Naar NDSM en De Ceuvel

John Jansen van Galen

“Je kijkt hier je ogen uit”, zegt mijn tochtgenoot, als we met koffie in het zonnetje bij De Ceuvel aan het water zitten. Oude werktuigen, halve kielen van boten, steigerhout, een drijvend hotel (‘Asile Flottante’), milieubewuste arken, een supermarktje, alles gebaseerd op recycling, een opschrift van platgeslagen blikjes (‘Dorst’) luidt: ‘Amsterdam-Noord: Groene Stad aan het Water’. ‘Dorst’, de naam van een vereniging voor het behoud van het Noordse leefklimaat. Vandaag zien we echter weinig groen, maar des te meer water. We lopen meteen voorlangs Eye, dat als een enorme meeuw is neergestreken op de oever van het IJ. Later kijken we bij de Knoop van (André) Volten naar het reusachtige appartementengebouw De Pontsteiger aan de overzijde. De beeldhouwer woonde hier decennia lang in het oude poortgebouw van Asterdorp, een voormalig oord voor ‘verheffing en verneding’ van zogenaamde ‘onmaatschappelijken’. Het staat er nog, wijk even van de route af en neem een kijkje: Asterdwarsweg 10. 

We doorkruisen een ongeordend, industrieel landschap dat in hoog tempo tot woonwijk wordt gemaakt: De Kaap, Riverside Apartments, evenals verderop de Buiksloterham, liefst 1300 woningen in aanbouw. Maar op de NDSM-werf proef je het verleden vol bedrijvigheid nog: verroeste rails, een reusachtige afgedankte helling, hoge fabriekshallen waar schepen werden gebouwd. Het oostelijk deel van dit terrein blijft godzijdank (duimen!) behouden, er om heen rukt de stad onweerstaanbaar op. Ga kijken nu het nog kan! Terug in Buiksloterham zien we het wijkje van zelfbouwwoningen waar de bewoners een paar jaar terug wekenlang kampeerden om een kavel te bemachtigen. Het resultaat is fraai gevarieerd, al hebben de gelukkigen elke verkregen vierkante centimeter benut. En na De Ceuvel stappen we Disteldorp binnen, noodwoningen, in 1918 voor tien jaar neergezet, maar nu al meer dan een eeuw bewoond en nog in trek ook - zo vlak bij het centrum van de stad. 

Het is zaterdag, dus belanden we op de Pekmarkt die in volle gang is en ook op woensdag en vrijdag plaatsvindt: in de Van der Pekstraat die dit oude tuindorp doorsnijdt. Knusse architectuur met bochtige straten, veel baksteen en hout, genoemd naar de bouwmeester die tijdens de bouw in 1919 overleed. Er staan nu veel bouwhekken want de buurt wordt gerenoveerd: de huizen zijn te klein voor hedendaagse gezinnen. Lengte: 8 km, 2 uur (plus pauze). Deze wandeling ook maken? Kijk voor de routebeschrijving op www.rodi.nl/regio/amsterdam-noord, hier zijn ook de routes van de acht eerder gepubliceerde wandelingen te vinden.

Routebeschrijving: 

Begin- en eindpunt Buiksloterwegveer, OV; GVD-lijn 38, of Metro CS en met pont oversteken. Automobilisten kunnen parkeren aan de Grasweg en daar de route beginnen en eindigen. Voorlangs Eye gaan en dan langs IJ-boulevard, bij Shell-gebouw rechts over voetpad met bocht naar links en rechts naar uitgang, dan rechtsaf Grasweg en aan het eind (bij veersteiger) scherp rechts naar Distelweg. Eerste links Ridderspoorweg, over brug links Papaverweg, over brug zijkanaal NDSM-terrein op, links aanhouden naar kraan, dan rechtuit langs Pllek, en voor water rechts Ms van Riemsdijkweg. Over brug rechts T.T. Vassumweg en aan het eind rechts brug over zijkanaal over, dan na Bo-rent rechts en voor water links aanhouden: Papaverplantsoen. Ridderspoorweg oversteken naar Bosrankweg, aan het eind na bocht naar links rechtsaf Klaprozenweg. Bij stoplicht schuin links Korte Papaverweg in naar De Ceuvel, en terug. Dan rechts naar Mosveld, bij hotel voetpad rechts naar Distelkade en tweede links Distelkruisstraat. Op Distelweg rechts en meteen links, Dovenetelstraat. Linksaf Heimansstraat, rechtsaf Van der Pekstraat, rechtsaf Jasmijnstraat, linksaf Ranonkelkade en met water links doorlopen naar Buiksloterwegveer. (NB. In betere tijden zal het leuk zijn langs het witte gebouw de oude Tolhuistuin door te steken waar voorheen Shell-beambten zich vertraden!). Horeca onderweg: op NDSM-terrein, De Ceuvel (Korte Papaverweg).