Adriana Baarspul (1940-2020), kunstenaar, docent, collega

Algemeen
Adri verzorgde met overgave haar moestuin in Landsmeer.
Adri verzorgde met overgave haar moestuin in Landsmeer. ((Foto: Aangeleverd))

LANDSMEER - Op 17 november overleed Adriana (Adri) Baarspul. Zij was een vooraanstaand keramiste, voor haar studenten een favoriete en inspirerende docent en voor de Kunstenaarsvereniging Landsmeer een geliefd lid en collega. Een Landsmeerse die niet vergeten mag worden.

Adriana Catharina Baarspul (Adri) werd geboren op 3 september 1940 in Amsterdam. Na het behalen van haar HBS-diploma, deed ze, nog geen 16 jaar oud, op advies van haar tekenleraar toelatingsexamen voor het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs (nu Rietveld Academie), richting keramiek. Na haar afstuderen in 1960 trok ze met haar zusje naar Parijs, waar ze een stageplaats in een keramiekatelier had geregeld. Tussen 1963 en 1965 woonde ze in Zweden en Denemarken. Adri opende in 1965 haar eigen atelier te Landsmeer. Het jaar daarop trok ze in de grote, monumentale boerderij uit 1887 aan het Zuideinde.

Haar werk bestaat uit vrije en figuratieve plastieken en gebruiksgoed. Hoewel zij vaak series maakte binnen hetzelfde thema, zijn al haar werken ‘unica’, voornamelijk dierfiguren en fantasiebeesten. Haar kleuren zijn sober en zeer aards. Nagenoeg alle stukken signeerde ze met ‘Adri’, en een jaartal.

Zoals veel andere kunstenaars, was Adri graag in Artis waar zij tekende en schetste. Tijdens haar studie maakte zij haar eerste dierplastiek, een miereneter, naar aanleiding van een schets die zij in die dierentuin had gemaakt. Zo toont zij de beeldhouwster en tekenares die zij altijd is geweest.

Haar fantasiedieren dragen een grote mate van herkenbaarheid in zich. Ze zijn vaak grappig en ondeugend. Ze zei: “Eigenlijk zijn het zelfportretten.” De beschouwer van de beelden wordt getroffen door de uitdagende blik, waar een zekere vrolijkheid uit spreekt, de vrolijkheid, die Adri eigen was. Een aantal van deze fantasiedieren is onder andere in de collectie van het Centraal Museum Utrecht opgenomen. Ook andere musea, zoals het Stedelijk Museum in Amsterdam, het Museum Boijmans-van Beuningen in Rotterdam, Museum Flehite in Amersfoort en de Princessehof in Leeuwaren hebben werk van Adri in hun collecties.

Adri maakte ook ‘functionele’ objecten. Tot de meest in het oog springende ontwerpen behoren de likeur- en jeneverkruiken uit de vroege jaren zeventig. Voor haar inzending voor de spaarpottententoonstelling in Boijmans in 1968 ontving ze de derde prijs.

Vanaf midden jaren zestig gaf Adri les, zodat ze als onafhankelijk kunstenaar kon leven en werken. Aanvankelijk gaf zij cursussen in haar eigen atelier die zeer goed bezocht werden. Ook gaf zij les aan de Werkschuit in Aalsmeer en Uithoorn en vanaf 1971 aan de Amsterdamse Academie voor Beeldende Vorming en aan de lerarenopleiding d’Witte Lelie in Amsterdam. Enkele van haar vele leerlingen door de jaren heen hebben zich tot vooraanstaande kunstenaars ontwikkeld. In 1995 stopte Adri met lesgeven.

Adri was een bevlogen en inspirerende docent, die met veel plezier lesgaf. Ze werd erg gewaardeerd voor haar oprechtheid en wijsheid. Dat bleek ook uit de enorme stapel dankbetuigingen bij haar overlijden. Op Facebook schrijft één van haar voormalige studenten: ‘Ze heeft zoveel voor onze klas (1971-1977) betekend. We werden gezien in ons talent. Ik zal haar heel erg missen.’ Een ander schrijft: ‘Als collega op de Academie was zij fantastisch, veel gelachen!’ en ‘Wat een gemis, zo’n leuke inspirerende docent en wat een krachtige vrouw!’

Toen in november 1993 de Kunstenaarsvereniging Landsmeer werd opgericht, was Adri meteen van de partij. Op haar aanmeldingsbrief schreef zij: ‘Een heel goed idee!’ Ze was een vaste deelnemer aan de jaarlijkse Open Atelierroutes en een graag geziene exposant als in november/december de Kerstkado-Kunstkado-exposities in De Kantoorboerderij in Landsmeer werden georganiseerd. Voor die exposities maakte zij een serie klein gebruiksaardewerk, dat grif verkocht werd. Voor werk dat ze toonde in een groepsexpositie in de Jumbo Galerie was altijd meteen een liefhebber.

Adri verzorgde met overgave haar moestuin in Landsmeer. Ze vond het heerlijk om het leven te zien ontstaan en te zien groeien tot een overvloed en rijkdom. Ze was dol op haar Oost-Indische kers en ging trots met haar enorme courgettes op de foto.

Adriana was een zeer geliefd mens. Een van haar vriendinnen zei: “Iedereen hield van haar, er werd alleen maar van haar gehouden. En op haar rouwkaart staat de tekst: ‘Met Adri zijn is delen in genieten, in lachen en werken, in verwondering en liefde.’

In 2016 verkocht Adri haar geliefde boerderij en verhuisde naar een modernere woning met uitzicht over Het Luijendijkje en het water van Het Twiske. Lang mocht zij daar niet van genieten. In de zomer van 2020 werd bij Adriana een ernstige ziekte geconstateerd, die uiteindelijk tot haar overlijden heeft geleid op 17 november. Begin september mailde ze aan de Kunstenaarsvereniging: “Het was fijn, deze KVL, we hebben zo veel beleefd samen, daar dank ik jullie voor.”

We zullen haar vriendelijkheid en warme belangstelling missen.

Jan Hendriks