Voetbal in de Noordkop; De geschiedenis van 132 jaar in een notendop

Algemeen
Wilbert Korevaar bij het KIM in Den Helder, waar het allemaal begon.
Wilbert Korevaar bij het KIM in Den Helder, waar het allemaal begon. (Foto: Wilbert Korevaar)

NOORDKOP– Voetbal, volkssport nummer één in Nederland. Iedereen heeft er wel een band mee. Als speler, als ouder langs de lijn, als trainer of als als een echte supporter. Voetbal zit in ons bloed, ons leven. In alle lagen van de bevolking is deze sport nog ongekend populair. Met meer dan 170 voetbalclubs alleen al in de Noordkop actief op de regionale velden. Auteur Wilbert Korevaar beschrijft deze geschiedenis en het ontstaan van alle clubs in de Noordkop in zijn boek ‘Een gejuich davert langs de velden’, wat vanaf vandaag te koop is.

Door: Lenna van den Haak

De zoektocht van Korevaar bracht hem vele dagen door in de regionale archieven in Alkmaar en online databanken. “Het is behoorlijk uitzoekwerk, maar wel ontzettend leuk om te doen. Vergeelde krantenknipsel, oude zwart/witfoto’s en vele interviews met oud-leden van clubs hebben voor mij deze geschiedenis echt laten leven.”

Rondje langs de velden

In het boek neemt Korevaar de lezer mee langs de velden van de allereerste voetbalvereniging, AFC Concordia in Den Helder (17-10-1888) naar verenigingen in de cirkel Texel, Den Helder, Den Oever, Wieringerwerf, Winkel, Nieuwe Niedorp, Waarland, Warmenhuizen, Petten, Callantsoog en Julianadorp. Fusies, heroprichtingen van clubs, de invloed van zowel de Eerste als de Tweede wereldoorlog, alles komt aan bod.

Ruim 170 voetbalclubs sinds 1888 actief op de regionale velden

Wist u dat voetbal, en het oprichten van een club, ontstaan is uit het marinevoetbal? Later speelden leerlingen van de HBS en de gymnasten van OKK en Pro Patria in Den Helder het inmiddels immens populaire spel. De eerste duels worden gespeeld op het Galgenveld in Huisduinen, de vroegere executieplaats. De oprichting van de Heldersche Voetbalbond in 1907 (los van de al bestaande Noordhollandsche Voetbalbond) geeft een boost aan het georganiseerde voetbal in de regio. Meer wedstrijden, en véél meer clubs.

Eerste Wereldoorlog geeft het voetbal een boost

HFC Helder is in 1909 de eerste fusieclub in de Noordkop, ontstaan uit Leonidas en Hard Gaat Ie. De Eerste Wereldoorlog brengt veel goeds voor de verspreiding van de voetbalsport. Gemobiliseerde jongemannen uit de dorpen komen in contact met deze Engelse sport en willen óók in hun eigen woonplaats voetballen. De dorpen openen zich. Nieuwe Niedorp en Winkel hebben eerder voetbalclubs dan het grotere Schagen. Het voetbal verandert van een elitesport tot de belangrijkste volkssport van Nederland. Het aantal clubs en leden stijgt significant. HRC legt in de naoorlogse jaren de basis als succesvolste clubs in de historie van de regio.

Verzuiling brengt meer voetbalclubs

De jaren 20 en 30 is de tijd van verzuiling. Neutralen, katholieken, protestanten en sociaaldemocraten gaan in eigen voetbalbonden spelen. De pastoor bepaalt waar je gaat voetballen. De dominee wanneer je niet mag voetballen: op zondag. Voor de arbeiders gaat solidariteit boven winnen. De scheiding tussen de bevolkingsgroepen geeft een nieuwe, kwantitatieve impuls aan het voetbal. De Tweede Wereldoorlog brengt alle gezindten weer bij elkaar, onder de vleugels van de KNVB. Vanaf de jaren 90 dienen zich de grote fusies aan, in Den Burg, Den Helder, Anna Paulowna en Schagen. Samenwerken wordt het parool om te overleven.

Een gejuich davert langs de velden (€ 19,95) is vanaf zaterdag 24 oktober onder andere te verkrijgen bij diverse boekhandels in Schagen en Den Helder.

Galgenveld Huisduinen.
VVV Oude Niedorp.
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Groepsfoto 1e elftal KIM Den Helder.