Voedselbank Kop van Noord heeft zaakjes goed op orde

Het is een triest gegeven dat meer dan 1 miljoen mensen onder de armoedegrens leven. De voedselbank helpt wekelijks 40.000 gezinnen met voedselhulp en gaat zo voedselverspilling tegen. In de gemeenten Hollands Kroon en Schagen voorziet de Voedselbank Kop van Noord haar cliënten van de dagelijkse basisbehoeften. Deze voedselbank is al een flink aantal jaren aangesloten bij de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken en dat is niet zonder reden, legt penningmeester Nico Vlaming uit. “Het is niet verplicht om aansluiting te zoeken bij deze overkoepelende organisatie. Wel is het zo dat de grote bedrijven in Nederland, en dat moet je denken aan de Nationale Postcode Loterij en meer van dat soort clubs, niet met lokale organisaties zaken wilden doen. Ze zijn van mening dat er weinig zicht is op de werkzaamheden en dat er weinig tot geen controle is op lokale stichtingsbesturen. Eén van de voordelen om aangesloten te zijn bij deze Nederlandse vereniging is het feit dat de leden de baas zijn. We spreken daar dingen af die voor alle leden gelden en dat zijn inmiddels 160 voedselbanken. Andere voordelen zijn het kunnen overleggen van vragen die er leven en de onderlinge uitwisseling van voedsel. Het maakt bovendien dat wij een betrouwbare partner zijn voor de overheid en overige instanties want we worden gecontroleerd door elkaar. We moeten bijvoorbeeld elk jaar de jaarrekening met accountantsverklaring overleggen. Zoals elke vereniging zijn afspraken heeft met zijn leden geldt dat ook voor ons.”

Onafhankelijk

Secretaris Raymund Tromp onderstreept het belang van aansluiting bij de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken. “Kijk naar een Albert Heijn Nederland met de beschikking over een x-aantal magazijnen. Als daar voorraad over is, dan is het voor hen handiger om dat overschot aan de landelijke vereniging te leveren die dat weer verspreid via de acht landelijke distributiecentra.” Vlaming vult aan: “Een van de voorwaarden tot participatie is dat je onafhankelijk moet zijn. Je bent niet aangesloten bij kerken, politiek of wat dan ook. Onze voedselbank is een particulier initiatief dat enerzijds een steun in de rug wil bieden aan mensen die kortere of langere tijd financieel echt niet rond kunnen komen en anderzijds het overschot aan voedsel dat er is, wil gebruiken.”

Grijs gebied

De Voedselbank Kop van Noord kent haar oorsprong in 2005. Vlaming: “Het is uit de kerk ontstaan. De Evangelische kerk in Anna Paulowna startte destijds met het inzamelen van artikelen voor mensen die in armoede leefden. Elke zondag konden noodlijdende kerkgangers spullen mee naar huis nemen. Vanuit die kerk is heel snel contact gezocht met andere plaatselijke kerken met als gevolg dat het een verzamelactiviteit van die kerken werd. Het bestuur kwam ook uit die kerken vandaan. Na een jaar of anderhalf bleek dat er een heel groot grijs gebied was in de Kop van Noord-Holland waar nog geen voedselbank was. Na overleg besloten we dat gat te dichten en het gebied tussen Alkmaar, Den Helder en Hoorn in te vullen. Naast aansluiting met de landelijke vereniging heten wij sinds 2009 officieel Stichting Voedselbank Kop van Noord. We kozen bewust voor de oprichting van een stichting om aanspraak te kunnen maken op gemeentelijke steun. Ook maken wij deel uit van het Regionale Distributiecentrum in Amsterdam, waar de voedselbanken uit de provincie wekelijks hun aandeel op kunnen halen.”

Oven

Een andere voorwaarde voor toetreding tot de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken is volgens Vlaming de certificering door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. De aangesloten voedselbanken zijn elk jaar aan een onverwachtse controle onderhevig waarna bij goedkeuring het zogenaamde Groencertificaat wordt verlengd. “Eén van de belangrijkste argumenten was dat je de spullen gekoeld moet aanleveren”, zegt Vlaming. “Toen we startten beschikten we over een busje, maar zomers werd dat een oven. Daarna moesten we een koelwagen aanschaffen en gingen we werken met vries- en koelcellen. We vervoerden onze groenten en zuivel in kisten met koelelementen, zodat het onder de vijf graden Celsius bleef. Aan al deze dingen moesten we voldoen en daar worden we nog steeds op gecontroleerd.”

Afdak

Voordat de Voedselbank Kop van Noord in 2016 haar huidige onderkomen betrok huisde de organisatie in een pand met een oppervlakte van zo’n 50 vierkante meter. Secretaris Tromp: “We waren toen al net zo groot als nu, dus we deden het meeste werk buiten onder een afdak.” Op een goed moment kocht de Voedselbank Kop van Noord een stuk grond aan langs de Randweg. Daar is - met hulp van de gemeenten die tweederde van de exploitatiekosten voor haar rekening nam én de nodige sponsoring - de huidige voedselbank met een oppervlakte van 250 vierkante meter gerealiseerd. Met voldoende ruimte voor de voorraad en een grote koel- en vriescel voldoet de Voedselbank Kop van Noord volledig aan de normen van de landelijke vereniging. Op deze locatie worden wekelijks vele voedselpakketten samengesteld. Gemiddeld 60 vrijwilligers werken mee om het voedsel in te pakken, op te halen, weg te brengen en uit te delen. 

Criteria

Het aantal gezinnen dat De Voedselbank Kop van Noord momenteel voorziet van pakketten is 100, terwijl dat er een paar jaar geleden nog 150 waren. Tromp: “Dat komt mede doordat de normen voorheen niet zo strak werden neergezet. Vanuit de kerken was er hulp zonder dat er goed onderzoek naar de noodzaak werd gedaan. Dat is nu wel het geval, bijvoorbeeld door enkele criteria waaraan je moet voldoen. Als je onder een bepaalde norm zit kom je in aanmerking voor een voedselpakket c.q. krat. Een gezin bestaande uit vier personen ontvangt één krat, en vanaf vijf personen zijn dat er twee.” Volgens de heren Vlaming en Tromp heeft de coronacrisis niet echt geleid tot een toename aan voedselpakketten. Wel is het volgens het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) een gegeven dat veel huishoudens er dit jaar niet of nauwelijks op vooruit gaan. Dat stelde het Nibud op basis van de koopkrachtberekeningen naar aanleiding van Prinsjesdag. Sindsdien is de inflatie enorm gestegen door de hoge energieprijzen. Dat drukt extra op de portemonnee. Vlaming: “We hebben tot nu toe een afvlakking gezien maar houden er rekening mee dat de vraag naar voedselpakketten groter wordt. Wij zijn er klaar voor.”

Het voedselpakket

De Voedselhulp is niet structureel maar meestal eerst voor drie tot zes maanden, waarna de hulp steeds weer verlengd kan worden met drie maanden tot maximaal een periode van drie jaar. Uitzonderingen hierop behoren tot de mogelijkheden. De voedselbank beschikt momenteel over zes uitdeelpunten, te weten in Anna Paulowna, Schagen, Wieringen, Wieringermeer, Warmenhuizen en Nieuwe Niedorp. De Voedselbank Kop van Noord kan wekelijks de cliënten van een goed gevuld pakket voorzien. Vorig jaar is het pakket gemiddeld gevuld met ruim 50 artikelen, waarvan een aantal in meervoud. “Dankzij bedrijven als Vezet in Warmenhuizen en Hessing in Zwaagdijk worden onze pakketten wekelijks voorzien van gemiddeld zeven soorten gesneden groenten. Aardappelen krijgen we van de Rotary uit de Wieringermeer. Naast deze broodnodige artikelen voorzien we onze leveringen ook van het nodige lekkers. Dat kan het wel voorkomen dat je in februari nog aan een speculaaspop zit te knabbelen. Maar ach, het is en blijft een lekkernij toch?”, aldus de beide bestuursleden.

Intakeprocedure

Naast penningmeester Nico Vlaming en secretaris Raymund Tromp wordt het bestuur gecompleteerd door voorzitter Johan Vos en bestuurslid Jaap Bakker. Samen met de vele trouwe vrijwilligers zijn zij wekelijks in touw voor het goede doel. Iedere inwoner van de gemeenten Hollands Kroon en Schagen die om welke reden dan ook enige tijd in financiële problemen zit en na betaling van de vaste lasten te weinig geld overhoudt om van te leven, komt in aanmerking voor een voedselpakket. Door middel van een zorgvuldige intakeprocedure wil de Voedselbank Kop van Noord er zeker van zijn dat de voedselpakketten alleen terechtkomen bij mensen die het echt nodig hebben. Aanmelden voor een wekelijks voedselpakket kan bij de Voedselbank Kop van Noord. Op de website www.voedselbankkopvannoord.nl is een uitgebreid overzicht te vinden van de criteria waaraan men dient te voldoen. Ook is te lezen hoe men de voedselbank kan steunen, hetzij door giften, vrijwilligersactiviteiten of het doneren van voedsel.