Nieuwe vaste tentoonstelling Zuiderzee

Algemeen
Duik in de verhalen over het leven aan de voormalige Zuiderzee.
Duik in de verhalen over het leven aan de voormalige Zuiderzee. Foto: Aangeleverd

De nieuwe vaste tentoonstelling Zee vol verhalen in het Zuiderzeemuseum is vanaf 14 februari te zien in het binnenmuseum. Maak in deze tentoonstelling kennis met zowel de voormalige als huidige bewoners uit de Zuiderzeeregio, die vertellen over hun dagelijkse leven, werk, kleding, huizen en vrijetijdsbesteding. Over hun gebruiken en hun feesten van toen én nu. En over hun eeuwige strijd tegen het water én de aanleg van de dijk die alles veranderde: de Afsluitdijk.

De afgelopen periode was het Zuiderzeemuseum gesloten om zes expositiezalen, de Schepenhal en de entree van het binnenmuseum een flinke opfrisbeurt te geven. Het eindresultaat is een nog gastvrijer en toegankelijker museum, met vernieuwde winkel en horecagelegenheid, en een compleet nieuwe presentatie van de veelzijdige en interessante, historische Zuiderzeecollectie aan de hand van de vele verhalen van bewoners.

Schepenhal: spectaculaire start van je bezoek

Het Zuiderzeemuseum heeft de grootste museale collectie schepen van Nederland. De ijzeren schepen liggen in de haven van het buitenmuseum en de belangrijkste houten schepen in de Schepenhal. Vanaf 14 februari is de Schepenhal hét begin van elk bezoek. Door middel van audiovisuele presentaties waan je je honderd jaar terug óp de Zuiderzee; ooit een woeste open zee vol vis, zout water en woeste golven – waar rond 1900 elke dag wel tweeduizend vissersschepen op voeren. Ervaar hoe een vissersschip zich staande houdt wanneer het dondert en bliksemt en hoe een ijsvlet met krassende ijzers over de bevroren Zuiderzee van en naar Urk wordt geduwd.

De inwoners vertellen

De meer dan zeshonderd objecten in de tentoonstelling komen tot leven door de verhalen van de inwoners zelf. Aan de hand van de vele audioverhalen geven zij een intiem kijkje in hun alledaagse leven en de cultuur van de Zuiderzeeregio. Leven rond de Zuiderzee betekende hard werken, waarbij het water en de visserij een hoofdrol speelden. Er waren natuurlijk de vissers op zee, die schol, haring en ansjovis vingen, maar ook nettenbreiers, zeilmakers, scheepssmeden, mandenmakers en garnalenpellers op het vasteland. Naast de mannen werkten ook de vrouwen en kinderen mee om het huishouden gaande en het inkomen op peil te houden.

De Zuiderzee leeft voort

Het leven veranderde definitief in 1932, toen de aanleg van de Afsluitdijk werd afgerond. De ontembare Zuiderzee werd een rustig IJsselmeer; de gevaarlijke stormen en overstromingen waren voorgoed voorbij. Toch zijn er ook vandaag de dag nog vele sporen van het Zuiderzeeleven terug te vinden. In een reeks speciaal voor deze tentoonstelling gemaakte videoportretten, vertellen zes hedendaagse bewoners over wat er is veranderd en hoe het verleden doorwerkt in het heden.

Kinderen
Zee vol verhalen is uitermate geschikt voor gezinnen met kinderen. Er is een speciale kinderverhaallijn: Berend neemt de kinderen mee terug in de tijd. Hij laat zien hoe kinderen leefden en heeft een antwoord op alle vragen. Met hoeveel mensen sliep je in een bedstede en welke kleren had je aan? Marretje de meeuw, de nieuwe mascotte, neemt de jongste bezoekers mee op een spannende reis. Zij klimmen op een vissersschip, kruipen in de bedstede, zetten een vissersboot in elkaar of passen verschillende mutsen uit de klederdracht. Met het toen-en-nu-memoryspel testen jonge bezoekers hun historische kennis: maak jij de juiste combinatie tussen historische en hedendaagse voorwerpen?

Boek Eva Vriend: 'Eens ging de zee hier tekeer'
Tegelijkertijd met de opening van de tentoonstelling verschijnt het boek Eens ging de zee hier tekeer van Eva Vriend, dat mede mogelijk is gemaakt door de Vereniging Vrienden van het Zuiderzeemuseum, het Dijk- en waterfonds van Waterschap Zuiderzeeland en het Prins Bernhard Cultuurfonds. In haar boek vertelt Eva Vriend aan de hand van de levensgeschiedenissen van vier Zuiderzeefamilies wat zo'n ingrijpende verandering betekent voor de cultuur, de identiteit en de toekomstdromen van mensen tot op de dag van vandaag.