Stationsgebied Hoorn zonder hoogbouw, maar mét ondergronds parkeren
HOORN - De transformatie van zakelijk en saai stationsgebied naar visitekaartje van Hoorn is langdurig besproken en wordt door vrijwel iedereen ondersteund. Het impliceert het ontwikkelen van een regionaal mobiliteitsknooppunt én het toevoegen van aantrekkelijke en gevarieerde stedelijke woon- en werkmilieus in een straal van 1200 meter rondom het station. Daar moeten alle verkeersstromen (trein, bus, auto, fiets, voetgangers) op een goede en comfortabele manier bij elkaar komen en op elkaar aansluiten.
Door Wally Ooms
Over de wijze waarop de facelift vorm moet gaan krijgen is langdurig gefilosofeerd. Er zijn gesprekken gevoerd met beleidsmakers en belanghebbenden zoals de gemeente Hoorn, de Nederlandse Spoorwegen, ProRail, Provincie Noord-Holland, Connexxion, het Dijklander Ziekenhuis, het Horizon College, de Museum Stoomtram tot zelfs de Fietsersbond.
Poort van Hoorn
Het project Poort van Hoorn kreeg daarmee gestalte, waarbij de ingeschakelde stedenbouwkundige de opdracht kreeg om in het stationsgebied zowel woningen op te nemen, als parkeergelegenheid voor minimaal duizend auto’s. Onderzocht werd tevens de mogelijkheid tot ondergronds parkeren, dat uiteindelijk werd afgewezen als mogelijke optie vanwege de bodemgesteldheid. De pas opgerichte stichting ‘De Betrokken Poorter’ bestrijdt deze opvatting en heeft middels informatieve sessies aan gemeenteraadsleden en belangstellenden uiteengezet hoe dit kostenneutraal wel kan worden gedaan.
De Betrokken Poorter
Dat er het een en ander schortte aan de communicatie tussen plannenmakers en omwonenden bleek toen bewoners van het Keern en de Van Dedemstraat van elkaar moesten vernemen dat er een toren van 20 verdiepingen bijna ‘in hun tuin’ gebouwd zou worden. Ze waren uiteraard op de hoogte van bouwplannen in hun buurt, maar dat zou op basis van de plannen van 2017 maximaal 4 hoog moeten zijn. In de beleidsvisie was te lezen dat ‘De maximale bouwhoogte is afgestemd op de omgeving. De lagere bouwhoogte is afgestemd op de woonbebouwing aan de overkant van de Van Dedemstraat’. Het vormde de aanleiding tot buurtgesprekken en de oprichting van een stichting die de belangen zou behartigen van de omwonenden. Paul Stumpel, geboren en getogen in Hoorn en eigenaar/oprichter van een marketingbureau voor webwinkels, werd daarvan de voorzitter. Fred Veerman, eveneens geboren en getogen in Hoorn en langdurig werkzaam in de top van de bouwwereld, werd secretaris. Na bestudering van de materie bleek de stichtingsbestuurders en de buurtbewoners dat het gebied voor hun neus vol zou komen te staan met honderden woningen met hier en daar hoogbouw (door de stedenbouwkundige aangeduid als ‘Accenten’) die ver boven de 50 meter zou uitkomen.
Bezwaar en beroep
De mensen van de stichting betrokken ook de bewoners van de Toren van Hoorn en de hoogste verdiepingen van de Leemhorststraat in hun acties daar deze hun uitzicht op het IJsselmeer voor een niet te onderschatten deel zouden kwijtraken. Er volgden vele gesprekken in de buurt, waarbij ook bewoners van de Koepoortsweg aanschoven. Daarbij werd besloten om vooreerst geen gebruik te maken van de mogelijkheid (die er wel degelijk is) om bezwaar en beroep aan te tekenen. In plaats daarvan hebben de bewoners, vertegenwoordigd door stichting De Betrokken Poorter, zelf plannen ontwikkeld met als uitgangspunt: wooninhoud en voorzieningen conform door de gemeente geformuleerde uitgangspunten, maar geen hoogbouw die absoluut niet in de omgeving past. Resulterend in brieven naar de gemeente Hoorn met het duidelijke verzoek om de plannen aan te passen. Ook werd een Wob-verzoek ingediend.
Ondergrondse parkeergarage
Het eigen ontwerp kwam er eenvoudigweg op neer dat een behoorlijk deel van de bouwinhoud onder de grond gestopt zou worden als parkeergarage, waardoor er ruimte ontstaat om de voorgenomen bouwinhoud te realiseren zonder onooglijke en zeer dure hoogbouw. Na indiening van het Wob-verzoek bleek de Gemeente bereid met de stichting in gesprek te gaan, dat als zeer teleurstellend werd ervaren. Fred Veerman: “Daar de projectorganisatie al zoveel in haar eigen ontwerp is geïnvolveerd staat ze niet open voor andere inzichten, ook al brengen die een aanmerkelijke verbetering aan. De stad moet stedelijker en dat betekent hoogbouw. Opvallend was dat geen van de aanwezigen inhoudelijke kennis heeft. Uit onze ingediende plannen komt ook kraakhelder naar voren dat een ondergrondse parkeergarage de prijs van het hele project niet opdrijft. Integendeel.”
Toetsingscriteria
Fred Veerman: “In de plannen, zoals gepresenteerd door de Gemeente, worden de uitgangspunten van het Raadsbesluit van 8 december 2020 onvoldoende in acht genomen. Er zijn geen onderzoeken gedaan naar de effecten van de plannen. Er is sprake van een ingrijpende invloed van de geplande toren op de woonomgeving, en dat is nog maar één onderzoek op één locatie van het plan. De plannen van de Gemeente tonen aanmerkelijk minder woonruimte dan gewenst. Daarentegen voldoen de plannen van de Stichting ruim aan de uitgangspunten, ook wat betreft woonruimte, in het Raadsbesluit.”
Onaangenaam verblijf
Fred Veerman: “Ondanks dat de plaatjes van stedenbouwkundig bureau Karres en Brands anders doen vermoeden, de zon schijnt niet altijd. Bij Hollands weer zullen de extra windeffecten en schaduw, als gevolg van hoogbouw, leiden tot onaangenaam verblijf. Op hun zogeheten ‘birdview’ is getracht de nieuwe situatie weer te geven De toren is op de birdview te zien met 15 bouwlagen, maar zou in werkelijkheid tussen 16 en 20 bouwlagen beslaan. Datzelfde geldt voor de parkeergarage. Die lijkt 8 bouwlagen hoog, maar moet 14 hoog zijn. De totale bouwoppervlakte lijkt er 30% minder. Het beeld van nabije torenkolossen tast onze prachtige binnenstad in haar diepste wezen aan. Je kunt het onomkeerbaar verprutsen. De door ons in onze brochure getoonde beelden laten duidelijk zien dat de menselijke maat in de plannen van Karres en Brands uit het oog verloren is. Wij spreken dan ook de hoop uit dat onze inbreng er mede toe mag leiden dat de plannen voor Stationsgebied Noord analoog aan de plannen van de Stichting De Betrokken Poorter zullen worden gewijzigd. Uiteraard zijn wij gaarne bereid nadere toelichting te geven op onze plannen.”
Bodemgesteldheid
Fred Veerman: “De verantwoordelijke man voor dit project, die ‘ambtelijk opdrachtgever’ wordt genoemd, riep te pas en te onpas dat ‘de bodem in onze stad zich niet leent voor ondergronds parkeren.’ Door mijn historische kennis van dit gebied, gevoegd bij het feit dat ik van jongs af aan in de beton- en waterbouw heb gewerkt, kan ik met recht en reden zeggen dat de bewering van de ambtelijk opdrachtgever nergens op gebaseerd is. Het wemelt in dit gebied van de ondergrondse garages, fietsenstallingen etc. Denk aan de Toren en Leemhorststraat, Horizoncollege, Dijklander ziekenhuis en appartementengebouw bij het huidige busstation.”
Waterpas
Het grondwaterpeil zou volgens de projectmanager in het bewuste gebied afwijken van de rest van de omgeving. Fred Veerman: “Ik zie steeds die denkbeeldige lijn tussen de onderste vloer van de parkeergarages onder het gebouw waar Ekoplaza in zit en de Toren van Hoorn voor me. Om dan in gedachten aan al die mensen uit Utrecht e.o. die aan Stationsgebied Noord werken duidelijk te maken dat het (grond)water in Westfriesland de merkwaardige gewoonte heeft om waterpas te staan. En niet met een boogje omhoog naar het Stationsgebied Noord en dan weer naar beneden naar Ekoplaza. Het Stationsgebied Noord kan dus niet te nat zijn voor een parkeergarage.” De Hoornse gemeenteraadsleden zijn op de hoogte van dit alles en zullen binnenkort met een standpunt komen namens hun partij. We blijven het volgen.
