Vluchtelingen uit Oekraïne: ‘Geen idee waar we heen gingen’

door Evelyne Lammerding

Het blauwgeel van Oekraïne wappert hoog in een mast op het terrein van Strandpark Vlugtenburg, vlak tegen de ’s-Gravenzandse duinen aan. Een grijze kat wandelt tussen de geparkeerde auto’s. Een flauw maandagmorgenzonnetje laat zich aan de bewolkte hemel zien. Het is rustig op het terrein.

Directeur en parkeigenaar Joran Pronk had twee weken geleden zijn hulp aangeboden bij de gemeente Westland. “Voor als dat eens nodig was,’’ zegt hij in het gebouw van de stichting Avavieren op het park.

Binnen twee weken krijgt hij een telefoontje: de volgende morgen komen 88 Oekraïense vluchtelingen naar Westland. Het is donderdagmiddag 10 maart als Pronk dat hoort. De gemeente had vlak ervoor een telefoontje van buurgemeente Den Haag gekregen, zegt een gemeentewoordvoerder. Daar werden donderdag 572 vluchtelingen opgevangen in hotels. Voor 88 ontheemden bleek geen plek in de stad, terwijl zij wel al onderweg waren. Westland kon gelukkig een beroep doen op Vlugtenburg.

Pronk zorgde voor een warm welkom met een ontbijtje. “Personeel kwam spontaan extra helpen. Donderdag hebben we tot 01.00 uur doorgewerkt om alles klaar te zetten.’’De bus kwam aan op vrijdagmorgen kwart over zeven.

Safaritenten

De Oekraïners worden opgevangen in comfortabele safaritenten op het terrein. Ze hebben namen als Olifant, Leeuw, Flamingo. Op de veranda van Zebra zitten deze maandagmorgen Alessandra Zemlyakova (38), Karina Kovaleva (32) en Tanya Driznes (48). “Wij zijn zussen,’’ zegt Zemlyakova. “Ik heb vier kinderen, Tanya ook.’’

Ze woonden in een dorp vlakbij de zuidelijke havenstad Odessa. De vrouwen vluchtten met hun kinderen – de jongste is peuter Dasha en de oudste studente Angelina – 6 maart met de trein naar de Poolse grens. “Er is weinig bekend over Odessa en omliggende regio, maar vanaf de eerste dag van de oorlog werd de stad vanaf zee gebombardeerd,’’ zegt Kovaleva, in het dagelijks leven een makelaar.

“In de ochtend van 24 februari wilde ik naar mijn werk gaan, maar kreeg een telefoontje dat ik niet moest komen. In vijftien minuten waren vijf raketten ingeslagen. Ik antwoordde nog dat het geen 1 april was en dat je ook dan niet zo’n grap moest maken.’’

Daarna volgden slapeloze nachten. “Met de kinderen zat ik in de schuilkelder. Elke dag werd een aantal keren in de omgeving gebombardeerd.’’

Evacuatie

Een evacuatie werd op touw gezet, vertelt Kovaleva. “Vrouwen en kinderen vertrokken eerst.’’ Vrijwilligers hielpen de groep op de trein naar Polen. Het was hun eerste keer buiten Oekraïne.

Poolse vrijwilligers vingen hen op toen ze de grens over waren. “We hadden geen idee waar we heen moesten. Na vier dagen zei een Nederlandse vrijwilliger in Polen: Morgen vertrekt een bus naar Nederland. Op de vijfde dag zijn we uit Polen vertrokken. Wij zijn alle vrijwilligers in Oekraïne, Polen en Nederland heel dankbaar.’’

Eten

Vlugtenburg heeft van vrijdag tot en met maandag ontbijt, lunch en avondeten verzorgd. Omdat de vluchtelingen ook graag iets willen doen en er kookfaciliteit is in de safaritenten, koken zij sinds afgelopen dinsdag zelf. Voedselbank Westland doneerde maandag voedsel. “De bedoeling is dat ze straks een pasje krijgen met wat geld erop, zodat ze hun eigen eten kunnen kopen,’’ zegt Pronk.

De gemeente Westland is maandag begonnen met het registeren van de vluchtelingen. Kovaleva en haar groep zitten daar niet bij; zij zijn maandagmiddag op hun eigen verzoek naar Rotterdam overgeplaatst. “Wij hebben een dove in onze groep,’’ verklaart zij. Omdat ze wisten dat andere doven die zij kenden in Rotterdam waren opgevangen, gingen zij graag naar deze havenstad.

In twee taxibusjes reist de groep van in totaal dertien personen naar Rotterdam. “Ik weet niet wat er morgen gebeurt, of hoe we gaan leven. Met zekerheid kan ik zeggen dat wij erg ongerust zijn over de toekomst en waar wij onze kinderen gaan opvoeden.’’

Mei

Vlugtenburg kan tot half mei honderd vluchtelingen opvangen. Dat aantal zal aan het einde van deze week zijn behaald; Pronk verwacht nog 25 Oekraïners. Vanaf half mei kan de camping een kleiner aantal vluchtelingen langduriger opvangen, maar daarover moeten nog gesprekken worden gevoerd.

De gemeente verwacht binnenkort meer opvanglocaties te hebben.