'Zit ik in het gevangenenkamp?'
REGIO - Sinds 20 maart geldt er een bezoekverbod in verpleeghuizen. Volgende week, zo laat de Rijksoverheid weten, wordt de eerste stap gezet voor de beperkte bezoekersregeling. Er wordt een begin gemaakt in vijfentwintig verpleeghuizen, in iedere GGD-regio één. In Zaanstreek-Waterland is dit . Onder strikte voorwaarden mag één vaste bezoeker per bewoner langskomen. Welke stap gezet gaat worden voor de vrijheden van een demente man, in een gesloten verpleegafdeling die nog niet open gaat, vragen we aan een dochter.
Alsof we niet meer mogen doodgaan
In verband met privacy zijn de namen bekend bij de redactie. De dochter vertelt. "Na een leven lang fit te zijn geweest, en ondanks dat hij altijd goed voor zijn gezondheid heeft gezorgd, kreeg mijn vader een aantal jaar geleden dementie. Toen hij verslechterde hebben we hem, voor de veiligheid van hemzelf en mijn moeder, naar een verpleeghuis moeten verhuizen. Hij zit daar nu op een gesloten afdeling. Omdat hij dement is vraagt hij zichzelf elke dag af wat hij daar toch moet. Hij kent de omgeving niet. De aanwezigen in het huis zijn vreemden voor hem. Dan vraagt hij of hij soms gevangen is gezet. Hij vraagt dan - meestal in het Duits - of hij naar huis mag. De situatie herinnert hem mogelijk aan het oorlogsverleden met de bezetters van de Tweede Wereldoorlog, waardoor mijn vader als jonge jongen een trauma opliep. "Zit ik in een gevangenenkamp? Laat me eruit!" schreeuwt mijn vader met regelmaat. "Elke keer wordt aan hem uitgelegd waarom hij daar woont, maar na elk dutje is hij dat antwoord alweer kwijt en begint hij dezelfde vragen te stellen. Met de corona-maatregelen is het voor hem nu helemaal niet meer te snappen hoe het zit."
Afscheid nemen
"Het ging een paar weken geleden heel slecht met mijn vader. Zo slecht zelfs dat we afscheid van hem moesten gaan nemen. Mijn moeder mocht bij hem in zijn kamer komen, alleen wel op 1,5 meter afstand. Dat zag mijn moeder niet zitten, want hij kan haar dan niet aanraken en zij hem ook niet. Ze had daarna ook in quarantaine gemoeten en dat zag ze al helemaal niet zitten. Er is toen gekozen om vanuit de tuin in tweetallen naar hem te zwaaien. Vanuit zijn bed mocht mijn vader met hulp van een verpleegkundige via de telefoon bellen. Dat snapte hij niet. De verwarring was compleet. Wel kwam er een glimlach op het gezicht van mijn vader toen hij de dikke buik van zijn kleindochter zag. Ze is zwanger en dat leek hij in een helder moment goed te kunnen plaatsen."
Alweer acht weken binnen
Tegen alle verwachtingen in overlijdt haar vader niet. Waar zijn familie na het afscheid nemen thuis wachtte op het bewuste telefoontje knapte hij langzaam weer een beetje op. Inmiddels zit hij alweer acht weken alleen binnen. Een klein luchtje scheppen of het vitamine D lentezonnetje meepakken in de tuin komt bijna niet voor. De man, die volgens zijn dochter een echt buitenmens is, en een man van de dag, ziet lijkbleek.
Raamvisites
Het is dus niet één stap vooruit, voor deze natuurliefhebber. Want zijn verpleeghuis komt voorlopig niet in aanmerking voor een echt bezoekje. Er is corona vastgesteld. Hij zou het zelf ook hebben gehad, hij is alleen niet getest. De hele maand mei zit meneer dus nog achter gesloten deuren. Zeker is het dat hij zijn familie niet mag vastpakken.
De komende weken wordt doorgegaan met de zogenaamde 'raamvisites', maar daarom kan niet meer zelf gevraagd worden. De familie moet wachten tot een medewerker van het verpleeghuis zelf belt om een bezoekmoment in te plannen. Dit werd medegedeeld in een brief die de mantelzorgers 7 mei ontvingen.
"Het is voor ons een nachtmerrie. We hadden het liefst mijn vader mee naar huis genomen. Maar dat kan niet meer. Ook kan hij niet naar zijn eigen huis terug, voor mijn moeder geeft dat teveel stress, ze is tachtig."
Onvoldoende zicht
De familie is van mening dat ze nu onvoldoende zicht hebben op vader. Alleen via de verslagen die ze krijgen en de gesprekken die ze voeren (per telefoon) horen ze hoe het op de afdeling gaat.
"Mijn vader woont er met dertien mensen. Het lijkt erop of dit er nog maar zes zijn, maar we mogen niet eens weten waar de anderen zijn als we het vragen. We komen al drie jaar in dit verpleeghuis, dus die mensen zijn ook een beetje onze familie geworden. Zo had ik altijd een leuk contact met een mevrouw, die net als mijn vader flink van zich liet horen. We hebben gevraagd of ze misschien was overleden, maar we kregen nul op rekest. Door zelf te zoeken ben ik erachter gekomen dat ze vier weken geleden is gestorven. Het privacyreglement lijkt nu tegen ons te werken en iedereen beroept zich nu op de protocollen."
Kwaliteit van leven
Hoe lang de beperkende maatregelen in de verpleeghuizen nog gaat duren weet niemand. "Mijn vader heeft nu nog een sterk lijf, maar ik hou ik mijn hart vast de komende tijd. Als ik zie hoe anderen er op de afdeling bijliggen. Het is net of niemand tegenwoordig meer 'mag' doodgaan. De kwaliteit van leven is er nu niet meer."
Eind mei wordt bij de vijfentwintig (1,06% van de in totaal 2350) instellingen in Nederland de pilot geëvalueerd en kan gekeken worden of er meer verpleeghuizen bezoekers mogen gaan ontvangen.
Corona informatielijn
Senior Communicatieadviseur/Perswoordvoerder Roos Bell - de Vries laat namens Evean via de Corona Informatielijn het volgende weten: "Locaties waar corona-besmettingen zijn, komen niet in aanmerking als pilot locatie. Evean Lishof in Oostzaan is de locatie die gaat meedoen aan de pilot in gemeente Zaanstad-Waterland. De uitkomsten van de pilots gaan bepalen of, hoe en wanneer er een wijziging in de bezoekregeling komt. Dit wordt door het kabinet besloten op 25 mei. De komende weken gaan we door met het organiseren van 'raamvisite'. Bewoners mogen wel in de tuin zitten. Er mogen daar echter geen bezoekers komen."
De dochter vertelt dat haar vader COVID-19 besmet zou zijn geweest. Maar haar vader is niet getest. De dochter is bezorgd dat er te makkelijk mensen worden geïndiceerd met corona terwijl ze niet zijn getest. Nu gezegd wordt dat verpleeghuizen niet in aanmerking komen voor de pilot 'wanneer ze besmettingen hebben', is de dochter bang dat ze haar vader de komende tijd nog steeds niet mag bezoeken.
Bell - de Vries: "Wij gaan i.v.m. de privacy niet in op individuele gevallen. In zijn algemeenheid geldt, dat tot voor kort het beleid was, dat wanneer er bewezen besmettingen (dus met test) aanwezig waren op een afdeling en er daarna nog meer bewoners met corona gerelateerde klachten waren, deze niet meer getest hoefden te worden. Sinds een aantal weken worden echter alle bewoners met klachten getest."
Bell - de Vries vult aan: "We weten dat bewoners ernaar uitkijken om weer bezoek te mogen ontvangen. Wij volgen de pilots dan ook met grote belangstelling. En proberen ook zo veel mogelijk het leed te verzachten door bijvoorbeeld de bezoeken aan het raam en beeldbellen te faciliteren."
