Heemskerk, zeeën van tijd
HEEMSKERK - Er is in Heemskerk genoeg te beleven als je een zee aan tijd hebt. Dit is niet alleen door de huidige ligging van het dorp, al eeuwen hiervoor heeft de ligging een rol gespeeld en de historie bepaald. Binnen de HKH probeert men die eeuwenlange geschiedenis in kaart te brengen c.q. op de kaart te zetten. In navolging van de nationale en regionale geschiedenis is ook voor Heemskerk een canon op te stellen met ‘vensters’ op de historie, een overzicht van gebeurtenissen, personen en zaken waarover iedere Heemskerker iets zou moeten weten. Als je die kent, ben je pas een Heemskerker, ingeburgerd en wel.
Vijf jaar geleden is door de HKH daar een eerste poging toe gedaan. Tijdens het 25-jarig bestaan was in de hal van het gemeentehuis een grote tentoonstelling, niet alleen van de grote dorpsmaquette en allerlei voorwerpen, maar ook van een tiental panelen. Hierop stonden afbeeldingen en teksten van opvallende gebeurtenissen in Heemskerk (zie www.historischekringheenmskerk.nl en dan doorklikken op activiteiten). Met nog een voorlopige aanvulling in het aantal ‘vensters’ is een brede kijk op de historie van Heemskerk te krijgen.
Het gaat dan om: * vorming van het gebied na de laatste ijstijd (strandwallen , Oer-IJ),* hoog bezoek (Romeinen, Friezen, evangeliepredikers, Noormannen), * huldtoneel (rechtspraak en inhuldiging graven), * Dorpskerk, * kastelen (macht van de adel), * strijd en opstand (Hoekse en Kabeljauwse twisten, Kaas en broodvolk), * Maarten van Heemskerck (en andere latere kunstenaars), * Assummer tolhek (verbinding naar Uitgeest), * Spaanse overheersing (plunderingen en verwoestingen), * Religie (hervorming en schuilkerk), * Cornelis Groenlandt (landmeter, kaartenmaker), * Hollandgänger (uitgeweken of werkzoekend), * Franse tijd (regelgeving), * buitenhuizen (invasie van welgestelden), * vervoer (trein, tram), * monumentale gebouwen (raadhuis, Laurentiuskerk), * scholen (vrijheid van onderwijs), * WO II (onderduiken, vliegtuigen, bevolkingsregister, trucbom enz.) * gezondheidszorg (St. Joseph verpleeghuis, St. Josef ziekenhuis), * groei van Heemskerk (sloop centrum, bouw woonwijken en winkels), * verenigingen, welschap (sport, cultuur enz.), * nieuwe inwoners (uit binnen- én buitenland).
Teveel om op te noemen dus, maar wel om kennis van te nemen. Ook aan de naamgeving van straten zijn historische gegevens te koppelen. Want wie waren Gerrit van Assendelft, Anthonie Verherent, Nielen, Jhr. Gevers, Ingen Housz, Schuitenmaker, Cnossen, om er een paar te noemen? Goed dat er ooit zo’n historische canon van Heemskerk komt, zowel voor bewoners als voor bezoekers.
Het is natuurlijk de vraag of de toekomstige toerist waar de gemeente op mikt met het project ‘Heemskerk, zee van tijd’ hierover geïnformeerd moet worden. Via sites, brochures, wandel- en fietsroutes kan het dorp wel voor hen gaan leven, als ze in alle rust de tijd ervoor willen nemen..... Informatie is te verkrijgen aan de balie van het gemeentehuis, bij de HKH, in de bibliotheek en op meerdere websites. En straks in de canon?
Aart Andeweg, HKH
