Petra en Paul Botman: ‘We pakken de regie terug op ons eigen eten’

Door Irene Hemels

Paul Botman was jarenlang tuinder: “Ik heb 30 jaar in de aarde gewoeld en ben nu al jaren met pensioen, maar hiermee ga ik terug in de tijd. Ik vind het een superinitiatief om in ons mooie West-Friesland een Herenboerderij te starten. De bedoeling is om wisselteelt toe te passen zonder bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Oude gewoontes gaan opnieuw gebruikt worden en dat op een professionele manier zodat er wel opbrengst is. De voorlichtingsbijeenkomst was heel apart. We voelden ons er gelijk thuis met een man of vijftien om een biljart zitten. Echt het gevoel van vroeger.”

West-Friese herenboeren en -boerinnen zoeken grond tussen Hoorn en Drechterland

Petra: “Het draait om het duurzaam produceren en eten van voedsel. Door deze manier van telen gaat de bodemkwaliteit erop vooruit, de natuur kan zich ontwikkelen en het landschap herstelt zich. Het zal even duren, maar op deze manier wordt het land weer gezond. Back to basic.”

Samen doen

Paul en Petra dragen met verve het verhaal van de herenboerderij uit. Paul kan eigenlijk niet wachten om zijn kennis en ervaring te delen. Hij mijmert al over rondleidingen over hoe het vroeger ging of misschien helpen met uitdelen van de wekelijkse voedselpakketten. “Niks is zo leuk om vlakbij huis zoiets op te zetten. Ondernemen is samen doen. Dat is met dit ook zo. Het geeft een kick om aan de wieg te staan van zo’n mooi initiatief.”

Kleinkinderen

Petra: “We pakken hiermee de regie terug op ons eigen eten. Door af en toe een dagje mee te werken kunnen we onze kleinkinderen laten zien hoe groenten groeit en geoogst wordt en wat koeien, varkens en kippen bijdragen aan de boerderij.” En niet onbelangrijk besluit Petra: “Eten met de seizoenen is absoluut het lekkerst.”

Tegengaan voedselverspilling

Het initiatief van Herenboeren telt landelijk al acht herenboerderijen. Dit wordt de eerste in Noord-Holland. De grootste uitdaging is het vinden van een stuk land van twintig hectare of twee keer tien hectare, vertelt Jan-Willem van Wamel, een van de kartrekkers. “De essentie is verbouwen op een natuurinclusieve wijze waarbij biologische teelt de ondergrens is. De leden van de coöperatie zijn de afnemers van de producten en wat niet wordt afgenomen door de leden is voor een goed doel, bijvoorbeeld de voedselbank. De boer krijgt een normaal salaris en alles is heel zichtbaar en transparant. Het is geen anonieme producent waarvan je niet precies weet wat ‘ie doet.”

Betrokkenheid

De betrokkenheid is juist groot, zegt Van Wamel. “De leden beslissen over wat er verbouwd wordt of welke dieren er worden gehouden.” Juist het sociale aspect, elkaar ontmoeten, is belangrijk. “De leden en hun kinderen komen wekelijks op de boerderij om hun product op te halen en kunnen op boerderij kijken en zien waar producten vandaan komen. We willen de betrokkenheid bij de boerderij stimuleren. Mensen mogen meewerken, maar dat hoeft niet. Ik kan me zo voorstellen dat er werkgroepen ontstaan of cursussen rond koken, fermenteren of misschien wel worsten maken.”

Voedselpakket

Er zijn op dit moment ruim 120 getekende intentieverklaringen. De boerderij kan beginnen bij 180 leden voor een gezonde exploitatie. “We streven naar pakweg 500 monden. De eenmalige inleg is tweeduizend euro euro per huishouden. Eenpersoons huishoudens betalen de helft. De voedselpakketten zijn vervolgens circa tien euro per mond (inclusief vleespakket). Vegetariërs betalen minder. Voor kinderen geldt een aangepast tarief.

 Herenboeren West-Friesland

Tot en met 12 december zijn er elke zaterdag wekelijkse bijeenkomsten. Tussen 10.30 en 12.00 uur zijn mensen welkom voor een korte presentatie over het plan. Vanwege de coronamaatregelen zijn de bijeenkomsten, aangepast en op veilige afstand, in dorpshuis de Dregt in Schellinkhout. Westfriesland.herenboeren.nl. Opgeven via westfriesland@herenboeren.nl.