Onthulling gedenkplaat Zonnehoeve

Algemeen
De onthulling door burgemeester Streng,Frits van der Starre, Joke van Leijden-Kistemaker en Gert-Jan van Leijden.
De onthulling door burgemeester Streng,Frits van der Starre, Joke van Leijden-Kistemaker en Gert-Jan van Leijden. (Foto: Theo Annes)

ABBEKERK - Op de begraafplaats van Abbekerk werd zaterdag jl. de gedenkplaat voor de Zonnehoeve door burgemeester Streng onthuld. De Zonnehoeve was in de periode 1944 - 1945 een centrale plaats voor de organisatie voor wapendroppings en het vervoer van wapens. Dit werd onder meer geregeld door Hil Schipper, deze kreeg een 'bureau' in de boerderij.

De boerderij Zonnehoeve was gebouwd door Simon Winkel en Johanna Winkel-Jonker. In 1938 lieten zij de boerderij bouwen. Het weglichaam van de huidige A7 lag daar al. Het gezin Winkel woonde in de boerderij. De eerste medewerker was Jochem Betten.

Onderduikers

"Tijdens de oorlog werden er onderduikers in huis genomen", vertelt Frits van der Starre uit Abbekerk. "Langzamerhand kreeg de boerderij steeds meer een plek in het verzet. De buren onder andere Jan Broertjes en Tjibbele de Jong seinden naar elkaar met een witte lap uit het raam als er gevaar dreigde. Deze buren hadden ook onderduikers. Met A.C. de Graaf, Sicco Mansholt en Klaas Snip uit de Wieringermeer ontstond contact. Men besprak voedseltransporten, later ging het over het vervoer van wapens van de zes West-Friese droppingsvelden naar bergplaatsen in de Wieringermeer. Dit gebeurde via de sluis bij Medemblik."

Niets vertellen

Als de heren kwamen vergaderen moesten de dochters de woonkeuken uit. Op hoge leeftijd fluisterde Annie Kistemaker-Winkel soms: "Ik mag niets vertellen, ik mag niets zeggen". Nu pas begrijpt haar dochter Joke welk verhaal erachter dit zinnetje zat en wat een impact dit had voor een meisje van 14 jaar. Die waarschijnlijk heel goed door had, wat er om haar heen gebeurde.

Koeriers

"De eerste tijd waren er koeriers, die het contact onderhielden met de verzetsgroepen en de mannen van de droppingsvelden. Jonge vrouwen fietsten dagelijks tientallen kilometers om berichten over te brengen. Bep Pels was zo'n koerier, zij was een scholiere uit Alkmaar en had na haar eindexamen gymnasium tijd over. De koeriers kregen een warm en hartelijk onthaal in de woonkeuken van de Zonnehoeve."

Illegale telefoonlijn

Vanuit het bureau van Hil Schipper was er dagelijks telefonisch contact met Hoorn, tot het in de winter van 1945 te riskant werd om berichten door koeriers over te brengen. Vanaf dat moment werd ook de illegale telefoonlijn van de P.E.N gebruikt. Het P.E.N. huisje stond in Twisk, dus per fiets of lopend door het land moest men daar naartoe. De gesprekken werden doorverbonden naar Alkmaar, Purmerend en Amsterdam. Deze illegale lijnen werden vaak onder het oog van de Duitsers aangelegd, die dachten dat het 'Wehrmachtswerk' was.

Met de dood bekopen

"De centrale in Hoorn was Post Poddie onder leiding van van C. Pommerel. De gevelsteen bij Kleine Oost 22 in Hoorn toont de informatie over deze telefooncentrale. C. Pommerel heeft zijn werk voor het verzet met de dood moeten bekopen. Ook A.C. de Graaf overleefde de oorlog niet. Hij werd op 17 april 1945 werd bij Sijbekarspel door twee Nederlandse landwachters doodgeschoten. Op 12 april 1945 werd doorgegeven, dat een Spitfire was neergestort op korte afstand van de Zonnehoeve. Het was het derde toestel, dat in de directe omgeving van de Zonnehoeve was neergestort", besluit Frits.

Oorlogsmonument

Dit verhaal over de Zonnehoeve was de reden voor Klaas en Annie Kistemaker om contact te zoeken met het Comité Oorlogsmonument Abbekerk en het gemeentebestuur van Medemblik om ergens in Abbekerk dit verhaal te laten voortbestaan. Het slotoverleg vind in mei 2019 plaats met de burgemeester, Roelandt Paarlberg, Klaas Kistemaker en Frits van der Starre.

Alle betrokkenen: Klaas Metselaar, burgemeester Streng, Frits van der Starre, Roelandt Paarlberg, Marjan Metselaar, Marijke Grin, Joke van Leijden, Vickey Vonheh, Gert Jan van Leijden en Henk Waardenburg.
De gedenkplaat van Zonnehoeve, gemaakt door Frits van der Starre.