Bezoekers van Nijenburg willen spoorwegovergangen open houden
HEILOO - Bezoekers van landgoed Nijenburg in Heiloo vinden het noodzakelijk om de spoorwegovergangen Stetlaan en Noordwest open te houden. Dat blijkt uit een enquête die Natuurmonumenten eind vorig jaar hield onder 669 bezoekers die het landgoed veelal wekelijks of vaker bezoeken.
De spoorwegovergangen op landgoed Nijenburg staan op de lijst van ProRail om gesloten te worden omdat ze onveilig zijn. Natuurmonumenten is met de uitkomsten van de enquête in gesprek met ProRail, provincie en gemeente om te pleiten dat er veilige tunnels of bewaakte spoorwegovergangen komen zodat het landgoed voor bezoekers optimaal beleefbaar blijft.
De huidige drie spoorwegovergangen zijn:
OVERGANG STETLAAN is de drukste overgang voor wandelaars en fietsers en ligt midden op het landgoed. Deze overgang is de enige waar je zonder het bos te verlaten naar de andere kant van het spoor kan. De overgang maakt deel uit van de oost-westlijnen van het landgoed.
OVERGANG NOORD-WEST (achter kwekerij Meijer aan de Westerweg) wordt veel door wandelaars gebruikt en bewoners en bedrijfsverkeer van de boerderij en huurders van het paardenpension.
OVERGANG CRANENBROEK wordt alleen gebruikt door bewoners en bedrijfsverkeer van de boerderij Cranenbroek.
(Kaart van landgoed Nijenburg)
Het overgrote deel van de respondenten vindt het noodzakelijk voor een optimale beleving van het landgoed om de spoorwegovergangen Stetlaan en Noordwest open te houden (83% respectievelijk 78%). Mocht er een overgang gesloten moeten worden dan kiest een ruime meerderheid voor overgang Cranenbroek (63%). Veel respondenten (35%) geven aan niet te kunnen kiezen. Daaruit blijkt dat meerdere overgangen belangrijk voor hen zijn. De aantrekkelijkheid van het landgoed gaat volgens hen geheel of voor een groot deel van verloren bij sluiting van spoorwegovergangen, 89% van de respondenten noemt dat hèt belangrijkste effect.
“Het verbaast me niet dat zo’n groot deel van de mensen laat weten de spoorwegovergangen belangrijk te vinden” aldus boswachter Rob van Dam van Natuurmonumenten. “Vanuit de drukte van de stad loop je zo het oude parkbos met prachtige parktuinen in. Voor veel mensen is het een groen toevluchtsoord waar ze kunnen wandelen en fietsen. Ik snap dat je dat je daar in zijn geheel van wilt genieten. Maar dat betekent wel dat je het spoor moet kunnen kruisen.”
Landgoed Nijenburg, Natuurmonumenten - Kees Joustra
In de nadere toelichting die veel mensen bij de enquête gaven, worden diverse motieven genoemd: het risico dat het wandelgebied te klein en te druk wordt, dat parkeren een probleem wordt, dat er niet meer een ronde gelopen kan worden, maar ook het gebruik van Stetlaan door sluipverkeer woon-werkfietsers naar Alkmaar.
Op de stelling waarin een voorstel wordt gedaan om een wandeltunnel bij de Stetlaan en een wandel- en fietstunnel bij Noordwest te realiseren met aansluitend een fietspad door de weilanden naar Bergen is 66% van de deelnemers het eens. Bij de vraag wie er mee moet betalen aan een tunnel verwachten de respondenten, buiten Pro Rail, vooral financiering van provincie en Rijk (71% respectievelijk 72%) en de gemeente Heiloo (57%). Natuurmonumenten wordt door 26% van de mensen genoemd.
Rob van Dam: “We zijn ontzettend blij dat zoveel mensen hun mening hebben laten horen. Het steunt ons dat bezoekers het landgoed zo waarderen en het vaak bezoeken. We nemen de uitkomsten van de enquête in onze zak mee in de gesprekken die we met ProRail en andere partijen voeren.”
(Foto: Natuurmonumenten)
Samenvatting enquete spoorwegovergangen landgoed Nijenburg
Looptijd online enquête: 28 november tot 14 december 2020. Respondenten zijn ter plekke geworven door flyers uit te delen en bij de spoorwegovergangen posters op te hangen. Aantal respondenten: 669. 80% van de respondenten bezoekt landgoed Nijenburg wekelijks of vaker. 41% van de respondenten is lid van Natuurmonumenten.
Op de vraag ‘welke spoorwegovergang vindt u noodzakelijk voor een optimale beleving van het landgoed (meerdere antwoorden mogelijk)’ werden de Stetlaan en Noordwest vrijwel even vaak genoemd. Als er een spoorwegovergang gesloten moet worden, kiest 63% voor Cranenbroek. Stetlaan en Noordwest scoren ongeveer gelijk (10% en 5%), 21% zegt niet te kunnen kiezen.
Als er twee spoorwegovergangen gesloten moeten worden, kiest 63% voor Cranenbroek en geeft 35% aan niet te kunnen kiezen. Stetlaan en Noordwest scoren ongeveer gelijk (30% en 34%). Dat veel mensen niet kunnen kiezen, geeft aan dat meerdere overgangen belangrijk zijn voor hen.
Wat is het effect van sluiting op de beleving van respondenten? Voor 89% gaat de aantrekkelijkheid van het landgoed geheel of voor een groot deel van verloren. In de nadere toelichting die veel mensen geven, worden onder andere genoemd: risico dat Overbos te druk wordt, parkeren is probleem, toegankelijkheid met rolstoel, wandelgebied wordt te klein en te druk en dat is minder genieten, mogelijkheid om ronde te lopen, gebruik Stetlaan door sluipverkeer woon-werkfietsers naar Alkmaar, zakt af naar ‘regulier park’ in plaats van landgoed, angst voor zelfdodingen op het spoor.
Natuurmonumenten stelt voor een wandeltunnel bij de Stetlaan te realiseren, en een wandel- en fietstunnel bij Noordwest, met aansluitend een fietspad door de weilanden naar Bergen, 66% is het hier mee eens, 13% is het er niet mee eens. Hier noemen mensen in hun toelichting onder andere: tunnels en sociale (on)veiligheid, extra fietspad is leuk, extra fietspad is zonde van rust (brommers, racefietsers) en hou het ongeschonden, tunnelaanleg is enorme ingreep voor de natuur, oversteek met drukknop, behoud groene woonwerkroute, houd wandelen als eerste prioriteit. Bij de vraag wie er mee moet betalen aan een tunnel wordt vooral verwezen naar de overheden: 57% gemeente Heiloo, 71% de provincie, 72% het Rijk, 30% gemeente Alkmaar. Daarna komen Natuurmonumenten 26%, ‘anders’ 17%, betaald parkeren 14% en bezoekers 6%. Bij ‘anders’ worden onder andere genoemd: ProRail, fondsen en Taqa (energieproducent aardgas nabij Alkmaar) en daarnaast om afspraken bij aanleg spoorweg en recht van overpad te checken.
(Foto: Natuurmonumenten)
Aan het eind konden mensen nog meer kwijt over de toegankelijkheid van landgoed Nijenburg. Hier werd veelvuldig gebruik van gemaakt (225 respondenten), met allerlei meningen en ideeën. Een aantal opvallende of veel voorkomende: veiligheid boven alles, fietspad zou geweldig zijn, fietspad zou zonde zijn van rust en natuur, het is allemaal zo overdreven/ betutteling, waarom geen spoorbomen, overgang Kerkelaan is al te druk en te krap, geef gezondheid/ wandelen en sporten te ruimte, deel het gebied niet (verder) op in postzegeltjes-natuur, onveiligheid Westerweg parkeren, tunnel bij Westerlaan, gebruik parkeerplaats Belieslaan en doorloop naar centrale bosdeel wordt verbroken, uitstraling tunnels moet passend zijn, let op aansluitende inrichting wandelpaden rond overgangen, voetgangersbrug, verbinding over het spoor cruciaal voor beleving van het landgoed.
