Alkmaar Ontzet: spraakmakend sinds 1573!
ALKMAAR - 'Van Alkmaar de Victorie'! Die leus ging als een lopend vuurtje door het Oranjegezinde deel van de Nederlanden nadat het beleg voor Alkmaar op 8 oktober werd afgebroken en de Spanjaarden zich terugtrokken hadden.
Voor het eerst sinds het begin van de strafexpeditie tegen de steden die in opstand waren gekomen tegen koning Filips II was een stad erin geslaagd het leger van Don Frederik buiten de poorten te houden. Iedereen sprak erover en besefte: dit is een spraakmakende historische gebeurtenis. Die voorspelling kwam uit. Het Ontzet, dat begon bij de strijd bij de Friese poort, werd een wapenfeit dat tot de verbeelding sprak. Er werden schilderijen van gemaakt en boeken over geschreven. Tot de dag van vandaag herdenken de Alkmaarders het Beleg en vieren het Ontzet. De 8 October Vereeniging neemt sinds 1861 de organisatie voor haar rekening.
Bijzonder feestje
Wie door Alkmaarse archieven struint vindt daar tot meer dan 100 jaar oud archief- en beeldmateriaal en kan niet anders concluderen dan dat bestuurders, leden en al die andere Alkmaarders van de ontzetviering altijd een bijzonder feestje wisten te maken. Met oude én nieuwe tradities. Sommige daarvan, zoals de grote middagoptocht, zijn niet weg te denken uit het straatbeeld. Andere tradities, zoals de aubade bij het huis van de burgemeester, zijn uitgestorven. Maar wat zijn daar leuke nieuwe tradities voor teruggekomen! Een zuurkoolmaaltijd waar maar liefst 3300 leden bij aanschuiven en een lampionoptocht waar ieder jaar weer 2000 kinderen in meelopen. Zo wordt het 'Alkmaar-Ontzet-gevoel' er van jongs af aan met de paplepel ingegoten opdat met diezelfde lepel een paar jaar later op 8 oktober zuurkool wordt gegeten.
Nieuwe tradities
Op het 'menu' staan niet alleen feestjes. Er zijn ook momenten van bezinning. Aan de vooravond van 8 oktober de kranslegging bij het standbeeld van Victorien. En in de Ontzetrede verbindt een spreker doorgaans de in 1573 verworven vrijheid met waarden als tolerantie en antidiscriminatie, waarvan we weten dat die niet vanzelfsprekend zijn. Hierna mag het feest losbarsten, dit jaar met twee nieuwe tradities die bijdragen aan het historisch besef: de minikoraal (liedjesfeest) en het polsstokverspringen. Reken maar dat die opzien zullen baren en Spraakmakend zullen zijn!
