Proeftuin is regio allang ontgroeid

Agrarisch
Het demonstreren van resultaten is één van de onderzoekspijlers.
Het demonstreren van resultaten is één van de onderzoekspijlers. (Foto: Aangeleverd)

De naamsverandering naar Vertify is een feit. Stichting proeftuin Zwaagdijk geeft hiermee aan een serieuze partner te zijn in nationaal en internationaal onderzoek. In de achterliggende jaren zijn aandachtpunten in het onderzoek deels verschoven van nieuwe middelen naar nieuwe systemen. ‘’We draaien nu meer ons eigen onderzoeksprogramma, gericht op vergroening en verduurzaming.’’

Aan het woord is marketing- en innovatiemanager Joris Roskam, sinds mei 2020 werkzaam bij het onderzoeksinstituut. De locaties in Zwaagdijk en het Westland (glastuinbouw) en de Wieringermeer (akkerbouw) kenmerken zich volgens Roskam door de combinatie van onderzoek en kennisuitwisseling. ‘’Explore en explain, dat is waar we voor staan.’’

Collectief onderzoek

Van oudsher doet Vertify veel onderzoek voor de bloembollen- en vollegrondsgroentensector en voor de glastuinbouw. Onder meer het feit dat akkerbouwers zijn verenigd in een brancheorganisatie (BO-akkerbouw) en vandaaruit onderzoeksvraagstukken neerleggen en financieren, heeft de rol van Vertify in de akkerbouw versterkt en heeft bij gedragen aan de uitbreiding van wat voorheen een regionale proeftuin was. Voorheen deed Vertify met name veel onderzoek voor fabrikanten die een dossier moesten aanleggen voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen, nu komt daar meer en meer onderzoek bij waarbij wordt ingespeeld op de visie dat sectoren zaken in het teeltsysteem moeten veranderen. Het wordt steeds lastiger om een probleem met een gewasbeschermingsmiddel aan te pakken, het vraagt systeem denken. 

Roskam: “Een combinatie van factoren moet er voor zorgen dat ook in de toekomst problemen worden voorkomen en de rentabiliteit behouden blijft.” Ook in de vollegrondsgroenten- en bollenteelt ontstaan steeds meer collectieven. Succesvolle voorbeelden van projecten zijn volgens Roskam ‘De groen tulp’ en ‘Duurzame koolteelt’. Door de verminderde beschikbaarheid van chemische middelen en de maatschappelijke wens naar vergroening (vastgelegd in het landbouwbeleid) ontkomt de agrarische sector niet aan een koerswijziging. De overheid is deels financier van het onderzoek. In Publiek Private Samenwerking (PPS) projecten komen vele partijen bijeen om onderzoek te doen en kennis te delen. Belangrijk is volgens Roskam de betrokkenheid van toeleveranciers want de vertegenwoordigers van deze bedrijven zijn voor telers nog altijd de grootste vraagbaak. Overigens waarschuwt hij voor een zeker wensdenken. “De overheid heeft doelstellingen voor 2030 vastgelegd. We zien dat als uitdagingen en er is zeker winst te behalen, maar het moet wel realistisch blijven.” 

In de toekomst, zo voorspelt hij, zullen aan dergelijk onderzoek vaker pilotbedrijven worden gekoppeld om het succes van nieuwe teeltsystemen te beproeven. In de PPS-en maar ook in andere projecten trekken onderzoeksinstituten gezamenlijk op. Volgens Roskam wordt er op gelet dat er geen overlap is. Wel vergt het veel overleg. De verbinding tussen wetenschappelijk onderzoek van universiteiten en praktisch onderzoek van Vertify wordt sterker om complexe thema’s aan te pakken, zoals bodembeheer. ‘’De bodem ligt aan de basis van een gezonde groei. Maar er ontbreekt nog veel kennis over wat zich afspeelt in de direct omgeving van de plant, het micro-bioom, en hoe je daarin kunt sturen.” In de praktijk is er volgens Roskam een verschuiving naar het verbeteren van de bodem, middels groenbemesters en andere vormen van grondbewerking. Een ander aandachtspunt is het vergroten van de weerbaarheid van planten. Hetzij tegen ziekten en plagen hetzij tegen stressfactoren.

Biostimulanten

Het onderwerp biostimulanten ligt wat gevoelig. ‘’Een biostimulant moet helpen de weerbaarheid van gewassen te vergroten, als het iets doet tegen een ziekte of plaag spreek je van een gewasbeschermingsmiddel en is een toelating vereist. Dat is essentieel omdat je te maken hebt met voedselveiligheid.” De verwachting van deze groep middelen is wellicht te groot. Toch doet Vertify er veel onderzoek naar, bijvoorbeeld in het project Groene tulp, maar ook bij aardappelen om het effect op droogtestress vast te stellen. Ook is het een belangrijk onderdeel in een nieuw project naar vervanging van de traditionele zaadbehandelingsmethoden. ‘’We zitten hier in het hart van de wereldwijde veredeling en daar gaan met het wegvallen van zaadbehandelingsmiddelen echt knelpunten ontstaan.”

Gelukkig hebben we een collectief kunnen vormen met deze bedrijven en met plantenkwekers om dit aan te pakken. We richten ons naast ziekte- en plaagbestrijding onder meer op een betere weggroei.’’ Dit nieuwe PPS-project gaat komend seizoen van start.

De opkomst van weerbaar telen komt onder meer tot uiting in een project voor broccoli.