Archeologisch Museum Haarlem viert 30e verjaardag

Cultuur
Marjolein van den Dries (links) en Anja van Zalinge.
Marjolein van den Dries (links) en Anja van Zalinge. (Foto: Jurriaan Hoefsmit)

HAARLEM - Haarlem heeft als enige gemeente in Nederland een ‘eigen’ archeologisch museum. Hier kun je gratis kennismaken met vondsten en verhalen uit de geschiedenis van onze stad. Het museum bestaat dit jaar precies 30 jaar.

Sabina Bles

Ben je al eens door dat kleine houten deurtje gestapt van de Vleeshal op de Grote Markt? Een avontuur op zich. Via een paar oude stenen traptreden betreed je de kelder en stap je het Archeologisch Museum Haarlem binnen. Hier vind je al 30 jaar vitrinekasten vol Haarlemse archeologische vondsten met hun bijzondere verhalen. De tentoonstelling Bier en Baard - over het brouwen en drinken van vroeger - geeft het jubileumjaar een extra feestelijk tintje.

Middeleeuwse Haarlemmer

Jaarlijks bezoeken zo’n 25.000 mensen dit bijzondere museum van de gemeente Haarlem. “Veel kinderen komen hier met school en nemen later hun ouders nog eens mee omdat het zo leuk was”, vertelt conservator Marjolein van den Dries. “Velen stonden al oog in oog met Cornelis, een levensechte reconstructie van een middeleeuwse Haarlemmer. Gemaakt naar aanleiding van een opgraving van een skelet op de Botermarkt in 2012. Heel spannend. Al twee keer organiseerden we hier met succes de Museumnacht Kids. En via de zogenaamde Urban Trail renden zeker duizend Haarlemmers dwars door het museum. Veel hardlopers hadden geen idee dat dit museum in de sfeervolle catacomben van de Vleeshal bestond.”

Museum vol verhalen

“Toch zitten we hier al sinds 1991”, stelt museumdirecteur en stadsarcheoloog Anja van Zalinge. “Het museum is te danken aan de toenmalige stadsarcheoloog. Hij wist als geen ander dat de zorg voor archeologisch erfgoed een wettelijke taak van de gemeente is. Dat is meer dan alleen het opslaan van al die mooie vondsten in je depot voor de wetenschap. Het gaat juist om het vertellen van al die verhalen erover aan iedereen. Aan de hand van potjes, scherven, botten en muntjes bijvoorbeeld; het depot ligt er vol mee. Zo ontstond in een pand van de gemeente - om de kosten laag te houden - een laagdrempelig museum. Een plek waar je altijd naartoe kan, waar jong en oud gratis naar binnen mag. Trouwens, na al die jaren zijn we nog steeds het enige gemeentelijk archeologisch museum in Nederland! Andere stadsarcheologen moeten het doen met bijvoorbeeld een vitrine in de bibliotheek voor een week.”

Bier en Baard

Twee keer per jaar pakt het museum uit met een speciale tentoonstelling zoals nu Bier en Baard en zoomen ze in op de actualiteit of een bepaald thema. Anja: “Momenteel staan de vitrines vol met Haarlemse baardmannen; kannen versierd met bebaarde mannen. Soms streng, soms vrolijk, maar allemaal vol verhalen over de geschiedenis van de bierindustrie. Eeuwenlang was bier een van de grootste economische pijlers van de stad. Brouwden ze rond 1500 nog zo’n 3 miljoen liter per jaar, midden 17e eeuw was dit maar liefst 67 miljoen liter. Bier dat in die tijd geschonken werd in prachtig versierde kannen. Bedoeld om mensen te verleiden tot het drinken van een biertje. In onze vitrines staan de mooiste uitgestald, begeleid door verhalen en feiten. Feestelijk én heel Haarlems; écht de moeite waard!”    

Vrijwilligers

Marjolein: “Samen met een team van zo’n 25 vrijwilligers runnen wij het museum, die gemiddeld om de week hier een middag staan. Zij maken mensen wegwijs, begeleiden schoolklassen en beantwoorden vragen als het nodig is. Maar daar kunnen we zeker nog wel wat extra hulp bij gebruiken. Verder verzorgen we bijvoorbeeld lezingen, rondleidingen, kinderfeestjes, escapegames, spreekbeurtkisten en we gaan zelfs op de bakfiets naar scholen toe om een lesje archeologie te verzorgen. Kijk zeker voor meer informatie eens op onze site, Facebook of Instagram.”