Gemeenteraadsverkiezingen 2022 Oostzaan
OOSTZAAN - Het zal niemand ontgaan zijn: de gemeenteraadsverkiezingen komen eraan. In verband met de coronamaatregelen, om spreiding te bewerkstelligen, kan er dit jaar drie dagen gestemd worden, namelijk op 14, 15 en 16 maart. De eerste twee dagen kan er echter slechts bij een beperkt aantal stemlocaties gestemd worden. Kompas laat de komende zes weken telkens een politieke partij aan het woord en doet na afloop verslag van de uitslag. Hieronder enige uitleg. Wat doet een gemeenteraad? En heeft stemmen wel zin?
Gemeenteraadsleden vertegenwoordigen hun kiezers. Via hen kunnen kiezers hun invloed uitoefenen op de keuzes die er binnen de gemeente worden gemaakt. Om dat goed te kunnen doen, houden de raadsleden het directe contact met de inwoners van de gemeente. In een kleine gemeente zijn de korte lijnen een absoluut voordeel. De raadsleden zijn meestal makkelijk toegankelijk en de meeste zijn bekende Oostzaners, waardoor zij eenvoudig aanspreekbaar zijn. Op die manier kunnen de kiezers hun invloed op de politiek aanwenden en opkomen voor hun leefomgeving.
Burgemeester politiek neutraal
Belangrijk is te weten dat de gemeenteraad het belangrijkste bestuursorgaan is van de gemeente. De burgemeester is voorzitter van de gemeenteraad. In deze hoedanigheid is het van belang dat hij of zij politiek neutraal is. Al naar gelang de grootte van een gemeente, dus het aantal inwoners, wordt bepaald hoeveel raadsleden er aangesteld worden. In Oostzaan zijn dat er dertien, die doorgaans één keer per maand in de raadsvergadering bij elkaar komen om te debatteren, te overleggen, voorstellen te doen, besluiten te nemen, en dergelijke. Zij zorgen ervoor dat er, waar nodig, nieuw beleid wordt geformuleerd. Elke partij benoemt zijn eigen fractievoorzitter en uit de partijen worden minimaal totaal twee wethouders benoemd, maximaal drie (in parttime, in Oostzaan). Wethouders dragen verantwoordelijkheid voor de eigen onderwerpen, hun zogenaamde portefeuilles.
College voert beleid uit
De gemeenteraad schept duidelijkheid en stippelt de lijnen uit waaraan de uitvoerders van het beleid, het College van Burgemeester en Wethouders, zich moeten houden. De gemeenteraad controleert ook of het College het beleid inderdaad ook uitvoert zoals de raad het heeft bepaald. Dat beleid kan gaan over van alles, bijvoorbeeld over onderwijs, nieuwbouw, milieuzaken, kortom alles waar het om gemeentelijke zaken gaat.
Fractieondersteuners
Dat doet de gemeenteraad niet op eigen houtje. Uit hun partij benoemen de fracties hun eigen fractieondersteuners. Voorafgaand aan een raadsvergadering wordt er fractieoverleg gevoerd. De fractieassistenten of - ondersteuners zijn daarbij aanwezig om mee te denken, te adviseren en te helpen standpunten te bepalen, die de raadsleden dan in de gemeenteraadsvergadering naar voren brengen.
Raadscommisises
Uit de verschillende politieke fracties worden raadscommissies samengesteld, dus adviesorganen, die specifieke onderwerpen bespreken, op partijpolitiek niveau. De commissieleden hebben op de kieslijst gestaan van diverse partijen, maar zij zijn niet allemaal gekozen.
Presidium
En dan is er nog het presidium. Wat is dat en hoe werkt het? In het presidium hebben alle fractievoorzitters van de partijen zitting onder leiding van de burgemeester. Tijdens het presidiumoverleg kunnen zwaarwegende beslissingen worden genomen. Daarnaast kan de voorzitter advies vragen over diverse taken en verantwoordelijkheden. De fractievoorzitters kunnen elkaar ook onderling aanspreken op integriteit en dergelijke. Het komt ook voor dat het presidium een portefeuillehouder uitnodigt voor vertrouwelijke informatie over een bepaald onderwerp. Gezamenlijk dragen zowel de oppositiepartijen als de coalitiepartijen de verantwoordelijkheid om de raad zo goed mogelijk te laten functioneren.
Om de vier jaar
Verkiezingen zijn er om de vier jaar. Waarom? Onder andere om de kiezers de gelegenheid te geven om hun politieke voorkeur of inzichten te herzien of tot uitdrukking te brengen. Ook is vier jaar een termijn waarbinnen een bepaald ingezet beleid kan worden uitgevoerd. Een kortere periode zou kunnen leiden tot een gebrek aan continuïteit. Nieuw beleid invoeren kost erg veel tijd, vier jaar is een termijn voor een evenwichtige continuïteit.
Handig om te weten
Op maandag 14 en dinsdag 15 maart zijn er twee stemlocaties waar vervroegd kan worden gestemd:
Tussen 07.30 en 21.00 uur in het gemeentehuis (Kerkbuurt 4) of bij de gemeentewerf (Skoon 1); deze locatie is een drive-through.
Op woensdag 16 maart zijn de volgende stembureaus open van 07.30 tot 21.00 uur:
gemeentehuis (Kerkbuurt 4), O.B.S. De Kweekvijver (Paling 1), O.B.S. De Rietkraag (Rietschoot 342), clubgebouw Excelsior (Twiskeweg 103), gemeentewerf (Skoon 1; drive-through).
Meenemen: stempas, paspoort, of identiteitskaart, of rijbewijs.
zie ook www.oostzaan.nl/verkiezingenoz
Barbara van Wijk
