Pubers & alcohol (hoe ga je daar als ouders mee om?)
Zoals iedereen wel weet is het sinds 1 januari 2014 voor jongeren onder 18 jaar verboden om alcohol te drinken en te kopen. Dit is destijds op zeer gegronde redenen besloten door de overheid, omdat alcohol voor jongeren nu eenmaal nóg schadelijker is dan voor volwassenen. Met name voor de jonge onvolgroeide hersenen die dan nog volop in ontwikkeling zijn is de impact van alcohol dramatisch. En toch drinken jongeren onder de 18 vaak stevig, alleen gebeurt dit meestal stiekem. Ben je als ouder eigenlijk wel in staat om het puberale drinkgedrag tegen te gaan? Hoe voorkom je dat jouw tiener ergens gaat ‘coma zuipen’ op een thuisfeestje waar de ouders niet aanwezig zijn? Of op een jongerenvakantie? En sta je als ouder wel eens stil bij jouw eigen voorbeeldfunctie?
Ik werd getriggerd om over dit onderwerp te schrijven naar aanleiding van een gebeurtenis afgelopen weekend. Het was zaterdagavond rond een uur of half 12. Ik was net van plan om richting mijn bed te gaan, toen ik opgeschrikt werd door luidkeels gebrul uit de straat. Het klonk bijna alsof er iemand werd aangerand, maar het bleek om een groepje aangeschoten pubers te gaan. Ze schreeuwden van alles en nog wat naar elkaar, terwijl zij toch echt (te) dicht op elkaar stonden. Het waren 3 opgeschoten jongens en 2 jolige meiden, die zich blijkbaar dood verveelden nu alles gesloten was in verband met de lockdown. Ergens had ik het daarom ook wel met de jongelui te doen, maar de taal die zij uitkraamden was te verschrikkelijk om aan te horen. De ‘K-woorden’ vlogen je om de oren, alsof het de normaalste zaak van de wereld was. Ik dacht bij mezelf; “ik moet hier iets aan doen, want op deze manier kan ik de slaap natuurlijk nooit vatten”. Mijn man die altijd overal heerlijk doorheen slaapt riep al naar mij: “wat ben je daar nou eigenlijk aan het doen”? Laat toch gaan joh, wij zijn ook jong geweest”.
Door deze laatste opmerking voelde ik me ineens stokoud. Maar ondanks dat ging ik toch ongestoord verder met mijn missie. In onze voortuin hebben wij een verlichte boom, waardoor het stukje van de straat waar de brulpubers stonden sfeervol was verlicht. Dus besloot ik (heel geniepig) de stekker van de lichtjes er uit te trekken in de hoop dat zij zouden ophoepelen. De hang-out was plots een stuk donkerder en ongezelliger geworden en ik hoorde 1 van de jongens zeggen: “Shit, de boom is uit”! Ik luisterde nog even naar wat zij tegen elkaar zeiden: “Jezus jij bent echt vet dronken man! Hoeveel hebben wij trouwens nog over? We gaan het laatste opdrinken op het schoolplein okay”? Daar verdwenen ze samen de nacht in. En het was weer stil in de straat.
Naderhand bleef ik over de zin “wij zijn ook jong geweest” nog even nadenken in bed. Inderdaad, ik denk dat ik maar net 13 jaar oud was toen ik voor het eerst samen met mijn vriendinnetje bessenjenever had gedronken. Die fles was over van een verjaardagsfeestje bij ons thuis en wij hadden deze stiekem uit de kast gepakt en mee naar de slaapkamer genomen. Wat werden wij daar beroerd van zeg, die avond. Spugen, buikpijn en dat alles tegelijk. Ik weet ook nog goed dat ik als kind, wanneer mijn oudere zussen bessen-up mochten drinken en mijn ouders een biertje namen, niet kon wachten totdat ik dat eindelijk óók mocht. Omdat het kennelijk bij het volwassen-zijn hoorde en het kind-eigen is om daar zo snel mogelijk aan deel te willen nemen. Dat is dan ook meestal de enige reden waarom kinderen hun eerste sigaret opsteken, niet omdat het zo lekker smaakt.
Toen ik eenmaal een paar jaar ouder was dronken mijn vriendinnen en ik van alles en nog wat in het uitgaansleven; shotjes, mixjes, noem het maar op. Ik had inmiddels een hogere tolerantie voor alcohol ontwikkeld en ik vond het de normaalste zaak van de wereld om alcohol te drinken. Het hoorde er gewoon bij. Je zou kunnen zeggen: ”jong geleerd is oud gedaan”. Achteraf gezien had ik liever nooit een druppel gedronken. Het heeft mij namelijk verder niets goeds gebracht. Ik ben uiteindelijk helemaal gestopt met het drinken van alcohol en ik zou niet anders meer willen dan iedere morgen fris aan de dag te kunnen beginnen.
Maar hoe breng je dit over op onze pubers? Begin november ging de campagne ‘zien drinken doet drinken’ van Alliantie Alcoholbeleid Nederland van start. De campagne richt zich voornamelijk op ouders met opgroeiende kinderen. Omdat kinderen en jong volwassenen zelf geen of weinig ervaring hebben met alcohol zijn rolmodellen (zoals ouders en vrienden) en hun gedrag voor hen een belangrijke bron voor informatie. Dit is tijdens de huidige lockdown zeker belangrijk om te realiseren, omdat jongeren nu meer tijd thuis met hun ouders (moeten) doorbrengen en mogelijk vaker worden blootgesteld aan ouderlijk alcoholgebruik. Er zijn moeders die bijna niet kunnen wachten om met hun dochter gezellig een wijntje te kunnen drinken en/of vaders die een avondje willen doorzakken met hun zoons. Maar moet je dit überhaupt wel willen als ouder? Vaak verdwijnt er een stuk respect van kinderen naar de ouders toe, wanneer zij hen regelmatig aangeschoten meemaken. Kinderen zien ouders op dat moment veranderen in niet al te serieuze mensen die soms na een aantal drankjes zelfs gelijkwaardig aan hen lijken te zijn. Wanneer ouders dan naderhand de draad weer op denken te kunnen pakken met hun strenge huisregels, kunnen zij vaak op een hoop weerstand rekenen van de kids. En krijgen zij vervolgens te horen hoeveel zij wel niet drinken en hoe dronken papa laatst was toen hij weer eens van alles en nog wat had beloofd.
Nu begrijp ik uiteraard dat het voor ouders soms lastig kan zijn om goed te kunnen beoordelen hoe ongezond het is om met de kinderen erbij (of samen) te drinken. Ik stond daar vroeger, toen ik zelf nog alcohol dronk, ook niet op deze manier bij stil. Maar probeer je dan voor het welzijn van jouw kinderen toch eens te verdiepen in alle onderzoeken die de afgelopen jaren zijn gedaan naar de effecten van alcohol op jongeren. En hoe groot de voorbeeldrol van de ouders is. Natuurlijk spelen vrienden van pubers ook een belangrijke rol in het alcoholgebruik, maar de basis wordt meestal toch écht thuis bij de ouders gelegd. Uit onderzoek is namelijk gebleken, dat met name het alcoholgebruik van ouders in bijzijn van het kind en het waarnemen van de effecten van alcohol op de ouder dóór het kind, samen lijken te hangen met het toekomstig alcoholgebruik van het kind. Ook is gebleken, dat kinderen van ouders die drinken positievere verwachtingen hebben van alcohol dan kinderen wiens ouders niet drinken. Tevens is naar voren gekomen, dat wanneer ouders hun pubers alcohol aanbieden de kans op riskant alcoholgebruik, zoals binge-drinken (5 of meer glazen bij een gelegenheid), behoorlijk wordt verhoogd. Naast dit alles staat het overmatig drinken van alcohol door pubers de ontwikkeling van de prefrontale cortex in de weg waardoor er onder andere leerproblemen en een groeiachterstand zouden kunnen optreden (bron: het Trimbos-Instituut).
Het is vooral ontzettend belangrijk om goed met de pubers in gesprek te blijven over dit onderwerp. Laat hen weten wat de eventuele consequenties kunnen zijn van alcoholgebruik op hun algehele gezondheid. En laat een kinderverjaardag voortaan ook écht een kinderfeest zijn. En dus niet een feest waar volwassenen stevig aan de borrel zitten, terwijl de kinderen de hele middag ronddartelen, net zolang totdat de ouders half beschonken achter het stuur kruipen om samen met de kids eindelijk eens huiswaarts te gaan. Dit bekende tafereel komt helaas maar al te vaak voor. En vergeet vooral niet aan hen over te brengen dat alcohol helemaal niet nodig is om het samen leuk te hebben!
Gezonde groet, Graciela Hoekstra
Orthomoleculair Therapeut
Stoppen met Alcohol Coach
Mobiel: 0031628049449
