Historisch Hoogkarspel-Westwoud is fel tegen volledige sloop ‘oude Zusterschool’

Algemeen
Henri Bleeker (voorzitter SHHW), Ruud Hoogenboom (secretaris SHHW) en Sander Bakker (beheerder Facebook Het Geheugen van Westwoud) strijden voor behoud van Zusterschool.
Henri Bleeker (voorzitter SHHW), Ruud Hoogenboom (secretaris SHHW) en Sander Bakker (beheerder Facebook Het Geheugen van Westwoud) strijden voor behoud van Zusterschool. Foto: aangeleverd

WESTWOUD - De Stichting Historisch Hoogkarspel-Westwoud (SHHW) verzet zich tegen mogelijke sloop van de oude zusterschool St. Joseph in Westwoud. De SHHW is nooit om advies gevraagd, terwijl het om een beeldbepalend gebouw gaat, dat op de nominatie heeft gestaan als gemeentemonument. Daar is het weer vanaf gehaald, zonder dat we weten waarom”, zegt Ruud Hoogenboom, secretaris van SSHW.

‘School is betaald door inwoners Westwoud’

Ruud Hogenboom, secretaris van SHHW: “Op 14 juni 2021 werd bekend dat de Stichting Kleinschalig Wonen de voormalige zusterschool St. Joseph in Westwoud wil gaan gebruiken om huisvesting en zorg te gaan bieden aan kwetsbare, vaak dementerende, ouderen. Dat doet zij nu ook al in samenwerking met wooncorporatie De Woonschakel in de voormalige pastorie. Naar onlangs bleek is het de bedoeling, in tegenstelling tot de pastorie, de volledige oude zusterschool te slopen ten behoeve van nieuwbouw van elf ouderen-appartementen. SHHW verzet zich tegen de sloop van het gebouw.”

Nieuwbouwplannen Zusterschool

De nieuwbouwplannen zijn al gepresenteerd aan de gemeente, maar SHHW is nooit om advies gevraagd. Hoogenboom: “Er wordt geen rekening gehouden met het feit dan het één complex vormt met het beeldbepalende woonhuis op Dr. Nuijensstraat 72. De argumentatie voor nieuwbouw zou zijn, dat de school niet hoog genoeg is, de hoge ramen de verdiepingsvloeren in de weg zitten én het huidige gebouw niet duurzaam is. De optie om dan in ieder geval de beeldbepalende Oostmuur intact te houden is niet eens onderzocht. Het gebouw stond op de nominatie voor gemeentemonument en is (wellicht onder invloed van deze ontwikkelingen) hier weer vanaf gehaald. Spelen financiële belangen hier zwaarder dan cultureel erfgoed? Een bouwhistorisch onderzoek is, voor zover ons bekend, nooit door de gemeente uitgevoerd.”

Katholieke emancipatie

Genoemde zusterschool staat niet alleen symbool voor de katholieke emancipatie in de 19e eeuw, maar is ook volledig betaald door burgers uit Westwoud, resumeert Hoogenboom, die samen met voorzitter Henri Bleeker protest heeft aangetekend namens SHHW. Na de opening in 1873 kwamen er, op uitnodiging van pastoor Hezemans, in 1885 ‘Zusters van Salzkotten’, die tot 1958 werkzaam zijn geweest op onder meer de meisjesschool en kleuterschool. De onderwijzerswoning was tevens het zusterhuis.

Jeugdwerk Westwoud

Toen er andere scholen werden gebouwd, is dit schoolgebouw een verenigingsgebouw geworden: gymzaal voor onder meer D.T.S. ’48, repetitieruimte voor Westwouds Vriendenkring en Con Amore, oefenruimte voor de E.H.B.O., vergaderingen van de L.T.B., Stille Omgang e.a. en er vonden lezingen, recepties en toneel-/zanguitvoeringen plaats. De peuterspeelzaal is hier begonnen, de bibliotheek heeft er gezeten én de afgelopen tientallen jaren het Jeugdwerk Westwoud (Rowans, verkenners, gidsen). Hoogenboom: “Kortom, dit gebouw is vervlochten met de levens van vele Westwouders!”

Bouwhistorische waarde Zusterschool Westwoud

Bouwhistorisch vormt deze schepping van de firma Molkenboer, halverwege de 19e eeuw een van de belangrijkste architecten van religieuze gebouwen van Nederland - net als rijksmonument St. Martinuskerk - een eenheid met het zusterhuis/woonhuis, meent SHHW. Hoogenboom: “Dit komt onder meer tot uitdrukking in de ‘zichtlijnen’ die worden gevormd door de gele bakstenen die consequent doorlopen tussen de gebouwen. In de nieuwbouwtekeningen is hier niets van terug te vinden. Door het voorliggende open kerkplein is het gehele complex nu nog goed te zien en als er een woonwijk op de plaats van de huidige basisschool De Westwijzer komt, staat het hele complex beeldbepalend aan een doorgaande openbare weg. De school herbergt ook nog een steenmozaïek van de Westwoudse kunstenaar Cillekens, waarvan helaas al zoveel kunst verdwenen is.”

‘Gemeente heeft met spoed om monumentale waardebepaling gevraagd’

Een sloopvergunning is nog niet aangevraagd, dus SHHW hoopt dat de ‘amputatie’ van een stuk cultureel erfgoed van Westwoud nog voorkomen kan worden. “De school is gelukkig nog niet aangekocht. Sloop van dit stukje DNA en dus de identiteit van het dorp Westwoud zou de afbraak betekenen van weer ‘een stukje tastbaar verhaal’.” Dat is de reden dat de SHHW en de redactie van Facebook Het Geheugen van Westwoud de raadsleden een brief hebben gestuurd met het verzoek verantwoord met dit cultureel erfgoed om te gaan. Hoogenboom: “Het Cuypersgenootschap heeft inmiddels bij de gemeente een verzoek ingediend om het zusterhuis, het zusterhuis en woonhuis in Westwoud als gemeentelijk monument aan te wijzen.”

Kritische vragen gemeenteraad Drechterland

Ook zijn er vanuit de gemeenteraad kritische vragen gesteld. Hoogenboom: “Als gevolg hiervan kon wethouder Jeroen Broeders niet anders dan de monumentenorganisatie Mooi Noord-Holland opdracht geven om met spoed een monumentale waardebepaling te bepalen, waarmee vorige week is gestart. Naar de mening van de wethouder is aanwijzing tot gemeentemonument primair een bevoegdheid van het college van B&W. SHHW vindt dat de gemeenteraad dit kritisch moet blijven volgen in het belang van het behoud van ons cultureel-historisch erfgoed.”

Enkele van de zusters die lesgaven aan de Oude Zusterschool St. Joseph.
Oude Zusterschool S. Joseph van grote cultuurhistorische waarde voor Westwoud, aldus SHHW en vindt het Cuypersgenootschap aan haar zijde.
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding