Poldertuin in Anna Paulowna meer dan een bezoek waard

Algemeen
André Duivenvoorden (l) en Frans van Lierop in de Podertuin.
André Duivenvoorden (l) en Frans van Lierop in de Podertuin. (Foto: JB/RM)

ANNA PAULOWNA - Aan de Molenvaart 2, tegenover de voormalig hervormde kerk, ligt de kleurrijke Poldertuin met in haar midden het statige Polderhuis. De Poldertuin is in 1855 aangelegd naar een ontwerp van tuinarchitect Jan David Zocher jr. (1791-1870). Hij ontwierp ook het Vondelpark en de tuin van Paleis Soestdijk.

‘Het gaat om de variatie’

“En de Keukenhof”, weet André Duivenvoorden, oud-bloembollenkweker en voorzitter van de stichting Poldertuin welke in de volksmond ook wel ‘Klein Keukenhof’ wordt genoemd. “De mensen noemen het zo, maar in feite mag het niet zo heten want we willen De Keukenhof helemaal de loef niet afsteken. Dit is een open wandelpark terwijl dat in De Keukenhof niet het geval is.” Bestuurslid en bewoner van het Polderhuis Frans van Lierop vult aan: “De Keukenhof is maar liefst 25 keer groter hè? Verleden jaar zijn er door de coronapandemie niet veel bezoekers geweest, maar dat jaar ervoor werd De Keukenhof in een tijdsbestek van acht weken bezocht door zo’n 1,2 miljoen belangstellenden. De Keukenhof is altijd zo’n acht weken open, nooit langer.” De Poldertuin daarentegen is altijd open én gratis toegankelijk met dank aan de gemeente Hollands Kroon. “Als onze bezoekers de coronaregels goed in acht nemen en ze naleven zijn ze te allen tijde van harte welkom”, meldt Duivenvoorden.

Bloei

De Poldertuin - welke eigendom is van de gemeente Hollands Kroon - is er in de huidige hoedanigheid sinds 1982 en wordt sinds 2014 geëxploiteerd door Stichting Poldertuin, welke naast voorzitter André Duivenvoorden en bestuurslid Frans van Lierop bestaat uit Leo Huiberts en boekhouder Nico Vonderbank. In het najaar planten vrijwilligers duizenden bollen in de grond, die in het voorjaar tot bloei komen. Het is een tuin met voorjaarsbloeiers (hyacinten, narcissen, tulpen, bijzondere bol- en knolgewassen). De bloembollen worden telkenmale beschikbaar gesteld door bloembollenkwekers uit de regio. De bordjes erbij geven aan om welke soort het gaat. “We vinden het belangrijk om goed aan te geven om welke soort het gaat. Als we het niet zeker weten, zetten we er geen bordje bij”, zegt André Duivenvoorden. Vanaf half maart tot half mei staat de tuin in bloei en is de Poldertuin op z’n mooist. “Door het koude voorjaar kan de Poldertuin dit keer minstens worden bezocht worden tot rond de 20e mei.”

Enthousiasme

Duivenvoorden vervolgt: “De kwekers reageren jaarlijks zonder uitzondering positief op onze vraag naar het gratis beschikbaar stellen van hun bollen. Ik heb nog nooit een ‘nee’ gekregen. In de beginjaren was het meer een plaatselijk gebeuren waarbij de meeste kwekers uit Breezand en Anna Paulowna kwamen. Zij gaven bollen en dat waren er altijd genoeg. Doordat er door de jaren bomen zijn weggevallen door de Iepziekte kwam er steeds meer ruimte.” Frans van Lierop: “Niet alleen achter vielen veel bomen weg, want bij ons in de voortuin zijn ook wel zo’n 20 van die ‘grote jongens’ verdwenen. Dus er kwam veel meer ruimte én enthousiasme.” Duivenvoorden: “Met als gevolg dat de bollen tegenwoordig uit het hele noordelijk zandgebied afkomstig zijn. Dat gebied strekt zich uit van Burgerbrug tot aan Den Helder. Door de jaren heen zijn we gaan groeien. Voorheen toonden we kleine cirkels bollen met een doorsnee van zo’n 60cm, maar sommigen raakten daar op uitgekeken en vonden het bekrompen. Nou dan moet het tussen je oren ook groeien en toen kwamen we erachter dat we andere vormen moesten gaan maken met wat grotere eenheden.” Van Lierop: “Dat had er ook mee te maken dat vroeger de scholen hielpen met het planten. Die jongens konden niet met een truffel (steekschop met twee houten handvaten, red.) overweg om in te rooien. Dus zij spitten toen een gaatje waar een zak bollen in moest en dus kreeg je allemaal van die ronde cirkels. Wij maken tegenwoordig lange bedden waar grotere eenheden in passen.”

Grote verscheidenheid

Op de vraag hoeveel soorten bollen de Poldertuin vertegenwoordigt, antwoordt André Duivenvoorden: “Zo’n 250 soorten tulpen, een 135 soorten narcissen, 40 soorten hyacinten, en zo’n 35 à 40 soorten bijzondere bol- en knolgewassen.” Van Lierop: “En ze komen allemaal uit deze streek, geen enkele bol uitgezonderd.” Duivenvoorden: “De verscheidenheid in ons rayon is zo groot dat we niet verder hoeven te kijken.” De Stichting Poldertuin onderhoudt de Poldertuin met achttien vrijwilligers in totaal. “Het zijn eigenlijk allemaal ‘ouwe’ vakgenoten en ze komen allen uit deze streek”, zegt Van Lierop, die samen met vier broers het familiebedrijf W. Lierop en Zonen heeft gerund. “Nog één broer is er werkzaam en voor de rest is het bedrijf in handen van kinderen van ons, waaronder mijn zoon.”

Promotie

Niet alleen is de Poldertuin een fleurig en leerzaam uitje, ook is het een prachtige promotie voor de bloembollenteelt in de regio. Van Lierop: “Kijk, het is hetzelfde als de Lentetuin in Breezand, daar sta je ook voor de algemene reclame. Een enkeling schrijft een soortnaam op en hoor je dan zeggen: ‘kijk dat is een mooitje’. Als leverancier heb je er niet veel baat bij, dus je moet het zien als een mooie promotie.” Dat deze promotie wordt gewaardeerd blijkt uit de bezoekersaantallen. Van Lierop: “We hebben natuurlijk geen kaartverkoop, dus we kunnen geen exacte cijfers geven, maar ik zeg dat er meer mensen in de Poldertuin komen dan in de Lentetuin en daar komen er 20.000 per jaar. Het is natuurlijk geen goed vergelijk want de Lentetuin duurt maar vijf dagen en bij ons kunnen mensen een week of zes genieten van de bloemenpracht.” De bezoekers die de Poldertuin trekt komen volgens Duivenvoorden en Van Lierop ook van buiten de regio. Van Lierop: “We zien dat de laatste jaren steeds meer groeien. Er zijn zelf mensen woonachtig naast de Keukenhof die zeggen: ‘We komen mooi naar jullie toe’. ‘De Zuid’ is natuurlijk zogenaamd de bollenstreek maar eigenlijk is dit de bollenstreek want hier staan er veel meer. Dus er is hier zat te zien.” Zo ook in de Poldertuin die maar liefst anderhalve hectare beplantbaar gebied herbergt.

Variatie

De werkzaamheden die de Stichting Poldertuin op haar bordje heeft, bestaan uit het onderhouden van de tuin waar bollen geplant worden. Duivenvoorden: “In de laatste week juli gaan er drie mensen van ons de regio door waarbij ieder zijn eigen wijk heeft. Ze vragen dan aan de bollenkwekers of zij hun bollen weer beschikbaar willen stellen. Dan kan natuurlijk ook per mail, maar wij hebben altijd gezegd dat we ze liever persoonlijk bezoeken. Zo onderhouden we meteen een beetje contact met de kwekers. Daarna starten we in de planttijd in september met het klaarmaken van de tuin. Begin oktober beginnen we met planten. Daar hebben we ongeveer een week of drie voor nodig. Als de bomen rond half december zo goed als kaal zijn, gaan we bladruimen want met teveel bladeren worden de bollen te warm en dan lopen ze veel te vroeg uit. Plus dat ze dan veel te vroeg boven de grond komen en de winter er nog overheen krijgen.”

Zonnig

De bloemenpracht is elk jaar weer de moeite waard en daar is het de stichting ook alles aan gelegen. Duivenvoorden: “Het mooiste zou zijn als we vruchtwisseling zouden kunnen toepassen, maar dan krijg je gedeeltes in de tuin die niet het hele seizoen door in bloei staan. Daarom planten wij alles meteen door de hele tuin heen.” Van Lierop: “Variatie moet je hebben want er moet altijd wat te zien zijn in een vak. Het moet niet zo zijn dan na twee weken het hele vak is uitgebloeid.” Nadat de bollen zijn uitgebloeid wordt alles eruit gerooid. Duivenvoorden: “We zijn met allemaal mensen die het gewend zijn om met bollen te werken, dus dat gaat prima. Vergeet niet dat we bij elkaar zo’n 2200 uur per jaar in de Poldertuin steken.” Van Lierop: “Maar de leeftijd neemt toe, want soms roepen we tegen elkaar: ‘kan jij het over vijf jaar nog?’. Want als het niet meer gaat moet je natuurlijk wel zorgen dat er nieuwe aanwas van jongere gasten komt. Maar daar zijn we niet bang voor, want via via gaat dat echt wel lukken.” Kortom, we kunnen rustig stellen dat de toekomst van de Poldertuin er - dankzij de inzet van de stichting en de gemeente Hollands Kroon, waarmee een zeer goed samenwerkingsverband wordt onderhouden - er zeer zonnig uitziet.

De unieke tuin is dagelijks (ook in de winter dankzij een natuurgebied van 30 ha achter het Polderhuis, red.) gratis te bezoeken voor wandelaars. Honden mogen ook mee, maar moeten wel aan de lijn. Zie ook Facebook Poldertuin Anna Paulowna of https://poldertuin.mystrikingly.com/. Meer informatie over de bloembollenteelt in Anna Paulowna is te vinden op: https://www.bloembollenteelt-annapaulowna.nl/

Vele bezoekers weten de Poldertuin te vinden.
De Poldertuin is zeker tot 20 mei het bezoeken meer dan waard.