Winterzwemmen in open water: ‘Elke ochtend gaat er een knop om’

Algemeen
Zwemmen in open water in Enkhuizen: plek genoeg.
Zwemmen in open water in Enkhuizen: plek genoeg. Foto: Odette Dekker-Rook

Zwemmen en Enkhuizen zijn als twee handen op één buik. En niet alleen als de zon schijnt! Inmiddels zijn er tientallen fanatiekelingen die regelmatig het natuurwater in duiken. De één houdt het bij een dip, de volgende ligt er 25 minuten in, de ander zwemt het hele jaar door en tikt nu ook nog met gemak de duizend meter aan.

Zwemmen in open water wordt steeds populairder bevestigt Caroline. “Dit is het tweede jaar dat ik aan winterzwemmen doe. Vorig jaar met wetsuit, dit jaar blijf ik in mijn badpak zwemmen. Daarmee heb je veel meer de beleving en de kick van het koude water. Ik heb wel sokjes en handschoenen aan, daarmee zwemt het een stuk prettiger. Dat is toch hetgene wat het eerst koud wordt. Daarnaast voel ik mij er heerlijk bij. Er gaat ‘s morgens een knop om. Je trekt je badpak aan, pakt je fietsje en boei en stapt via de steiger en het trapje het water in. Na twee minuten is je ademhaling relax en kan het genieten beginnen. Vooral als het zonnetje opkomt. Dat maakt alles compleet, maar alle weertypes hebben hun charmes. Daarnaast is het ook heel gezellig en ontspannend. Al je zorgen laat je achter in het water en de nieuwe dag kan weer beginnen.”

Frisse duik in open water

Katherine dook zelfs derde kerstdag, met de eerste winterstorm van Nederland, het water in: met een temperatuur van 6 graden boven nul (pardon, te vergelijken met een gevoelstemperatuur van 1 graad boven nul): “Winterzwemmen geeft een ultiem vrijheidsgevoel en brengt je dichter bij de natuur. Anders dan hardlopen is het minder blessuregevoelig en heeft het klimaat meer impact op de (sport)ervaring. De kleinste verandering; wind, stroom, temperatuur, lichtdruk merk je direct en maakt dat het altijd anders is. Ik voel me weerbaarder en zwem nu drie keer per week en ben nog niet ziek geweest dit seizoen.”

Mooi cadeau van moeder natuur

Gerdien: “Deze zomer ben ik met mijn broertje begonnen met zwemmen in open water bij de Gependam. Grappend zeiden we toen dat we wel eens wilden kijken hoe lang we het vol zouden houden. Ik weet nog dat we een tijdje niet hadden gezwommen en we het toen in oktober superkoud vonden. Vanaf november hebben we het echt serieus opgepakt en ginen we meerdere keren per week. We hebben ons toen aangesloten bij de zwembrigade. Inmiddels zwemmen we al ruim een maand lang bijna iedere dag en liggen we inmiddels zo’n twintig minuten in het water. Alleen met badpak, sokken en handschoenen. Het geeft iedere keer weer een kick en het is echt een beetje verslavend. Het water is ook iedere dag anders. Ik vind het interessant om te doen en te ervaren wat het met je lichaam doet en hoe je dus aan de kou kan wennen. Ik had twee maanden geleden nooit gedacht dat ik er nu bijna 25 minuten in zou liggen! Als ik een paar dagen niet ben geweest, voel ik me meteen futlozer. Ik kreeg laatst een snotneus toen we een paar dagen in Brabant waren en ik dus niet ging zwemmen. Ik dacht ik moet zo snel mogelijk weer dat koud water in! En ja hoor, na mijn eerste plons was de snotneus weer verdwenen.”

Strakke billen

Zwemmaatje Odette is net zo enthousiast: “In november ben ik begonnen met Gerdien. Samen het water in. Wat was het koud! ‘Goed voor de strakke billen’, zei Gerdien nog lachend. Van trap tot trap gezwommen. Uit het water en alles tintelde: een wauw gevoel. Geweldig! Gevolgd door bijna twintig minuten in het water en het koudste was tot nu toe drie graden. Dit had ik nooit verwacht toen ik voor het eerst het water inging. Dat ik zo ver zou komen! Ze zeggen dat het verslavend is, nou en of dat het is! Interessant hoe je lichaam aan de kou went en hoe je de voordelen voor je lichaam ervaart. Een mooi cadeau van moeder natuur. Elke dag is het weer een verrassing hoe het weer van die dag is.” Ook Sander ziet veel voordelen: “Het leuke aan winterzwemmen is dat je elke ochtend start met een overwinning op jezelf. Daarnaast verbetert mijn immuunsysteem en verhoogt de verbranding in mijn lichaam. Toen ik een paar maanden geleden begon was het daarna even wennen, rillen en koud. Maar naarmate je het vaker doet, voelt het steeds beter en is het een energieke in plaats van koude start van de dag. Daarnaast is het een boost voor mijn conditie. Zeker in de coronatijd geeft het ook wat meer regelmaat en sociaal contact. Als ik dagelijks naar kantoor zou moeten in Amsterdam, had ik deze nieuwe hobby nooit kunnen starten.”

Beroemde film The Ponds

Marianne heeft veel zwemmaatjes nog nooit in hun gewone, dagelijkse kleding gezien, vertel ze. “Je hebt in Londen beroemde zwemvijvers, The Ponds, waar ook het hele jaar door wordt gezwommen. Er is een mannen- en een vrouwenvijver. Daar hangt een bepaalde mystiek omheen en er is veel over geschreven. Dat spreekt enorm tot de verbeelding. Ik heb de documentaire over The Ponds in huis en wil direct na corona deze met de zwemclub bekijken. Zien we elkaar ook eens een keer in gewone kleren! Het zwemmen op deze plek in Enkhuizen is met name in de winter de perfecte combinatie van de rust in het water en de energie dit dat oplevert. Er is altijd wel sprake van enig koudwatervrees, maar het zwemmetje wordt altijd beloond. Het is echt verslavend.”

Tips voor een frisse duik in de winter?

Wees goed voorbereid en ga niet zonder zwembuddy, badmuts en zwemboei. Een zwemboei is handig als je steun nodig hebt, maar het is natuurlijk geen safetyguard!. Verder zijn neopreen zwemhandschoenen en neopreen winterschoentjes beslist aan te raden. Een zwembril die meer dan enkel je ogen bedekt, maar zorgt voor een breder zichtveld, is ook prettig.