‘Verkoop van vuurwerk verbieden geeft vrijbrief voor illegale handel’

Algemeen
Dit 'fop- en schertsvuurwerk' is straks misschien het enige legale vuurwerk dat te koop is voor wie 12 jaar of ouder is.
Dit 'fop- en schertsvuurwerk' is straks misschien het enige legale vuurwerk dat te koop is voor wie 12 jaar of ouder is. (Foto: Dirk Karten)

REGIO – “Ongeveer de helft van de ruim 650 legaal containers met vuurwerk die uit China onderweg zijn staat al in Nederland. Veilig klasse F2 vuurwerk dat netjes gekeurd is. Waar de vuurwerkverkopers al folders voor hebben laten drukken. En dan wordt er op dit moment nog door Den Haag gediscussieerd of de verkoop ervan door kan gaan? Sturen ze dan die 650 containers weer terug? Als ze dit jaar een vuurwerkverbod instellen, kun je straks op iedere hoek van de straat gevaarlijke illegale rotzooi kopen. Dat is pas echt gevaarlijk en zorgt voor meer druk op de zorg”. Zegt Wilem Arends, een van de vuurwerkhandelaren in Zaanstreek-Waterland.

650 containers met legaal vuurwerk onderweg naar Nederland

De ondernemer verkoopt al jaren veilig vuurwerk. Hij is blij dat het zware knalvuurwerk als Thunderschocks, maar ook vuurpijlen, Romeinse kaarsen en babypijltjes die in de ogen kunnen schieten is verboden. Maar om na alle verboden om de coronabesmetting tegen te gaan nu ook het afsteken van legaal vuurwerk te verbieden is een brug te ver.

Meer illegaal vuurwerk

“Ik slaap er slecht van”, zegt hij. “Ik ben ondernemer en probeer op allerlei manieren een beetje geld te verdienen. De verkoop van vuurwerk zorgt ervoor dat ik een nieuw jaar begin met wat extra geld op de bank. Als er een verbod komt, begin ik met het moeten betalen van de reclameborden die ik gelijk naar de vuilstort kan brengen. Ik wil dat de politieke partijen weten wat ze doen bij een verbod. Want los van inkomstenderving bij de verkoop, krijg je juist het afsteken van veel meer illegaal vuurwerk. Niet voor niets worden al wekenlang de grenzen in Duitsland in de gaten gehouden.”

‘Ga voor verbetering’

Ook de vuurwerkbranche zelf geeft waarschuwingen af dat juist het verbieden van legaal vuurwerk, de toename van illegaal vuurwerk zal doen laten toenemen. Zo becijferen ‘De Vuurwerkvrouwen’, een bundeling van zakenvrouwen die al jaren vuurwerk verkopen, dat er anderhalf tot twee miljoen kilo illegaal vuurwerk ons land jaarlijks binnenkomt. Een hoeveelheid dat zal verdubbelen bij een algeheel verbod. Daarom is hun motto: ‘stop met verbieden, gaan voor verbetering’.

Vrijbrief

“De verkoop verbieden geeft een vrijbrief voor de illegale handel”, waarschuwt Willem Arends. “Dan vallen er juist meer slachtoffers waar wij dan de schuld van krijgen. Dan vul je juist meer ziekenhuisbedden. Laat ik heel duidelijk zijn: gevaarlijk vuurwerk moet weg uit onze samenleving! We zijn daar al heel goed mee bezig door op 1 december het zware knalwerk te verbieden. Weet je dat we in Nederland het lichtste type vuurwerk in heel Europa verkopen? Ik juich dat toe. De klasse F2 vuurwerk heeft zoveel mooie dingen. Prachtige boxen en potten. Daar ga je niet mee gooien maar van genieten. Tegelijk moet je wel voorkomen dat vooral de jeugd nitraatbommen per post laat bezorgen uit het buitenland. Je praat dan ook over een stukje opvoeding. Duidelijk maken dat het niet normaal is om zwaar vuurwerk naar de politie te gooien.”

Ook dieren hebben het zwaar in de decembermaand. Deze overlast is heel simpel te voorkomen: steek alleen op 31 december rond middernacht vuurwerk af. Zoals de traditie is opgezet.

Deelverbod

Per 1 december aanstaande gaan de deelverboden voor knalvuurwerk, categorie F3 vuurwerk, vuurpijlen en singleshots in. Deze specifieke verboden moeten, volgens de cijfers van Veiligheid NL, voor een drastische vermindering van het aantal vuurwerkslachtoffers zorgen.

De Stichting Vuurwerkdealers Nederlands Consumentenvuurwerk geeft ook een tegengeluid. Ze pleit voor het geven van een realistisch overzicht van de ongevallen met vuurwerk. En eerlijke argumenten. Zo wordt verwezen naar het rapport Ongevallen met vuurwerk – Jaarwisseling 2019-2020 van VeiligheidNL waarin het naar verwachting gaat om 124 vuurwerkslachtoffers van ‘waarschijnlijk’ legaal vuurwerk. Met nadruk op ‘waarschijnlijk’. Want wie geeft toe dat hij een vinger mist door het afsteken van illegaal vuurwerk?

Handhaving

Volgens het rapport van VeiligheidNL wordt elf procent van de (1300 vorig jaar geregistreerde) vuurwerkslachtoffers in het ziekenhuis opgenomen. Wat dus gaat om dertien bedden in heel Nederland. Bij het argument ‘de overheid heeft door de coronacrisis minder handhaafcapaciteit tijdens de jaarwisseling’ moet worden opgeteld dat er niet gehandhaafd hoeft te worden op andere zaken. Zoals bij discotheken, dansfeesten, gemeentelijke vuurwerkshows en andere evenementen. Want die gaan al niet door. De branche vreest dat verbod nog meer in de hand werkt dat (jonge) mensen ervoor kiezen om niet thuis, in kleine kring oud en nieuw te vieren, maar juist op zoek gaan naar illegale bijeenkomsten.

Stil op oudejaarsavond?

Of de verkoop op het laatste moment niet door mag gaan, hangt nu af van wat de Tweede Kamer gaat beslissen. De branche draagt steekhoudende argumenten aan voor het laten doorgaan. Maar de burgemeesters van de Veiligheidsregio’s lieten in de media al doorsijpelen voor een verbod te zijn.

Houden we een traditie in stand of wordt het voortaan stil op oudejaarsavond?  De tijd zal het leren.