OZOS laat in 'Leedvermaak' de vele gezichten van de liefde zien

Thema's in het stuk breder dan alleen WOII

"De leesclub las vele stukken en bracht dit terug tot een top 5", vertelt speelster Miriam Dekker. "In het kader van 75 jaar bevrijding viel de voorkeur op dit stuk. Het stuk heeft een inhoud en thema waarvan wij vinden dat hij niet vergeten mag worden." Ze legt uit dat de thema's breder gezien kunnen worden dan alleen de tweede wereldoorlog. "Het gaat over traumatische ervaringen, onder andere in de jeugd, bijvoorbeeld van kinderen die gedwongen gescheiden worden van hun ouders."

Deze kinderen komen in de oorlog terecht bij onderduikouders, terwijl de eigen ouders naar een concentratiekamp vervoerd worden. Door het uit elkaar trekken van families krijgen kinderen bindingsangst. Speelster Mieke de Ruiter voegt toe: "Het stuk laat zien wat de oorlog heeft gedaan waardoor families beschadigd zijn. Speelster Marleen Nijenhuis voeg direct toe: "En waardoor ze in de problemen komen."

Problemen spelen door

Het stuk speelt zich af in de eerste helft van de 70-er jaren, vijfentwintig jaar na de bevrijding. Na de oorlog lijkt het voor buitenstaanders alsof het allemaal goed komt: de ouders komen terug uit de concentratiekampen en worden weer samengevoegd met hun kinderen. Maar de problemen spelen door in de tweede generatie.

Nieuwsgierig aagje

Marleen speelt Janna, een buitenstaander. "Ik zie haar als een nieuwsgierig aagje. Ze kijkt en luistert, ze verzorgt de catering en de drankjes als werkstudent. Ze is niet Joods, na de oorlog geboren en zeer nieuwsgierig. Ze voelt zich betrokken in het grote geheel, dat wordt onder andere duidelijk tijdens de scène waar Ada, gespeeld door Mieke de Ruiter, vertelt over Auschwitz. Janna heeft Auschwitz namelijk bezocht. Maar Ada heeft er gezeten."

Ada geeft geen antwoord

Mieke vertelt over haar rol van Ada: "Van Ada krijg je geen antwoord. Ze wil wel, maar kan niet over de oorlog praten. Eigenlijk is zij de meest beschadigde persoon van de familie. Zij kan zich niet meer goed geven aan andere mensen. Auschwitz heeft op haar enorme impact gehad. Ook begint ze het heden en verleden door elkaar te halen."

Het leven gaat door

Miriam Dekker speelt Pien. Zij laat in het stuk weer een ander standpunt zien. "Pien is niet Joods en zij vindt dat het maar eens afgelopen moet zijn met dat gepraat over de oorlog. Het leven gaat door. Ze is spontaan naar de bruiloft gekomen en zij vertegenwoordigt de stem van mensen buiten de situatie."

Volgens alle spelers is Pien nodig als tegenhanger. Via haar rol wordt duidelijk dat zij wel iets met iemand daar wil beginnen, maar dit lukt niet doordat die persoon zich niet durft te binden. En dat komt weer door wat hij door de oorlog heeft meegemaakt .

Soorten liefde

"Volgens Judith Herzberg gaat het stuk over banden tussen mensen, niet over de oorlog, en daar ben ik het mee eens", laat Marleen weten. Op Marleen heeft het stuk veel effect gehad. "De rode lijn die ik zie en voel in dit stuk zijn de verschillende soorten liefde. Dat de liefde allerlei vormen en lagen heeft. Dit heeft veel met me gedaan, ik wist niet dat liefde zoveel gezichten kon hebben."

Impact

Ook Miriam geeft aan dat de impact van het verhaal groter was dan wat ze op het eerste moment dacht. "Dat je je kind weg moet doen, zodat het meer overlevingskansen heeft, dat het dan gesetteld is in het nieuwe gezin en in de leeftijd van 4 tot 7 daar verblijft, daarna weer gescheiden wordt van de onderduikouders en teruggaat naar de eigen ouders. Die impact. Ik ben zelf moeder en stel me dan voor hoe het is als je zelf voor die keuze staat. Het lijkt of het goed is afgelopen, maar in het latere traject word je met je neus op de feiten geduwd dat het veel meer gevolgen heeft dan je dacht."

Mieke knikt. "Ik ben al wat ouder en ben me altijd wel bewust geweest wat de oorlog heeft gedaan. Ik wist het uit verhalen van familieleden. Het lukt me om te ervaren hoe het voelt om een kind weg te geven."

12e productie met Jos

Leedvermaak is de 12e productie die OZOS realiseert samen met regisseur Jos Salari. Dit keer heeft de cast nog meer tijd besteed aan de voorbereiding van de karakters: Wie ben je precies in dit stuk? Hiervan zijn filmpjes gemaakt die zijn ze zien op Facebook. Mensen die nieuwsgierig zijn, kunnen dit voorafgaand aan de voorstelling al bekijken.

Muziek van Dirk Keijzer

Niet alleen vinden de spelers het een prachtig stuk, er wordt ook nog in gezongen. Dirk Keijzer uit Den Oever heeft speciaal voor de voorstelling muziek gecomponeerd. "We vinden het een enorme uitdaging en hopen dat het publiek voelt en begrijpt wat de impact is van deze traumatische ervaringen."

Speeldata

Speeldata: 7, 11, 14, 18 en 21 maart om 20.15 uur, de zondagen 8, 15 en 22 maart om 14.30 uur.