'Ze noemen me de spoor 3D-printman'

Algemeen
Koger John Heimensem in zijn werkkamer bij de grote 3D-printer.
Koger John Heimensem in zijn werkkamer bij de grote 3D-printer. (Foto: Dirk Karten)

ZAANDAM - "Het schaalmodel van het station Zaandam uit 1920 staat niet op de expositie want hij is te groot voor de vitrine", glimlacht John Heimensem. Wel staan er andere Zaanse stationsgebouwen van de 3D-print specialist uit Koog aan de Zaan op de tentoonstelling 150 jaar spoor in De Zaanstreek. Vanaf 27 november te zien tijdens de openingstijden van het gemeentehuis Zaanstad.

Drie jaar geleden begon John zijn uniek dienstverlening: spoorgebouwen van weleer tot in detail namaken via 3D techniek. Inmiddels staan er drie printers in zijn werkkamer. Want de techniek staat niet stil. "Mensen weten me wel te vinden, maar het blijft een niche in de markt", zegt hij met kenmerkende Zaanse nuchterheid.

Het NS-station van Zaandam uit 1920, een seinhuis uit Abcoude of een watertoren in Bergen op Zoom: niets is beroeps-printer in 3D John Heimensen te veel. "Kijk, hier heb ik het oude station van Zaandam als CAD-tekening. Je loopt zo virtueel door het station. Hier heb je de de wachtkamers eerste en tweede klasse. Zo sta je op het perron."

Begin

Zijn bedrijf begon interesse in digitale treinen van zijn zoon. "Op een dag vroeg hij aan mij om het oude station Koog-Zaandijk na te maken. Dat deed ik. Dit was het begin van vele andere 3D prints", licht hij toe. Door zijn brede netwerk heeft hij een groot archief van spoorweggebouwen van weleer. Alle ontwerpen vanaf 1860 die hij heeft, kan John omzetten in 3D op schaal. "Ik hebt contacten over de hele wereld. Veel vragen voor 3D gebouwen krijg ik uit het Spoorwegmuseum. Daar noemen ze me de spoor 3D-printman", zegt John.

"Zo krijg ik een opdracht voor een Hollandse ophaalbrug door iemand in Moskou, dan komt er een mailtje uit Amerika met een opdracht een ander gebouw in 3D te printen."

John gaat niet voor seriematige productie (1000 stuks of meer). Unieke gebouwen in 3D is en blijft de doelstelling. Daarbij wordt tot in het kleinste detail realisme nagestreefd. In principe krijgt de klant het gebouw in losse onderdelen. Desgewenst in elkaar gezet.

Zetmeelverbindingen

"Alle modellen worden duurzaam geprint van een zetmeelverbindingen (PLA) en zijn uniek. Zoals miniatuurtreinbouwer Märklin gelimiteerde versies uitgeeft van bepaalde locomotieven, zo doet 3dscaleworks dit met gebouwen. De waarde wordt bepaald door de weergave van een herinnering en het zorgvuldig bouwen van dit schaalmodel".

In het kader van 150 jaar Zaanspoor krijgen kopers van een schaalmodel tot oktober 2020 het boek van auteur Jan van der Male over 150 jaar railvervoer in de Zaanstreek (ter waarde van €19,95 plus een kopie van het originele bestek), cadeau. Zie verder. https://3dscaleworks.nl/

Zaanlijn

De Zaanlijn is niet meer weg te denken uit de streek, maar er moest heel wat gebeuren voordat in 1869 de eerste trein de Zaanstreek binnen reed. Wanneer werden de eerste plannen gelanceerd? Wat was de motivatie? Waarom kwam de spoorlijn te liggen zoals die ligt en lag de rails altijd al op dezelfde plek? Veel Zaankanters verwachtten dat de komst van de trein goed zou zijn voor de handel en welvaart. Is dat werkelijkheid geworden? En was iedereen even blij met de komst van een spoorlijn?

Voor deze tentoonstelling selecteerde het Gemeentearchief onder meer spoorwegkaarten, foto's, officiële brieven en een dagboekfragment van metselaar Lambertus van Calcar uit de eigen collectie. Deze worden aangevuld met diverse objecten. Zoals schaalmodellen van stationsgebouwen en treinen die op dit traject reden.

Tijdreis 150 jaar

In een tijdreis van 150 jaar wordt in de tentoonstelling het spoor van de Zaanlijn gevolgd. De stations, halte Hembrug en af en toe een zijspoor. Woensdag 27 november is om 16.15 uur de officiële opening door wethouder Rita Noordzij met een introductie door geschiedenisdocent/treinenkenner Arjen van Ginkel. Gemeentearchivaris Frans Hoving heet de belangstellenden welkom.

Openingstijden

De expositie is tijdens de openingstijden van het stadhuis tot en met vrijdag 7 februari 2020 te zien. Openingstijden: maandag van 08.30 uur tot 17.00 uur, dinsdag van 08.30 uur tot 20.00 uur, woensdag van 08.30 uur tot 17.00 uur, donderdag van 08.30 uur tot 20.00 uur, vrijdag van 08.30 uur tot 17.00 uur.

Zo zag het NS station Zaandam eruit in 1920.
Station Zaandam uit 1920 (onder) geprint in 3D.