‘De kunst van het zingen is naar andere koorleden luisteren’

Algemeen
Penningmeester Kraaij, vice-voorzitter Nouwen en voorzitter Radder.
Penningmeester Kraaij, vice-voorzitter Nouwen en voorzitter Radder. (Foto: Evert Ruis )

EDAM - Edams Mannenkoor Excelsior bestaat deze week 100 jaar. Om exact te zijn vierde het koor afgelopen maandag haar 100 jarig jubileum. Alhoewel ‘vieren’ gaat in deze coronatijd natuurlijk anders dan anders. Daarom ontvingen alle 25 koorleden maandag uit handen van het bestuur een fles wijn. “Om zo toch te kunnen proosten op ons mooie jubileum”, vertelt voorzitter Jan Radder die het evenals de andere bestuursleden Henk Kraaij (penningmeester) en Theo Nouwen jammer vindt de jubileumoptredens uit te moeten stellen. “Het was de bedoeling dat we het jubileum groots zouden vieren met een aantal concerten. Hopelijk kunnen we het derde kwartaal een mooi concert geven..”

Door Shelley Zuizewind

Het koor kan wel wat versterking gebruiken in de vorm van nieuwe leden. Radder: “De gemiddelde leeftijd mag wat mij betreft wel wat omlaag. We hebben nu 25 leden, waarvan twee twintigers maar het merendeel is toch wel op leeftijd. We hebben zelfs 2 leden van 90 jaar! Voor de mannen die zouden willen instappen bij ons koor zou ik zeggen dat het nu het goede moment is. Onze stemmen zijn namelijk niet meer zo geoefend en ook wij moeten weer flink repeteren om het niveau weer te behalen.”

Bont gezelschap

De mannen zijn van plan zodra het weer kan de repetities, en het liefst ook de voorstellingen, zo snel mogelijk te hervatten. Alleen oefenen is bijna niet mogelijk laten de bestuursleden weten. Radder: “De kunst van het zingen is naar de anderen koorleden te luisteren”. En dat beamen de andere leden. Vice voorzitter Nouwen: “Ik vind het bijvoorbeeld prettig vlak bij Henk Kraaij te staan tijdens het zingen. Zo kan ik de juiste toon makkelijker houden.” Het koor bestaat uit een bont gezelschap. “Iedereen is welkom, we zijn een sociaal koor, houden ook wel van de derde helft net als bij voetbal, we sturen een kaartje bij ziek en zeer, nou noem maar op. We letten een beetje op elkaar, laat ik het zo zeggen!”, zegt Radder.

Herinneringen

Het jubileum roept veel herinneringen op bij de koorleden. Zo is de voorzitter al lid sinds 1974 en weet hij nog precies wanneer hij zich bij het koor aansloot. “Ik ging op mijn achttiende voor het eerst mee met mijn opa en ben er eigenlijk altijd bij gebleven. Henk Kraaij is bij het koor sinds 1978 en werd na een aantal jaren al vrij snel penningmeester. “Dit doe ik al veertig jaar.”

Hij wist dat hij kon zingen. “Omdat we altijd in de kerk zongen.” En besloot bij het koor te gaan nadat hij een geluidswagen door de straat had horen rijden die reclame maakte voor koor Excelsior. Theo Nouwen voegde zich bij het koor in oktober 2001 en ook hij is nog lang niet van plan te stoppen met zingen.

De mannen vertellen over het notulenboek, dat als sinds 1921 wordt bijgehouden. Penningmeester Kraaij heeft alle notulen gelezen, ingezien en houdt sinds jaar en dag de boeken bij. Hij vertelt: “Zo staat hier te lezen, en is wel bekend, dat Excelsior vanaf het begin een zangkoor is dat niet is gebonden aan een politieke partij of kerkelijke stroming. Bijzonder voor die tijd, want bijna alle koren en verenigingen waren gelieerd aan een kerk of partij.”

Protest

Leuk detail en minder bekend is dat er in 1925 wel 14 verenigingen van toonkunsten waren en dat de gemeente de belasting op de uitvoeringen wilde verhogen. “Maar daar werd zo heftig tegen geprotesteerd door al die verenigingen dat dit dus mooi niet door ging!”, zegt Kraaij. Ook in de notulen beschreven is het salaris van de eerste dirigent ‘drie gulden per week’ en werd er uitgebreid over het eerste concours geschreven.

Het salaris van de eerste dirgent bedroeg 3 gulden per week

“Excelsior won de eerste prijs in Oostwoud en dit werd gevierd met duiven die werden opgelaten onder luid gejuich, deze waren van tevoren meegenomen in een vrachtwagen van plaatsgenoot J. Nierop, waarmee trouwens ook het hele koor werd vervoerd. Want dat kon toen nog. Ook grappig om te weten is dat het vaandel, waar we mee op de foto staan al dateert uit 1926. De vrouw van de toenmalige voorzitter Kluit heeft deze gemaakt. Het vaandel was erg belangrijk in de tijd van de grote concoursen en werd met trots gedragen. Toch is het een aantal jaren kwijt geweest. In de jaren tachtig is het weer gevonden op de zolder van een koorlid en in ere hersteld.”

Concerten

Meer recent herinneren de mannen zich unaniem het concert in Roemenië. “Een mooie belevenis” en de samenwerking met gemengd koor Daniël de Lange in het Zaantheater. Radder: “Het optreden Zar und Zimmerman was prachtig, solisten erbij, tig man in de orkestbak. Op het podium werd een klompendans uitgevoerd. Alles erop en eraan. Mooi voor een videoregistratie. Er werd dus ook gefilmd maar de geluidsman had voor de uitvoering geen check gedaan...en de generale repetitie was afgesloten met het dichtschuiven van de geluidsregistratie in de zaal. Ja dat is echt gebeurd. Vervolgens is dus het geluid eronder gezet van een optreden dat enige tijd later plaatsvond in de Grote kerk Edam!’, aldus Radder.

We haalden even uit en het hele koor viel stil...

Fortissimo

Penningmeester Kraaij herinnert zich ook nog de leuke anekdote dat hem en collega koorlid Piet Jongert gevraagd werden ‘of het wat rustiger aan kon’. “Een aantal van ons heeft een behoorlijk volume. We zingen uit volle borst, ten tijde van het slotakkoord tijdens Verdi eindigen we in fortissimo. We haalden dus even uit, want dat stond immers zo in de bladmuziek. Het hele koor viel stil...de dirigent vroeg of we het even wat rustiger aan konden doen! Ja dat zijn leuke momenten. “Hopelijk zullen er nog veel leuke momenten volgen’, besluiten de bestuursleden.

Lees nu de laatste editie van de digitale krant

Agenda