Ruimte scheppen op Het Ratteneiland

Algemeen
Hans Jansen coördineert namens het IVN Twiske de werkzaamheden op het schiereiland.
Hans Jansen coördineert namens het IVN Twiske de werkzaamheden op het schiereiland. (Foto: Rodi Media/MvS)

door Marcel van Stigt

LANDSMEER – Het Ratteneiland, gelegen in een noordelijke hoek van het sportpark, is een oer-Hollands natuurgebied dat zorgvuldig wordt beheerd door het IVN Twiske. Elke eerste zaterdag van de maand, behalve in juli en augustus, verzamelt zich een groepje vrijwilligers om onderhoud te plegen. Dat bestaat vooral uit snoeien. Ruimte scheppen om te voorkomen dat het stuk land dichtgroeit. Het moet open én nat genoeg blijven om het voor plant en dier prettig te houden. Op pad met coördinator Hans Jansen.

Hoog boven Het Ratteneiland cirkelt een buizerd in de blauwe lucht. Tijdens trage rondjes maakt hij zijn keuze: wordt het een veldmuisje? Een mol? Een konijn misschien? Of toch maar een vogel? En een kikker of salamander als appetizer? Het is maar net wat er op het menu staat. Erg kieskeurig zijn buizerds niet, en dat is maar goed ook. Het is immers februari en veel bewoners van het natuurgebied laten zich nog niet zien of zijn nog niet gearriveerd. Maar straks is het lente en dan wordt het daar een stuk levendiger.

Goed uitkijken

Niet alleen voor deze roofvogel is het zaak de ogen op de bodem te richten. Dat geldt ook voor de verslaggever. De pakken sneeuw die er onlangs nog lagen zijn gesmolten, maar het water ligt er nog. De grond is drassig. Goed uitkijken dus. Hans Jansen sopt in kaplaarzen voorop en laat het gebied zien.

Spannend gebied

“Het Ratteneiland is een moerassig, spannend gebied”, vertelt hij. “Dertig jaar geleden hebben wij het beheer op ons genomen; voor de gemeente is het te kostbaar om het te onderhouden. In samenwerking met het Noord-Hollands Landschap hebben we een plan gemaakt. We hebben, met subsidie, een kleine en grote poel uitgegraven en houden het gebied sindsdien in stand. Het is nuttig om dit te behouden. Amfibieën hebben die poelen nodig. Zij kunnen nergens anders terecht, omdat tuinen steeds vaker worden verhard.”

Paradijsje voor ratten

Het Ratteneiland ontleent zijn naam aan de bestemming die het in de jaren dertig in de vorige eeuw had. Enkele eilandjes klonterden aan elkaar tot één stuk land en dat werd gebruikt voor het storten van huisvuil. Een paradijsje voor ratten. Maar uiteindelijk is er een interessant en gevarieerd natuurgebied ontstaan met riet, planten en bomen, die op hun beurt aantrekkingskracht uitoefenden op vlinders, libellen, muizen, kikkers, padden en ringslangen. Een bont gezelschap.

Klaar is het werk nooit. De natuur laat zich niet intomen en er moet met grote regelmaat worden gekapt en gesnoeid om wildgroei te voorkomen en het vochtgehalte op peil te houden.

Uniek stukje natuur

Het loont allemaal de moeite. Het Ratteneiland is een uniek stukje natuur nabij de bebouwde kom. Volop leefruimte voor dieren, maar ook interessant voor mensen. Rond de poelen zijn paden aangelegd en die zijn ideaal voor een rondje met het hondje. Een bankje biedt een riant uitzicht over De Breek. Maar het schiereiland leent zich ook uitstekend voor een schoolexcursie. Jansen: “Het is een stukje om te koesteren.”