‘We zijn het oergevoel een beetje kwijtgeraakt’

Zorg
Verloskundigen Gemma en Mariska: "De eerste week na de bevalling word je geleefd."
Verloskundigen Gemma en Mariska: "De eerste week na de bevalling word je geleefd." (Foto: AGHeeremansPhotography)

Bevallingen, emotionele vaders, roze wolken of postnatale depressies: als verloskundige maak je op een gemiddelde werkdag héél wat mee. Gemma Molenkamp en Mariska Noordeloos weten er alles van. De vrouwen zijn al ruim twintig jaar in dienst bij Verloskundigenpraktijk Heerhugowaard. Een dankbaar beroep, waar ze elke dag met volle teugen van genieten. “Een bevalling is niet volledig te plannen. Probeer hoge verwachtingen dan ook los te laten.”

Door Rosalie Buding

Gemma is al 36 jaar verloskundige van beroep, Mariska 21 jaar. Hoe een gemiddelde werkdag eruitziet? Dat is niet te voorspellen, wat het beroep juist zo ontzettend leuk maakt. “We beginnen vroeg, met visites, echo’s en spreekuren. De bevallingen komen tussendoor, dus ja; soms werk je midden in de nacht. Dat is wel het leukste werk hoor, de visites en bevallingen. Het is zo mooi om nieuwe gezinnen op gang te helpen en te ondersteunen, bijvoorbeeld als ze problemen hebben gehad tijdens eerdere zwangerschappen.” Bij het beroep komt helaas ook veel administratie kijken. Gemma: “Tjee, daar heb je tegenwoordig zóveel werk aan. Heb je een bevalling van een halfuurtje achter de rug, ben je nog twee uur bezig met het schrijven van een verslag.”

Lees verder na de foto

Oergevoel

De verloskundigen merken een groot verschil tussen de ouders van vroeger en nu. “Ouders zijn de laatste jaren veel meer belezen. Ze hebben ook meer wensen en ideeën over hoe ze willen dat de bevalling eruit komt te zien. Wij proberen ze mee te geven dat je een bevalling niet volledig kunt plannen. Een kind komt zoals het komt.” Mariska vervolgt: “Als vrouw heb je meer kracht dan je denkt. Het lijkt alsof we dat oergevoel een beetje zijn kwijtgeraakt. Er worden tegenwoordig veel meer ruggenprikken gezet dan vroeger. We zijn erg blij dát een ruggenprik bestaat, omdat het belangrijk is om met een goed gevoel op de bevalling terug te kijken. Maar toch, we mogen wel wat meer terug naar de basis.”  

Vroeger was dit anders; toen werd medicatie helemaal niet of niet snel genoeg toegediend. Gemma: “Dat was soms erg triest, hoor. Een bevalling die drie dagen duurde en een stel dat helemaal uitgeput was. Toen moest je echt smeken om medicatie. Er werd soms pethidine voorgeschreven, maar daar werd je zo stoned als een garnaal van.”

Roze wolk met grijze randjes

Hoe zit het met de roze wolk, als het kind eenmaal is geboren? Gemma: “Die roze wolk bestaat, maar er zitten wel wat grijze randjes aan. Denk aan stuwingen, slapeloze nachten, onzekerheid of hechtingen die gaan trekken. Mooie momenten zijn er ook genoeg. Als je baby lekker tegen je aan ligt of als de borstvoeding lukt.” Gemma en Mariska willen aanstaande ouders goed informeren over de weken ná de bevalling. “Dat wordt vaak een beetje vergeten. De bevalling wordt als een ‘hobbel’ gezien, waar je eerst nog overheen moet. De rest zien ze daarna wel. Maar de eerste week word je geleefd. Het is fijn dat je weet wat je kunt verwachten. Dat geeft rust.”


Gemma (links) en Mariska. Foto: AGHeeremansPhotography

Erin en eruit

De rol van de man tijdens de bevalling is door de jaren heen ook veranderd. Mariska: “Mannen denken vaak dat ze er machteloos naast staan, maar dat is niet zo. Wij geven ze juist kleine taken. Een aai over de bol, een crackertje smeren of de handen vasthouden. Ze doen heel belangrijk werk. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt ook dat de vrouw veel sneller opgeeft als de man er niet bij is. Overigens zijn mannen bijna altijd wel bij de bevalling aanwezig hoor.” Gemma: “Het is weleens voorgekomen dat een man er tussenuit wilde knijpen, even naar de koeien kijken. Dat gebeurde bij mevrouw Levinson, ook verloskundige. Ze zei tegen de man in kwestie: “Je was erbij toen het erin ging, dus je bent er ook bij als het eruit komt!”

Onzekerheid, een kort lontje, ruzie met de schoonmoeder: het kan allemaal voorkomen wanneer je net een kind hebt gekregen. Gemma: “De luier is ook nog wel een dingetje. Eén vader deed ’s nachts een nieuwe luier om, maar snapte er niks van. “Zit ‘ie nou goed?” Toen ik ’s ochtends langskwam, zag ik dat ‘ie keurig zat. Maar wel achterstevoren!”

Het ‘huisje-boompje-beestje’-idee leeft volgens de twee deskundigen enorm. “Iedereen ziet het om zich heen gebeuren. De vraag is: wil je het ook écht zelf? Ga er niet klakkeloos vanuit dat je kinderen kan krijgen. Veel stellen lopen in een fertiliteitstraject. Een goedbedoelde vraag als ‘Wanneer komt er een kleintje?’ kan erg pijnlijk zijn.”

Lees verder na de foto

Emotioneel

Of de vrouwen nog tips voor de bevalling hebben? “Laat het op je afkomen. Verwacht niet teveel van jezelf en wees niet teleurgesteld. Je kunt het niet fout doen.” De baby moet na de bevalling nog even met beide benen op aarde landen. “Dat lukt met liefde van de ouders, huid-op-huid contact en een beetje eten. Het is een emotioneel moment wanneer het kind er eenmaal is. Je ziet veel trotse vaders. Pas wanneer het kind echt geboren is, gaat het voor de papa’s leven. Vrouwen hebben dat gevoel al eerder, want het kind groeit in hun buik; ze hebben er al contact mee.”

“Zwangerschap is een heel mooi proces, waar je samen voor gaat. Wij hebben de edele taak om aanstaande ouders hierin te begeleiden. Dat doen we met hart en ziel.”