar ik weet niet wat er met je gebeurt als je over de Meeuwenlaan loopt met een shirt van Feyenoord aan. Of dat van Sparta. Hij had hier wel iets herkend, denk ik. Het lelijk dat vanzelf mooi wordt als je er lang genoeg naar kijkt. De poëzie voor het oprapen. Alledagpoëzie. Niet in weelderige sonnetten maar geblokt, kortaf en geestig.

Is het een eerbetoon, dat affiche? Het zou kunnen. Een saluut aan een man die woorden vond voor dat waar een ander aan voorbijloopt. Geplakt op een kastje achter een snackbar aan een doorgangsweg met permanente tegenwind. Onooglijker kan bijna niet. Een saluut van het nietigste soort. Dat kan heel lief bedoeld zijn. Of is het een postume plaagstoot? Ook dat kan. De drie rode kruizen van Amsterdam boven het meest uitgestreken smoelwerk van Rotterdam. Zijn we hem toch nog de baas.

Deelder gaat het niet zeggen. Op de foto in zwart-wit draagt hij zo’n buitenissenige bril uit het Amerika van de jaren 50, die bij ieder ander bespottelijk zou staan maar bij hem gesoigneerd. Hij kijkt ondoorgrondelijk voor zich uit naar het onkruid tussen de stoeptegels. Stond hij in de volle schijnwerpers op het podium in Ahoy, hij zou niet anders kijken.

Ik weet het mysterie niet te ontraadselen, maar ik vind het mooi dat hij daar hangt. Noord heeft iets van een gesloten universum. Het heeft aan zichzelf genoeg. Zelfs de stad aan de overkant mag hier rustig wegblijven. Dat heeft iets stoers, maar ook iets benauwds. Soms wordt het hier net iets te luchtdicht. En dan kan het geen kwaad, een stille indringer die zich bescheiden heeft geposteerd, de enkeling die hem opmerkt een tikje uit zijn evenwicht brengt en stilzwijgend uitspreekt dat hij net zoveel recht heeft om hier naar het onkruid te kijken als wij.

Chris Keulemans