‘Hoe stoppen we het doorgeslagen plan voor het IJsselmeer?’

Dinand de Ridder van het Watersportverbond windt er geen doekjes om: “Toegegeven, de klimaatverandering levert in de nabije toekomst voor ons allemaal grote problemen op. Daar mogen we de ogen niet voor sluiten. Toch zien we voor het IJsselmeer ideeën ontstaan, waar je stevige vraagtekens bij mag plaatsen.” Daarbij denkt het Watersportverbond aan onder meer ontwikkelingen op het gebied van energietransitie zoals Windpark Fryslân, Windpark Urk/Ketelbrug en - dichterbij - (drijvende) zonne-eilanden. 

Aantasting openheid en karakter IJsselmeer

“Ook is er het Flexibel Peilbesluit voor drinkwaterreserves en landbouw in de zomer (hoog water) en ruimte voor waterberging bij extreme weersomstandigheden (laag water). Om nog maar te zwijgen van het project Nieuwe Afsluitdijk met een installatie van pompen (zeespiegelstijging) en natuurherstel: uitwisseling zoet/zout water, vismigratie (verzachting dijken en herstel van de dode bak water). Stuk voor stuk vormen ze een potentieel risico, omdat ze de openheid en de weidsheid van het gebied aantasten.”

Zonne-eilanden in het IJsselmeer

Het regioteam IJsselmeer/Markermeer van het Watersportverbond volgt de planvorming op de voet en is vaste gesprekspartner van het Rijk bij de planontwikkelingen. Dit geeft het Watersportverbond de kans om in een vroeg stadium mee te praten. De Ridder: “Ons uitgangspunt daarbij is dat de openheid en het karakter van het gebied maximaal gewaarborgd moet blijven. Waar mogelijk doen we dat in samenwerking met de natuurlobby. De vraag is nu, of dat (nog) in voldoende mate kan. De zeiler die bijvoorbeeld de planontwikkeling van windturbines, zonne-eilanden en de plannen voor de Wieringerhoek volgt, zal waarschijnlijk met gefronste wenkbrauwen naar deze ontwikkelingen kijken.” 

Energietransitie Wieringerhoek

Juist de Wieringerhoek baart het regioteam de grootste zorgen: “Het plan wil namelijk een belangrijke bijdrage leveren aan het herstel van de natuurlijke kwaliteiten van het gebied, maar ook middels ‘meekoppelkansen’ aansluiting zoeken bij onder meer het energietransitievraagstuk. Kort door de bocht gaat het om vier opties (onderzoekalternatieven). Hieruit wordt dit jaar een voorkeursalternatief gekozen om verder uit te werken.” 

Alternatieven

De vier opties op een rij: Het eerste alternatief is om de ‘harde’ dijken te verzachten met vooroevers. Daarbij wordt gebruikgemaakt van de bestaande ondiepten van de Wieringervlaak. Nadeel is dat de aanloop naar Den Oever wordt gereduceerd tot een ‘geul’. Men ziet hier grote kansen voor natuurherstel en zonne-energiewinning op eilanden. Het lijkt erop dat dit alternatief wordt gekozen. Het tweede alternatief is gebruikmaken van de bestaande ondiepten van de Nieuwe Zeug. Aanpassingen in dit gebied leveren geringe gevolgen op voor het varen en is voor zeilers de beste variant. Het Watersportverbond steunt deze variant. 

Vogeleiland de Kreupel

Het derde alternatief is om het eiland de Kreupel ‘op drastische wijze te vergroten’. “Dit tast het vaargebied behoorlijk aan”, zegt het Watersportverbond. 

Geen grote zeilwedstrijden meer

Het vierde alternatief is de ontwikkeling van een IJsselmeer Archipel; dit gebied ligt midden in het IJsselmeer tussen Medemblik en Stavoren. Het zou een groot eilandengebied moeten worden (misschien wel vergelijkbaar met de Markerwadden). “Dit maakt een onaanvaardbare inbreuk op het open karakter van het vaargebied. Het tast de rakkenplannen aan van de grotere zeilwedstrijden zoals de 24 Uurs.”